Sławne Polki

Sławne Kobiety

8 marca to wyjątkowe święto Dzień Wszystkich Kobiet. Z tej okazji przybliżmy sobie sylwetki znanych kobiet.

Wanda Rutkiewicz – (1943 -1992)

- polska alpinistka i himalaistka, z zawodu elektronik, jedna z najbardziej znanych Polek światowego himalaizmu, jako trzecia kobieta na świecie i pierwsza Polka stanęła na Mount Everest, najwyższym szczycie Ziemi oraz jako pierwsza kobieta na świecie stanęła na szczycie K2. Zaginęła w 1992 podczas ataku szczytowego na Kanczendzongę. W 1994, jako jedna z trzech pierwszych osób została odznaczona (pośmiertnie) Medalem im. Króla Alberta I, przyznawanym za wyjątkowe zasługi górskie przez King Albert Memorial Foundation.

Hanna Suchocka (1946)

- radca prawny, nauczyciel akademicki, polski polityk, premier Polski w latach 1992-1993, minister sprawiedliwości w rządzie Jerzego Buzka, doktor prawa na Uniwersytecie Adama Mickiewicza, ambasador Polski przy Stolicy Apostolskiej.

Agata Mróz - Olszewska (1982 - 2008)

- reprezentantka Polski w piłce siatkowej; mimo białaczki, która dała o sobie znać bardzo wcześnie, żyła pełnią życia. Z reprezentacją Polski zdobyła dwa złote medale na Mistrzostwach Europy w Siatkówce w 2003 i 2005 roku. Zdecydowała się na zawieszenie terapii i urodzenie dziecka. Zdawała sobie sprawę, że to zmniejsza jej szansę na przeżycie. Ale dopięła swego. W kwietniu urodziła córeczkę Lilianę, w maju miała przeszczep szpiku kostnego. Do pokonania raka zabrakło jej kilkunastu godzin. Mimo to zwyciężyła. Nie tylko dla siebie. Także dla męża i córki. Dla nas. Miała 26 lat.

Małgorzata Musierowicz (1945)

- autorka książek dla dzieci i młodzieży, ilustratorka, projektantka zabawek. W cyklu powieści pt. "Jeżycjada" do dziś ukazało się 18 części. Jedna z nich- "Kwiat kalafiora" została wpisana przez sekcję IBBY przy UNESCO na Listę Honorową im. Andersena. Za całokształt twórczości w 2008 r. została nagrodzona Medalem Polskiej Sekcji IBBY. Na wniosek dzieci została odznaczona Kawalerem Orderu Uśmiechu.

Olga Nawoja Tokarczuk (1962)

- polska pisarka, eseistka, poetka i autorka scenariuszy, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury za rok 2018, córka nauczycieli – Wandy i Józefa Tokarczuków, w czasie studiów, jako wolontariuszka opiekowała się osobami z problemami psychicznymi, jako powieściopisarka zadebiutowała w 1993 wydaną wówczas "Podróżą ludzi Księgi", wspiera działania na rzecz ochrony środowiska, praw zwierząt, równouprawnienia i społeczeństwa obywatelskiego.

Janina Ochojska (1955)

- znana działaczka społeczna; w 1989 roku założyła w Polsce oddział fundacji Equi Libre, zajmującej się pomocą humanitarną dla osób potrzebujących. Z Inicjatywy Ochojskiej powstała Polska Akcja Humanitarna, organizująca m.in. konwoje z pomocą do Bośni i Czeczenii, czy akcje wspomagające dzieci potrzebujące w Polsce. W 1993 roku Komisja Wspólnot Europejskich przyznała jej tytuł Kobiety Europy. Została odznaczona też Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski nadanym za wybitne zasługi w działalności na rzecz budowania społeczeństwa obywatelskiego (2011).

Skolimowska Kamila (1982 - 2009)

- polska lekkoatletka, uprawiająca rzut młotem. Już w młodym wieku próbowała podnosić ciężary. Przypadkowo spotkała Zbigniewa Pałyszkę. Znakomity szkoleniowiec zaproponował jej rzut młotem. Niebawem się okazało, że trenerzy dostrzegli w młodej dziewczynie "sportowy diament" najwyższej próby. I zaczęli jego szlifowanie. Ze skutkiem nadzwyczajnym. Kiedy miała zaledwie 13 lat i 229 dni, została mistrzynią i rekordzistką Polski, mając 14 lat i 264 dni była już mistrzynią Europy juniorek, a kiedy zwyciężyła na igrzyskach olimpijskich w Sydney i pobiła (nie po raz pierwszy) rekord świata juniorek, nie miała jeszcze 18 lat. Była najmłodszą polską złotą medalistką olimpijską. Pośmiertnie odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).

Agnieszka Osiecka (1936 - 1997)

- polska poetka, prozaik, autorka tekstów piosenek, reżyser teatralny i telewizyjny, dziennikarka. Agnieszka Osiecka mawiała, że jej związek z piosenką miał być romansem obliczonym na studenckie wakacje, a okazał się małżeństwem na całe życie. Pisanie to zaowocowało dwoma tysiącami piosenek. Tworzyła teksty dla takich artystów jak: Maryla Rodowicz, Kalina Jędrusik, Magda Umer, Seweryn Krajewski, Anna Szałapak, Krystyna Janda, Irena Santor, Skaldowie, Stenia Kozłowska.

Niektóre znane piosenki Agnieszki Osieckiej: A ja wolę moją mamę, Bossanova do poduszki, Dziś prawdziwych Cyganów już nie ma, Ludzkie gadanie, Małgośka, Mój pierwszy bal, Nie ma jak pompa, Nie spoczniemy, Niech żyje bal.

Wisława Szymborska (1923 - 2012)

- jedna z najwybitniejszych współczesnych poetek, krytyk literacki, felietonistka, tłumaczka barokowej poezji francuskiej. Podczas okupacji pracowała jako urzędniczka na kolei. Przez całe życie była związana z Krakowem. Za swoją poezję w 1996 r. otrzymała Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury. Jej tomiki wierszy przetłumaczono na 42 języki. Dama Orderu Orła Białego. Była osobą niezwykle skromną, łagodną i bardzo dowcipną. Dla przyjaciół tworzyła pomysłowe kartki pocztowe. W 1974 została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Maria Konopnicka (1842 - 1910)

- poetka, nowelistka, publicystka, tłumaczka. Redagowała pismo dla kobiet „Świt”. W swej twórczości dużo miejsca poświęciła dzieciom. Walczyła o prawa kobiet, brała udział w akcjach potępiających represje władz pruskich. Po opuszczeniu męża sama wychowywała 6 dzieci. Jest autorką „Roty”, jednej z najważniejszych polskich pieśni patriotycznych. Zmarła na zapalenie płuc.

Irena Sendlerowa (1910 - 2008)

- pielęgniarka, działaczka społeczna i charytatywna. W czasie II wojny światowej była członkiem Rady Pomocy Żydom. Uratowała około 2500 żydowskich dzieci. Po wojnie pracowała na rzecz dzieci, tworzyła domy sierot. Uhonorowana medalem Sprawiedliwy wśród Narodów Świata oraz Orderem Orła Białego. Przeżyła 98 lat.

Pola Negri (Apolonia Chałupiec) (1897 - 1987)

- gwiazda kina niemego, do dziś najbardziej znana na świecie polska artystka. Utalentowana i zjawiskowa. Tańczyła w operze, występowała w teatrze. W 1914 r. nakręciła swój pierwszy film. Następnie wyjechała do Berlina, a potem do USA, gdzie zdobyła sławę dzięki wielkim rolom i znajomościami z Charlie Chaplinem i Rudolfem Valentino.

Izabella Skorupko (1970)

- modelka, aktorka, piosenkarka. Pierwsza polska dziewczyna Bonda. Wystąpiła u boku Pierce'a Brosnana w "Golden Eye", siedemnastym filmie o przygodach agenta 007 oraz w polskiej produkcji "Ogniem i mieczem". Mieszka w Los Angeles. Zagrała w wielu hollywoodzkich produkcjach.

Jadwiga Andegaweńska

- pierwsza polska królowa. Od najmłodszych lat była przygotowywana do sprawowania najwyższej władzy w kraju. Dzieciństwo spędziła na nauce czytania i pisania oraz nauce języków obcych zamiast na zabawie z damami dworu. Królową została w wieku 10 lat. Dzięki jej małżeństwu z Władysławem Jagiełłą państwo polskie połączyło się unią z Wielkim Księstwem Litewskim (w ten sposób powstało jedno z największych mocarstw XIV-wiecznej Europy). Jadwiga fundowała nowe kościoły, opiekowała się szpitalami. Uznana za świętą Kościoła katolickiego. Patronka Polski.

Maria Skłodowska - Curie (1867 - 1934)

- wybitna uczona, fizyczka i chemiczka. Mieszkała i pracowała w Paryżu. Pierwsza kobieta będąca profesorem Sorbony. Żona Pierre’a Curie, francuskiego fizyka, z którym w 1898 r. odkryła rad i polon. Współtwórczyni nauki o promieniotwórczości, wprowadziła nazwę „radioaktywność”. Dwa razy otrzymała Nagrodę Nobla – w 1903 r. z fizyki (wraz z mężem) i w 1911 r. z chemii. Jako jedyny naukowiec Nobla dostała w dwóch różnych dziedzinach nauk przyrodniczych. Założyła Instytut Radowy w Paryżu, z jej inicjatywy powstał Instytut Radowy w Warszawie. Jedna z pierwszych polskich taterniczek, wytyczała szlaki w Tatrach i jako jedna z pierwszych kobiet wspinała się po górach w spodniach. Jako pierwsza nie-Francuzka została pochowana w paryskim Panteonie.

Agnieszka Holland (1948)

- reżyser. Sama pisze scenariusze do swoich filmów. Pierwsze kroki w zawodzie stawiała u boku wybitnych polskich reżyserów Krzysztofa Zanussiego i Andrzeja Wajdy. Filmy Agnieszki Holland zdobywały wiele nagród na prestiżowych festiwalach: w Cannes, Berlinie czy Montrealu. Trzykrotnie nominowana do Oscara. Jest członkiem Europejskiej Akademii Filmowej w Berlinie, od 2014 r. – przewodniczącą komisji, a w 2020r. jej przewodniczącą. Oprócz robienia filmów zajmuje się tłumaczeniem literatury czeskiej na język polski. Została odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.

A oto przykłady sławnych światowych kobiet...

Kleoptra Wielka (69 p.n. e. - 30 p. n. e.)

- potężna władczyni Egiptu, ostatnia potomkini egipskiej dynastii Ptolemeuszów; wierzyła, że zdoła zdobyć wszystko; bardzo piękna, inteligentna kobieta, wszechstronnie wykształcona, mówiła dziewięcioma językami, znała się na medycynie, astronomii, matematyce i literaturze; jej motto życiowe „Mądrość pochodzi od Greków, siła od Rzymian, bogactwa od poddanych. Ale jest coś silniejszego od mądrości i miecza - to mądrość pięknej kobiety”; postać Kleopatry fascynowała ludzkość przez wieki - stała się bohaterką ponad 50 filmów, nawet dzieci znają boską władczynię znad Nilu z opowieści o Asteriksie; kąpała się w oślim mleku, żeby zachować piękną skórę.

Księżna Diana (Lady Diana Frances Spencer) (1961 - 1991)

- żona Karola, księcia Walii (w ceremonii ślubnej uczestniczyło 3500 osób, w tym koronowane głowy Europy), pochodziła ze starego, arystokratycznego rodu, była spokrewniona z takimi osobistościami jak królowie, Henryk VII, Jakub I, zasłynęła dzięki swej działalności dobroczynnej i charytatywnej -udział w kampanii przeciwko minom; wizyta w Angoli, jako wolontariusz Czerwonego Krzyża; odwiedziny w szpitalach osób, które zostały okaleczone wskutek wybuchu min lądowych; zyskała wielką sympatię opinii publicznej –nazwano ją „królową ludzkich serc”.

Matka Teresa z Kalkuty (1910 - 1997)

- zakonnica indyjska pochodzenia albańskiego, założyła Kongregację Misjonarek Miłości, w białym sari (uboga szata hinduskich kobiet) wyszła na ulice Kalkuty do slumsów pomagać trędowatym, umierającym i porzuconym dzieciom, zorganizowała ośrodek dla trędowatych, pierwszy na świecie ośrodek dla chorych na AIDS w GramvichViagen(Stany Zjednoczone), otrzymała Pokojową Nagrodę Nobla (1979), a także wiele innych nagród, m.in.: pokojową Nagrodę Jana XXIII, Klejnot Indii, tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Jagiellońskiego; na wniosek włoskich dzieci została Kawalerem Orderu Uśmiechu, beatyfikowana przez Jana Pawła II (2003).

Mona Lisa

- bohaterka najsłynniejszego obrazu świata namalowanego przez włoskiego malarza Leonarda da Vinci, obraz powstał w początkach XVI wieku (ok. 1503 -1507), a obecnie znajduje się w paryskim Luwrze, będąc własnością rządu Francji, większość ekspertów twierdzi, że modelką jest kobieta o imieniu Lisa Gherardini, żona bogatego florenckiego kupca, portret ten od wieków zachwyca historyków i twórców, a także zwykłych ludzi; fascynuje ich między innymi tajemniczy uśmiech kobiety.

Nefretete (ok. 1340 r. p. n. e.)

- jej imię z egipskiego znaczy "Piękna, która przybyła", uważana za wzór kobiecego piękna, żona faraona, wielka królowa starożytnego Egiptu, jej wizerunek jest wykorzystywany przez mistrzów pięknej biżuterii, w 1924 w Muzeum w Berlinie zostało wystawione popiersie królowej - jest to jedna z najlepiej zachowanych rzeźb starożytnego Egiptu.

Chanel Coco (Gabrielle Chasnel 1883 - 1971)

- francuska projektantka mody damskiej, wymyśliła wygodne, a jednocześnie bardzo kobiece i eleganckie stroje –„małą czarną” (sięgająca do kolan, pozbawiona ozdób sukienka), plastikową biżuterię, kapelusze, w 1919 – założyła pierwszy dom mody w Paryżu , w 1922 - wylansowała najsłynniejsze perfumy świata: „Chanel nr 5”, mieć ubrania ze słynnym podwójnym C to znaczy mieć gust, styl i dużo pieniędzy, stroje Chanel rozsławiła Merlin Monroe, księżna Diana, żona prezydenta USA Jackie Kennedy, Chanel mówiła „Nie ma kobiet brzydkich - są tylko kobiety zaniedbane”.

Helena Trojańska

- w mitologii greckiej córka Zeusa i Ledy, najpiękniejsza kobieta swoich czasów, z wielu starających się o jej rękę zalotników wybrała Menelaosa, króla Sparty, i poślubiła go, stała się przyczyną wojny trojańskiej (ok. 1184 r.), w wyniku sporu trzech bogiń: Hery, Afrodyty i Ateny o tytuł najpiękniejszej została przyrzeczona królewiczowi trojańskiemu - Parysowi, który ją porwał do Troi, Menelaos, by odbić żonę zorganizował wyprawę przeciw Troi - po 10 latach wojny Troja została zdobyta.

Wszystkim Kobietom w dniu ich święta jak również na każdy następny dzień dużo radości, uśmiechu i samych sukcesów.