Style

O różnych stylach

Style funkcjonalne

Z tej prezentacji dowiesz się:

- co to jest styl wypowiedzi

- jakie style funkcjonalne wyróżniamy

- jakie są ich cechy

STYL WYPOWIEDZI

to świadomy lub nieświadomy wybór środków językowych, ich zasób oraz sposób posługiwania się nimi dla osiągnięcia zamierzonego przez autora celu wypowiedzi.

Wyróżniamy 5 podstawowych stylów funkcjonalnych języka:

- urzędowy, - naukowy, - potoczny, - artystyczny, - publicystyczny.

STYL URZĘDOWY

cechuje wypowiedzi, których celem jest regulowanie stosunków między obywatelami a instytucjami państwowymi i społecznymi. Odznacza się: - zwięzłością, obiektywizmem, oficjalnością; - wyrażeniami bezosobowymi (uprasza się, zawiadamia się, wprowadzono); -stosowaniem ogólnie przyjętych formuł językowych (w nawiązaniu do..., zgodnie z paragrafem...); - częstym występowaniem rzeczowników odczasownikowych (nieprzestrzeganie, wyprzedzanie); - obecnością zwrotów wyrażających żądanie lub zakaz (należy, winien, zaleca się, nie wolno, zabrania się); - schematycznym układem tekstu (punkty, podpunkty, paragrafy).

STYL NAUKOWY

cechuje wypowiedzi związane z różnymi dziedzinami nauki – na przykład wykłady, rozprawy, podręczniki, artykuły w pismach specjalistycznych.. Odznacza się: - precyzją, jednoznacznością, dokładnością, obiektywizmem; - przewagą zdań złożonych i wielokrotnie złożonych; - obecnością słownictwa specjalistycznego; - występowaniem słownictwa obcego, internacjonalizmów (czyli słów zachowujących identyczną lub zbliżoną postać w różnych językach, np. wizja, gramatyka); - wykorzystywaniem wykresów, tabel, grafów; - brakiem językowych sygnałów emocji; - przejrzystością kompozycyjną (założenia – przykłady – dowodzenie z argumentacją – wnioski).

STYL POTOCZNY

charakteryzuje wypowiedzi typowe dla codziennych kontaktów międzyludzkich. Odznacza go: -spontaniczność, prostota; - zwroty nacechowane emocjonalnie; - konkretne, obrazowe słownictwo; - słownictwo regionalne, środowiskowe; zdrobnienia i zgrubienia; - stałe związki frazeologiczne; - przewaga zdań pojedynczych i równoważników zdań nad dłuższymi wypowiedzeniami; - zdania często niepełne, urwane, niedokończone.

STYL ARTYSTYCZNY

występuje przede wszystkim w utworach literatury pięknej. Odznacza się: -obecnością różnorodnych środków artystycznych związanych z wszystkimi warstwami języka; - zróżnicowaną składnią; - bogatym słownictwem; - obecnością neologizmów; - przemyślaną kompozycją.

STYL PUBLICYSTYCZNY

występuje w tekstach dziennikarskich: prasowych, telewizyjnych, radiowych, internetowych. Cechuje się dużym zróżnicowaniem, dlatego trudno wyodrębnić cechy wspólne utworów publicystycznych. W zależności od rodzaju wypowiedzi dziennikarskiej można wskazać cechy zbliżające styl publicystyczny do innych stylów funkcjonalnych: - naukowego (precyzja, wyważony ton pozbawiony emocji, dążność do obiektywizmu), - artystycznego – bogate słownictwo, środki artystyczne, przemyślana kompozycja (felietony, reportaże); - potocznego – emocjonalność, obrazowość, konkretność, niekiedy dosadność sformułowań (niektóre artykuły w prasie codziennej, wywiady czy wypowiedzi ustne w programach publicystycznych).

Dziękuję za uwagę

Przygotowała: Eliza Antosz