Przegląd i znaczenie płazów

Przegląd i znaczenie płazów

start

przed nami

1. OGÓLNE INFO

5. znaczenie w przyrodzie

2. różnice w budowie płazów

6. znaczenie dla człowieka

7. sposoby ochrony płazów

3. chronione gatunki płazów

8. dziękuję za uwagę

4. płazy w polsce

Największe i najmniejsze

czy wiesz, że... ?

• Największą żabą jest żaba Goliat płochliwy, która może urosnąć do 30 cm długości (nie licząc nóg) i ważyć ponad 4 kg
• Najmniejszą żabą świata jest Paedophryne amauensis, która mierzy 7,7 mm długości i jest najmniejszym znanym kręgowcem

Ogólnie

płazy - informacje ogólne

• Istnieje ok. 7000 tysięcy gatunków płazów na Ziemi, z czego jedynie kilkanaście gatunków występuje w Polsce
• Największą grupę płazów żyjących w naszym kraju stanowią płazy bezogonowe (stanowią one 90% całkowitej liczby płazów)
• Należą do nich m.in. żaby oraz ropuchy
• Wszystkie płazy żyjące na terenie Polski są pod ochroną

Różnice w budowie płazów

Różnorodność budowy płazów

• Płazy różnią się kształtem ciała, występowaniem oraz długością ogona i kończyn
• Cechują się dużą różnorodnością budowy zewnętrznej
• Wyróżniamy trzy grupy płazów: płazy ogoniaste, bezogonowe i beznogie

Płazy ogoniaste

charakterystyka

• Mają kończyny przednie i tylne jednakowej długości
• Posiadają wydłużone, walcowate ciało, którego długą częścią jest ogon

Płazy bezogonowe

charakterystyka

• Posiadają krótkie, szerokie i krępe ciało
• Nie posiadają ogona
• Ich kończyny tylne są zazwyczaj dłuższe od przednich, co umożliwia im poruszanie się w środowisku lądowym przez wykonywanie skoków

Płazy beznogie

charakterystyka

• Posiadają wydłużone, robakowate ciało
• Ciało jest podzielone na segmenty
• Cechą charakterystyczną płazów beznogich jest brak kończyn

Chronione gatunki płazów w Polsce

płazy bezogonowe

płazy ogoniaste

• kumak górski
• kumak nizinny
• grzebiuszka ziemna
• ropucha szara,
• ropucha zielona,
• ropucha paskówka,
• rzekotka drzewna,
• żaba trawna,
• żaba moczarowa,
• żaba dalmatyńska,
• żaba jeziorkowa,
• żaba wodna,
• żaba śmieszka

Trzy ostatnie gatunki podlegają ochronie od 1 marca do 31 maja

• salamandra plamista,
• traszka grzebieniasta,
• traszka zwyczajna,
• traszka karpacka,
• traszka górska,

Gatunki płazów występujące w Polsce

charakterystyka

• W Polsce występuje kilkanaście gatunków płazów bezogonowych i kilka gatunków płazów ogoniastych
• Dorosłe płazy są drapieżnikami, w czasie zdobywania pokarmu kierują się przede wszystkim zmysłem wzroku
• Polują głównie wieczorem lub nocą
• Zjadają głównie owady, pierścienice lub ślimaki nie posiadające muszli, ale mogą odżywiać się również drobnymi kręgowcami
• Mogą połykać swoje ofiary w całości ze względu na obecność szerokiego otworu gębowego

Płazy ogoniaste żyjące w Polsce

• Traszki są płazami ogoniastymi, to znaczy, że zarówno larwy, jak i formy dorosłe posiadają dobrze wykształcony ogon, w przeciwieństwie do płazów bezogonowych, które posiadają ogon jedynie w fazie larwalnej
• W Polsce występują cztery gatunki traszek: traszka grzebieniasta, zwyczajna, karpacka i górska

• Salamandra plamista jest największym polskim płazem ogoniastym
• Posiada liczne ujścia gruczołów jadowych po obu stronach kręgosłupa
• Może odtwarzać utracone kończyny ciała
• Żyje w lasach górskich i wyżynnych

Polskie płazy bezogonowe

• Żyje na drzewach i krzewach
• Preferuje niziny, ale spotkano ją na terenach wysokogórskich
• Posiada przylgi, które ułatwiają jej poruszanie się po drzewach
• Żywi się drobnymi bezkręgowcami, głównie owadami (zwłaszcza chrząszczami) i pająkami

• Zamieszkuje tereny o lekkiej, piaszczystej glebie
• Prowadzi nocny tryb życia (z wyjątkiem okresu godowego, kiedy jest aktywna również w dzień)
• W ciągu dnia ukrywa się w norach
• Nie występuje na terenach wysokogórskich

Płazy bezogonowe cd.

• Żaby mają skórę pozbawioną brodawek, gładką i stosunkowo delikatną
• Ich kończyny tylne są dłuższe od przednich co ułatwia im poruszanie się na lądzie skokami
• Po bokach głowy samca występują rezonatory, uchyłki jamy gębowo-gardzielowej, które umożliwiają wydawanie dźwięków wabiących samice (granie, rechotanie)

• Kumaki są łatwo rozpoznawalne dzięki jaskrawemu wzorowi po brzusznej stronie ciała
• Gatunki tego rodzaju pokazują wspomniany wzór tylko w wypadku zagrożenia, aby ostrzec napastnika przed swoim jadem
• Jad ten jednak nie jest silny i powoduje podrażnienie błon śluzowych

Płazy bezogonowe cd.

charakterystyka

• Charakterystycznymi cechami budowy ich ciała są: krępa, zwarta sylwetka, rozszerzona w odcinku tułowiowym, i krótkie kończyny tylne
• W Polsce występują następujące gatunki: ropucha szara, ropucha zielona, ropucha paskówka
• W skórze ropuch występują gruczoły jadowe, będące biernym i jedynym właściwie ich sposobem obrony przed drapieżnikami, ropuchy bowiem to zwierzęta powolne i ociężałe, nie potrafią uciec drapieżnikom

Znaczenie plazów w przyrodzie

znaczenie w przyrodzie

• Są najczęściej pokarmem dla gadów, ptaków i ssaków
• Odżywiają się bezkręgowcami i drobnymi kręgowcami
• Często zjadają owady, które znajdują się poza zasięgiem większości ptaków aktywnych za dnia
• Przebywając w środowisku wodnym regulują liczebność komarów i innych bezkręgowców, których larwy żyją w wodzie
• Kijanki płazów zjadając różnego rodzaju pokarm pochodzenia roślinnego i bakteryjnego, przyczyniają się do oczyszczania wody w zbiorniku

Znaczenie płazów dla człowieka

Znaczenie dla człowieka

• Są pokarmem mieszkańców niektórych krajów
• Żywią się owadami i ślimakami niszczącymi rośliny uprawne
• Są dobrymi wskaźnikami czystości środowiska ze względu na dużą wrażliwość na zanieczysczenia gleby i wód (są bioindykatorami)
• Negatywnym znaczeniem jest to, że niektóre płazy posiadają gruczoły jadowe , które są niebezpieczne dla człowieka

Sposoby ochrony płazów

Sposoby ochrony płazów

• Największym zagrożeniem dla płazów jest działalność człowieka związana z zanieczyszczeniem środowiska i obszarów, w których się rozmnażają
• Buduje się oczka wodne oraz dba o zachowanie tych, które istnieją (istnieje zakaz osuszania, zasypywania i zanieczyszczania)
• Gatunki występujące rzadko i zagrożone wyginięciem obejmuje się ochroną gatunkową
• Buduje się korytarze pod autostradami, aby migrujące do zbiorników wodnych płazy mogły bezpiecznie się przemieszczać

Podsumowanie

krótkie podsumowanie

• Płazy to organizmy ziemnowodne, żyją w środowiskach wilgotnych lub w pobliżu wody.
• Płazy składają jaja w wodzie, z nich wylęgają się kijanki oddychające skrzelami; kijanki potem przechodzą metamorfozę i jako osobniki dorosłe oddychają płucami.
• W Polsce żyje 18 gatunków płazów.

Wykonaj poniższe zadania

Zadanie 1.

Zadanie 2.

Zadanie 3.

Oceń prawdziwość stwierdzeń dotyczących środowisk i trybu życia płazów w Polsce.

Wymień i opisz trzy znaczenia płazów w przyrodzie i dla człowieka

Wskaż, które zdanie jest prawdziwe a które fałszywe.

Info

Info

Dziękuję za uwagę!