Obraz rewolucji w Przedwiośniu

W CIENIU REWOLUCJI

"PRZEDWIOŚNIE" STEFANA ŻEROMSKIEGO

WPROWADZENIE

PRÓBA ZDEFINIOWANIA POJĘCIA

REWOLUCJA

ODPOWIEDZ NA PYTANIA, PRÓBUJĄC WYJAŚNIĆ POJĘCIE:1. CO TO JEST? 2. JAKIE TO JEST? 3. JAKIE SĄ TEGO PRZYKŁADY?

+ INFO

Obraz rewolucji w Baku

W 1917 roku wybuchła w Rosji rewolucja bolszewicka, ogarnęła ona swym zasięgiem również Baku. Rewolucjoniści przybywają do miasta z hasłami walki o równość i sprawiedliwość społeczną. Tak naprawdę jednak łamią wszelkie normy, dążą do zemsty, zamiany ról. Baku ogarnia chaos.

Obraz rewolucji w Baku - metody działania rewolucjonistów

• propagowanie haseł rewolucyjnych: manifestacje, wiece, zebrania, spotkania,
• konfiskaty majatków: wysiedlenia z domów, zabór mienia, kosztowności,
• prześladowanie ludzi: aresztowania, rzezie, mordy, okrucieństwa, strach.

Obraz rewolucji w Baku - wpływ na życie zwykłych ludzi

• w mieście zaczyna panować głód, zamknięte są sklepy, nie można nic kupić,
• pieniądze tracą na wartości, jedynie za kosztowności można kupić jedzenie,
• dochodzi do kradzieży, rozbojów i grabieży,
• każdy martwi się tylko o siebie, postępuje znieczulica,
• w całym państwie panuje chaos - pociągi nie kursują zgodnie z planem,
• rewolucja przeradza się w wojnę domową.

ZAPISZ: Rewolucja w Baku ma charakter totalny; jest apokalipsą, prowadzi do przemocy i anarchii; rozbudza w ludziach najgorsze instynkty. To kataklizm, przez który giną tysiące ludzi oraz czynnik powodujący cierpienie pojedynczego człowieka - Jadwigi Barykowej, księżnej Szczerbatow - Mamajew.

CEZARY BARYKA NA TLE REWOLUCYJNYCH WYDARZEŃ

Cezary Baryka urodził się w Baku, bo jego rodzice wyjechali po ślubie do Rosji. Ojciec - Seweryn Baryka - robił tam karierę urzędniczą. Cezary Polskę znał jedynie z opowieści rodziców, głównie matki.

JAKI BYŁ CEZARY ZANIM WYBUCHŁA REWOLUCJA?

• Był jedynym dzieckiem Seweryna i Jadwigi - rodzice bezgranicznie kochali jedynaka i go rozpieszczali;
• matkę Cezary kochał instynktownie, ale nie była dla niego autorytetem;
• ojca szanował, ale nie zdążył go dobrze poznać, gdyż ten został powołany do wojska (I wojna światowa);
• Cezary był butny, żądny wrażeń, zbuntowany, energiczny, nieskory do nauki, podatny na wpływy, poszukiwał ideałów, do których mógłby dążyć.

01 Przyczyny poczatkowej fascynacji Cezarego rewolucją

02 Postulaty rewolucjonistów szczególnie aprobowane przez Cezarego

03 Przykłady naiwności bohatera w podejściu do rewolucji

PRACA W GRUPACH

04 Punkt zwrotny uświadamiający Cezaremu, czym naprawdę jest rewolucja, jakimi prawami się rządzi

05 Wpływ rewolucji na kształtowanie się osobowości Cezarego Baryki

06 Przyczyny zmiany stosunku do matki

PO REWOLUCJI

PRZED REWOLUCJĄ

• okaleczony psychicznie
• samotny
• zniechęcony
• bierny
• przekonany, że wiatem rządzi przemoc
• przedwcześnie dojrzały
• uświadomienie sobie zła, które niesie rewolucja
• dostrzeżenie własnych błędów
• krytyczna samoocena i zmiana postawy

• butny
• energiczny
• naiwny
• poszukujący ideałów, do których mógłby dążyć
• brak krytycyzmu i refleksji
• zaślepienie

Moment przełomowy - śmierć matki wyraźnie dostrzega okrucieństwo rewolucji i podejrzaną moralność rewolucjonistów; czuje się odpowiedzialny za śmierć matki.

RÓŻNE SPOJRZENIA NA REWOLUCJĘ

Cezary Baryka

Jadwiga Barykowa

Seweryn Baryka

Jest zafascynowany rewolucją, bierze aktywny udział w wiecach i manifestacjach; z entuzjazmem realizuje dekrety rewolucjonistów; zmienia swój stosunek do rewolucji podczas pracy przy grzebaniu zwłok ofiar wojny domowej oraz po śmierci matki.

Wg niej rewolucja to "pospolita grabież"; twierdzi, że aby budować sprawiedliwe państwo, nalezy je tworzyć od nowa, a nie opierać się na cudzej krzywdzie i rabunku

Rewolucja to absurd, a jej jedynym skutkiem jest zamiana ról - dotychczasowi ciemiężyciele stają się ofiarami.

Za Polską i przeciw Polsce - różne koncepcje rozwoju Polski.

Przypomnienie!

Cezary jako przybysz z zewnatrz obserwuje Polskę i Polaków bez resentymentów, dlatego jest krytyczny w swoich sądach. Wiele też doświadczył - wie na przykład, jakie są skutki rewolucji, ponieważ widział je na własne oczy.

Co młody Baryka przeżył, zanim poznał poglądy Gajowca i polskich komunistów?

Krótki życiorys Baryki

Pobyt w Nawłoci - poznanie życia elit i komorników

Wojna polsko - bolszewicka

Konfrontacja mitu szklanych domów z polską rzeczywistością

Formacyjne doświadczenie rewolucji w Baku

Przeczytajcie fragment powieści (podręcznik, s. 100-107)

OCENA CEZAREGO BARYKI:-reakcja na postulaty Szymona Gajowca, -polemika z komunistami, -wpływ własnych doświadczeń na stosunek do teorii głoszonych przez Gajowca i komunistów.

ANTONI LULEK:-priorytety państwa polskiego, -relacje polsko - rosyjskie, -rola klasy robotniczej.

SZYMON GAJOWIEC:-priorytety państwa polskiego, -system wartości, -zasady organizacji społeczeństwa.

IDEOLOGICZNE WIZJE PRZYSZŁOŚCI POLSKI

Oceń, która z zaproponowanych w powieści dróg rozwoju państwa jest najefektywniejsza. Uzasadniając swoje stanowisko, przytocz przykłady z powieści i współczesnego świata.