Full screen

Share

Show pages

Szczupły, niewysoki, wiotki. Dziwnie się ubiera: z francuska, z peruką, paraduje bez kontusza, w krótkich spodniach, kapeluszu, ze szpadą Artemizą przy boku i dwoma pistoletami pod pachą. Papkin jest kłamliwym, naiwnym, przebiegłym, gadatliwym, błazeńskim, tchórzliwym, impulsywnym samochwałą.
JÓZEF PAPKIN
Want to make interactive content? It’s easy in Genially!

Over 30 million people build interactive content in Genially.

Check out what others have designed:

Transcript

JÓZEF PAPKIN

Szczupły, niewysoki, wiotki. Dziwnie się ubiera: z francuska, z peruką, paraduje bez kontusza, w krótkich spodniach, kapeluszu, ze szpadą Artemizą przy boku i dwoma pistoletami pod pachą. Papkin jest kłamliwym, naiwnym, przebiegłym, gadatliwym, błazeńskim, tchórzliwym, impulsywnym samochwałą.

Józef jest szlachcicem o słabym rodowodzie. Mieszka tymczasowo w zamku Cześnika. Niezbyt imponującą historię rodziny nadrabia opowiadaniem kłamstw i bujd o swym życiu, w czym odbija się jego prawdziwe oblicze – dwulicowego chwalipięty, podszytego tchórzem. Sam o sobie mówi „Lew północy”, co dowodzi o jego skłonności do pustych przechwałek. Jego nazwisko pochodzi od słowa papka, co w staropolskim języku oznacza „resztki z pańskiego stołu” – znakomicie pasujące określenie, bowiem Papkin szuka łaski u Cześnika, by chwilę potem przymilać się również do Rejenta. Jeżeli Papkin miał kiedyś jakiekolwiek pieniądze, to najpewniej wszystkie przehulał. Gdyby nie Cześnik Raptusiewicz, Papkin cierpiałby głód. Jego jedynym majątkiem jest zastawiona kolekcja motyli, szabla oraz gitara angielska. Jest hipochondrykiem. Najlepszym tego przykładem jest sytuacja, w której Papkin dowiedział się, że Rejent rzekomo go otruł – Józef zaczął wówczas wymyślać sobie dolegliwości, płacząc przy tym nieprzerwanie. Zakochał się w Klarze, lecz nie miał u niej szans; szlachcianka, w odpowiedzi na jego oświadczyny, wymyśliła mu niewykonalne zadania do zrobienia. Papkin wnosi do komedii powiew dworskich klimatów, choć sam niewiele znaczy w świecie.

Cześnik Raptusiewicz

Maciej Raptusiewicz jest cześnikiem ziemskim. Stary kawaler, buntownik, łatwo wybucha gniewem. Wysoki, czerstwy, dobrze zbudowany, w średnim wieku, szczery, dąży wprost do celu. Jego wykształcenie jest znikome. Konfederat barski, za młodu walczył z Moskalami, służąc prawdopodobnie pod komendą Kazimierza Pułaskiego. Nieznany jest jego wiek. Cześnik cierpi na różne choroby np. kurcz żołądka i reumatyzm. Jest postacią komiczną. Jego ulubionym powiedzeniem jest mocium panie. Chce wziąć ślub z Podstoliną, lecz nie udaje mu się to. Jego bratanicą jest Klara, która kocha syna Rejenta – Wacława Milczka..

Główną cechą charakteru Cześnika, na którą wskazuje jego nazwisko, jest niezwykła porywczość. Raptusiewicz pochodzi bowiem od słowa „raptus”, które znaczy tyle, co gwałtownik i awanturnik. Można powiedzieć, że jest to typ osobowości cholerycznej. Dobrze charakteryzuje go Papkin, nazywając bohatera „wulkanem”. Cześnik zawsze mówi wcześniej niż się zastanowi. Z tego powodu wymykają mu się różne inwektywy, na przykład nazywa Papkina „cymbałem”. Używa śmiesznego myślowego przerywnika „mocium panie”. Jest on również bardzo popędliwy w działaniu. W potyczce o mur z Rejentem, nie waha się sięgnąć po broń i chce zastrzelić sąsiada.Przy całej swojej gwałtowności Cześnik ma ustalony system wartości. Przede wszystkim wyraża szacunek względem starego sługi Dyndalskiego, który jako jedyny może wytknąć szlachcicowi jego wady. Ponadto Cześnik wyznaje zasadę staropolskiej gościnności, wedle której nawet jeśli nie przepada się za gościem, należy godnie go przyjąć. Mimo że ma zatarg z Rejentem, kiedy w jego domu niespodziewanie pojawia się syn sąsiada, mówi: Wszak gdy wstąpił w progi moje, włos mu z głowy spaść nie może. Potrafi również zdobyć się na gest hojności i zapłacić za szkody wyrządzone w murze.Bohater daje się też poznać od niezbyt pozytywnej strony. Ważną motywacją jego działania jest bowiem pragnienie zysku. Za radą swojego sługi zwraca uwagę na Podstolinę, ponieważ podejrzewa, że wdowa dysponuje znacznym majątkiem. Względy materialne są dla niego tak istotne, że gotów jest usunąć ze swojej drogi wszystkie przeszkody, nawet za cenę zmuszenia do ślubu wychowanicy Klary z Wacławem.

Rejent Milczek

Poznajemy go jako zamożnego urzędnika sądowego, który wdał się w spór o mur graniczny ze swoim sąsiadem Cześnikiem Raptusiewiczem. Wiadomo, że bohater jest wdowcem i mieszka wraz z synem Wacławem. Jak można zatem przypuszczać, Rejent będzie chciał zaplanować jak najbardziej korzystny mariaż dla swojego jedynaka.

Najbardziej znamienną cechą Rejenta jest jego flegmatyczna natura i małomówność. Ta druga znajduje odzwierciedlenie w wymownym nazwisku bohatera – Milczek. Ponadto Rejent nie ma zwyczaju nigdzie się spieszyć, jest raczej powolny i niezmiernie wyważony. Robi wrażenie, jakby każde jego słowo było niemal na wagę złota. Ta swoista mrukliwość i nietowarzyskość bohatera idzie w parze z ulubioną gestykulacją bohatera, czyli rękami złożonymi do modlitwy. Mężczyzna wyraźnie pozuje na poczciwego szlachcica, który porzucił wszelkie życiowe uciechy dla skromnego i pobożnego życia.Ten spokojny, dobroduszny człowiek, którego ulubionym powiedzeniem jest zdanie: „Niech się dzieje wola nieba, z nią się zawsze zgadzać trzeba”, w rzeczywistości nieustannie knuje jakieś spiskii intrygi. Z jednej strony deklaruje, że wartości materialne nie są dla niego ważne, a z drugiej wdaje się w ostrą kłótnię o mur z Cześnikiem. Co więcej, Rejent ujawnia też sporo zaciętości i złośliwości. Widać to w jego słowach: Czapkę sprzedam, pas zastawię, a Cześnika stąd wykurzę. Kiedy Rejent dowiaduje się o małżeńskich planach sąsiada, natychmiast postanawia ożenić Podstolinę z własnym synem. Ponadto po bójce o mur poszukuje fałszywych świadków, którzy mogliby przechylić szalę zwycięstwa na jego korzyść.

Nie można odmówić Rejentowi również zalet charakteru. Przede wszystkim jest to szlachcic wychowany w starej, rodowej tradycji, dlatego ważne okazuje się dla niego dotrzymanie słowa. Kiedy Cześnik wyzywa go na pojedynek, pomimo swojej słabości fizycznej rzeczywiście zjawia się w umówionym miejscu i oczekuje na sąsiada. Szlachecki honor ma zatem dla niego duże znaczenie. Świadczy o tym również wypowiedź Dyndalskiego, który gdy Papkin podejrzewa, że Rejent go otruł, stwierdza, że jest to honorowy szlachcic i na pewno nie uczyniłby nic takiego we własnym domu. Ponadto nie sposób mu odmówić takiej cechy, jak ojcowska miłość. Wprawdzie chce zmusić Wacława do ślubu z Podstoliną, ale należy pamiętać, że w obrębie mentalności XVIII – wiecznej, kiedy rozgrywa się akcja „Zemsty”, wyrazem troski o los dzieci było przede wszystkim zaplanowanie dla nich majętnego ożenku.

Cześnik Raptusiewicz – „raptus” znaczy porywczy, gwałtowny. Cześnik to nazwa urzędu, którego sprawowanie polegało na podawaniu potraw królowi – cześnik ziemski, czyli powiatowy. Rejent Milczek – nazwisko świadczące o małomówności osoby. Rejent to nazwa urzędu i stanowiska w dawnym sądownictwie, odpowiednik współczesnego notariusza. Papkin – nazwisko wywodzące się od papki, czyli potrawy i oznacza człowieka, którego usługi można pozyskać za papkę; tchórzliwego, wesołego hulakę

Związek nazwisk z cechami charakteru

Next page

genially options

Show interactive elements