Jan Gutenberg

Cześć! Dziś opowiem Wam o wynalazcy druku.

spis treści

* Jan Gutenberg

* początki życia Gutenberga

*druk

*póżniejsze lata

*ciekawostki

*koniec

Jan Gutenberg

Jan Gutenberg, złotnik i drukarz z Moguncji, był też wynalazcą aparatu do odlewania czcionek z wymiennych matryc oraz prasy drukarskiej.

Za datę wynalezienia druku (ruchomej czcionki) uznaje się rok 1450. Pierwszą księgą, jaką Gutenberg wydrukował, była Biblia (tzw. Biblia Gutenberga), 42-wierszowa, wydana w 1455. W Polsce w Pelplinie znajduje się jeden z 17. zachowanych egzemplarzy z tego wydania. Przez pierwsze 3-4 lata Gutenberg wydrukował ich około 180.

Menu

Jan Gutenberg

*początki życia*

Urodzony około 1400 r. w skromnej rodzinie kupieckiej w Moguncji, w Niemczech, Jan Gutenberg był trzecim synem swych rodziców, synem Friele Gensfleischa i jego drugiej żony Else Wirick Gutenberg, której późniejsze nazwisko panieńskie przyjął Jan. Niewiele jest rzetelnie zapisanych historii jego wczesnego życia, natomiast lokalne kroniki wskazują, że początkowo praktykował jako złotnik w Moguncji.

Menu

eksperymenty z drukiem

*druk*

Kiedy w 1428 r. W Moguncji wybuchła rewolta rzemieślnicza przeciwko klasie szlacheckiej, rodzina Jana Gutenberga została wygnana i osiedliła się w dzisiejszym Strasburgu, we Francji, gdzie rozpoczęły się jego eksperymenty z drukowaniem. Gutenberg doskonalił wówczas swoje niewielkie pojedyncze próby z czcionką. Jego pomysł, nieskończenie bardziej praktyczny niż rzeźbienie całych bloczków drewnianych do drukowania, sprawił, iż każda jego czcionka była pojedynczą literą lub znakiem. Tenże typ ruchomy był używany wprawdzie w Azji setki lat wcześniej, ale innowacją Gutenberga było opracowanie systemu odlewniczego i stopów metali, które ułatwiły produkcję na szeroką skalę.

Menu

póżniejsze życie

*póżniejsze lata*

W 1462 r. firma drukująca Fusta i Gutenberga została zlikwidowana w związku z polityką papiestwa odnośnie panowania nad regionem Moguncji. Wielu typografów uciekło wówczas do innych części Niemiec i Europy, zabierając ze sobą swoje drukarskie techniki i całą technologię. Gutenberg pozostał w Moguncji, ale znów popadł w biedę. Arcybiskup przyznał mu tytuł Hofmanna (pana sądu) w 1465 r., który to zapewniał wynagrodzenie i przywileje za świadczone na rzecz urzędu usługi. Gutenberg kontynuował działalność drukarską jeszcze przez kilka lat, ale niewiele jest dowodów na to, co wynalazca faktycznie wówczas opublikował, nie umieścił bowiem swojego nazwiska na żadnym ze swoich wydruków. Zapisy z późniejszych lat Jana Gutenberga są tak pobieżne jak dostępne dziś fakty z jego wczesnego życia. Uważa się, że w ostatnich miesiącach życia nadal mieszkał w Moguncji. Zmarł 3 lutego 1468 r. i został pochowany w kościele klasztoru franciszkanów w pobliskim mieście Eltville, w Niemczech.

Menu

ciekawostki

*Jan Gutenberg skonstruował aparat do odlewania znaków z wymiennymi matrycami, wynajdując równocześnie prasę drukarską.

*Do dziś zachowało się 48 egzemplarzy Bibli Gutenberga, nad której wydruowaniem wynalazca pracował trzy lata. Gutenberg użył do tego 150 specjalnie opracowanych znaków pisma gotyckiego.

*Jeden z egzemplarzy dzieł Gutenberga można oglądać w Polsce, w Muzeum Diecezjalnym w Pelpinie.

*Sama czcionka drukarska została wynaleziona w Chinach w I połowie XI wieku.

*Jan Gutenberg był właścicielem pierwszego wydawnictwa w historii.

Menu

Dziękuję za uwagę

Bibliografia: https://www.polskieradio.pl/39/156/Artykul/1038182,Wynalazek-pana-Gutenberga https://zyciorysy.info/wp-content/uploads/2020/05/Jan-Gutenberg-e1590922243237.jpg https://zyciorysy.info/jan-gutenberg/

Wykonał: Maksymilian Jacek