Krzyżacy

KRZYŻACY

Henryk Sienkiewicz

+ info

Informacje ogólne

Autor: Henryk Sienkiewicz Epoka: Pozytywizm Czasy powieści: Średniowiecze (rok: 1399/1410) Krzyżacy to powieść ''Ku pokrzepieniu serc''

Info.

Info.

Streszcenie

Prawda historyczna

Info.

Plan wydarzeń

01

Gatunek literacki

Krzyżacy

Powieść historyczna jedna z odmian powieści, której powstanie w nowożytnej formie datuje się na początek XIX wieku

Dla epoki pozytywizmu powieść historyczna była typowym gatunkiem, gdyż pozytywiści bardzo wierzyli w sprawdzalną i możliwą do zdobycia wiedzę. Powieściopisarze obficie czerpali z dokumentów i historycznych źródeł. Prócz tego, że powieści miewały walory literackie i trzymały w napięciu czytelnika (na przykład dzięki wątkom sensacyjnym), dawały też wiedzę o odległych niekiedy epokach, wiedzę historyczną.

cECHY GATUNKU:

-Świat przedstawiony utworu został umieszczony w epoce historycznej, czyli innej niż współczesna autorowi. Opisane wydarzenia mają ścisły związek z historią-Czas, choć historyczny, jest uporządkowany, akcja powieści toczy się zgodnie z czasem historycznym i po kolei. -W zdarzenia fikcyjne (fikcję literacką) wplecione są ważne zdarzenia historyczne -W powieści przedstawione zostają realia danej epoki -W powieści występują postacie historyczne, choć nie odgrywają one wielkiej roli w samej akcji.

-Obok postaci historycznych, czyli prawdziwych, występują postacie fikcyjne, których losy wkomponowane są w tok wydarzeń historycznych.-W powieści pojawiają się znane miejsca historyczne, przedstawione realistycznie, zgodnie z prawdą historyczną. -Narrator wszechwiedzący, zazwyczaj trzecioosobowy, o dużej wiedzy historycznej. Autor korzysta z materiałów źródłowych. -W niektórych powieściach obecna archaizacja, której zadaniem było uwiarygodnianie relacji.

Wątki historyczneW powieści przedstawione są wszystkie ważniejsze wydarzenia historyczne z przełomu XIV i XV wieku. Sienkiewicz, pisząc powieść, opierał się na źródłach historycznych, czerpał m.in. z Dziejów Polski Jana Długosza oraz z opracowania Karola Szajnochy Jadwiga i Jagiełło. Najważniejsze wydarzenia historyczne przedstawione w powieści to: połóg i śmierć królowej Jadwigi, antykrzyżackie powstanie na Żmudzi, śmierć Konrada von Jungingena i objęcie funkcji wielkiego mistrza przez Ulricha von Jungingena, brata zmarłego, wybuch wielkiej wojny z Krzyżakami w 1409 r., zwycięstwo pod Grunwaldem.

02

Bohaterowie

Krzyżacy

Historyczni

Jagieło

Jadwiga

Witold

Anna D.

Janusz

Zawisza

Fikcyjni

Zbyszko

Maćko

Jurand

Jagienka

Danusia

Zych

03

Czas i miejsce akcji

Krzyżacy

Do ok roku 1410 (bitwa pod grunwaldem)

Ok roku 1399 (śmierć królowej Jadwigi)

Wydarzenia rozgrywają się w wielu miejscach, najogólniej rzecz ujmując: są to tereny Wielkiego Księstwa Litewskiego, Mazowsza, Małopolski, Wielkopolski.

04

Motywy literackie

Krzyżacy

Motywy

Miłości

Cierpienia

Rycerza

Buntu

Motywy

Śmierci

wroga

wiary

Motywy w innych tekstach literackich:

-Motyw miłości-Motyw cierpienia -Motyw rycerza -Motyw buntu

-Motyw Wroga -Motyw Wiary -Motyw śmierci

05

Kodeks rycerski

Krzyżacy

+ info

Wzór rycerza:

-honorowy, zawsze dotrzymuje danego słowa -prawy i szlachetny -odważny – brzydzi się tchórzostwem nigdy nie kłamie -zawsze broni słabszych, szanuje kobiety i walczy o ich honor.

Info.

+ info

Obyczaje Rycerskie:

-Aaby być rycerzem, trzeba urodzić się w rycerskim rodzie lub wielkimi zasługami osiągnąć zgodę władcy na wstąpienie w stan rycerski -Aby zostać rycerzem, trzeba być pasowanym na rycerza -Jeśli rycerz ma damę swego serca, musi broni jej honoru i pojedynkować się o nią -Rzemiosłem rycerza jest walka – w imię Boga, dla władcy, dla damy swojego serca, w obronie swych poddanych -Powszechnie znane obyczaje rycerskie: pasowanie na rycerza, pojedynki, rzucenie rękawicy jako wezwanie do pojedynku, ślubowanie, turnieje rycerskie.

06

Obyczaje Rycerskie

Krzyżacy

Obyczaje:

-Ślubowanie-Pojedynki-Ułaskawienie skazanego -Życie dworskie -Życie rycerzy w ich siedzibach -Obyczaje polityczne

07

Walka dobra ze złem

Krzyżacy

Dobro

zło

vs

Reprezentują krzyżacy

Reprezentują Polscy rycerze

+ info

+ info

08

"Ku pokrzepieniu serc"

Krzyżacy

Henryk Sienkiewicz napisał Krzyżaków w celu przywrócenia Polakom wiary (po upadku powstania styczniowego) w możliwość odzyskania niepodległości i odbudowania państwa polskiego. Wszystkie powieści Sienkiewicza określane mianem „ku pokrzepieniu serc” (głównie „Trylogia”) działają na podobnej zasadzie – ukazują ważny, trudny moment w historii państwa polskiego, prezentują pozytywnych bohaterów walczących dla dobra ojczyzny i wreszcie ukazują wielki triumf narodu polskiego. W Krzyżakach tym triumfem jest, oczywiście, bitwa pod Grunwaldem.

Bibliografia

-Video: yt

-Informacje:-https://opracowania.pl/opracowania/jezyk-polski/krzyzacy-h-sienkiewicz,oid,23 -https://aleklasa.pl/liceum/c300-lektury/krzyzacy-henryka-sienkiewicza -https://eszkola.pl/jezyk-polski/opracowanie-1515.html

-Obrazki: google grafika

THANKS