Stefan Drzewiecki

Stefan Drzewiecki

- Kim był Stefan Drzewiecki? - Jak wyglądało jego życie? - Co wynalazł i z czego zasłynął, oraz jego czyny prekursowskie. - Ciekawostki -podsumowanie

Kim był Stefan Drzewiecki?

Był to wszechstronny, pochodzący z Polski wynalazca działający głównie we Francji. Zapisał się w historii nauki poprzez spektakularne wynalazki – okręty podwodne o napędzie elektrycznym, wyrzutnie torpedowe czy projekty samolotów. Do dzisiaj korzystamy z jego wynalazków. W paryskim świecie wynalazców był znaną i cenioną postacią świata nauki.

Jak wyglądało jego życie?

Urodził się 26 lipca 1844 we wsi Kunka, na Podolu. Pochodził z polskiej, szlacheckiej rodziny z tradycjami patriotycznymi. W rodzinnych Jaśkowicach (na Podolu) spędził dzieciństwo. Gdy był jeszcze mały został wysłany przez rodziców do Francji. Tam ukończył szkołę średnią w Auteuil. Następnie zapisał się do „École centrale Paris”, gdzie skończył studia matematyczne z odznaczeniem i zdobył dyplom inżyniera. W wieku 19 lat, na wieść o wybuchu powstania styczniowego wrócił do Polski. Po klęsce Drzewiecki opuścił kraj i osiedlił się na nie długi czas we Francji, ponieważ po wybuchu wojny francusko-pruskiej, oblężeniu Paryża oraz uczestnictwie w Komunie Paryskiej, zamieszkał we Wiedniu.

We Wiedniu powstały pierwsze znane wynalazki Drzewieckiego, które zaprezentował na Wystawie Wiedeńskiej w 1872 roku. Wynalazków było dużo, ale tylko dwa z nich (cyrkiel do przekrojów stożkowych i regulator silników parowych i hydraulicznych) zostały nagrodzone, natomiast jeden z nienagrodzonych (dromograf) zwrócił uwagę przebywającego na wystawie rosyjskiego Wielkiego Księcia Konstantego. Powiedział do Stefana: „Mianuję pana członkiem i doradcą Komitetu Technicznego Marynarki Rosyjskiej z uposażeniem 500 rubli miesięcznie. Proszę też złożyć kosztorys na wykonanie dromografu, odpowiednia kwota zostanie panu wypłacona po przyjeździe do Petersburga”. Drzewiecki przyjął propozycję i zaproszenie po czym udał się do Rosji.

Po wprowadzonych przez polskiego inżyniera ulepszeniach, dromograf wszedł do użytku w marynarce rosyjskiej. Tymczasem wybuchła kolejna wojna rosyjsko-turecka w której wziął udział Drzewiecki. Za walkę został odznaczony orderem Św. Jerzego IV klasy. Przed wojną rozpoczął prace nad okrętem podwodnym. 1877 w Odessie po raz pierwszy zaprezentował efekt swojej pracy. Była to pierwsza jednostka podwodna poruszana siłą ludzkich mięśni (za pomocą napędu nożnego).Pierwszą jej załogę stanowił Drzewiecki, który na oczach publiczności przepłynął pod okrętem wojennym zacumowanym w porcie. Przez kolejne piętnaście lat konstruktor pracował dla rosyjskiej marynarki wojennej, ulepszając swoje wynalazki. Jednak wobec niemożliwości zrealizowania w Rosji wielu planów konstrukcyjnych, Drzewiecki zdecydował się w roku 1891 na powrót do Francji, do paryskiego Auteuil.

Powrót nie był kresem prac wynalazcy nad żeglugą podwodną i wpływu na marynarkę rosyjską, np. w 1908 Rosjanie zbudowali okręt podwodny według jego projektu. W parę lat po powrocie do Francji Stefan Drzewiecki był tam cenionym wynalazcą w dziedzinie żeglugi morskiej. W 1887 (jeszcze w Petersburgu) napisał pierwszą pracę z dziedziny lotnictwa – Aeropłany w prirodie („Samoloty w przyrodzie”), która nie spotkała się ze szczególnym uznaniem rosyjskiego środowiska naukowego. W roku 1892 wydana została po francusku kolejna, będąca efektem obserwacji ptaków – Les oiseaux considérés comme des aeroplanes animés („Ptaki jako żywe samoloty”). W książce Stefan omawia kwestie oporu powietrza i daje pojęcie o optymalnym kącie nachylenia skrzydeł. Jedno z ostatnich większych dzieł naukowych wynalazcy – L’aviation de demain („Lotnictwo dnia jutrzejszego”) – wielu zainteresowanych uważa za pierwsze podstawy współczesnej aerodynamiki.

Polski wynalazca i w dziedzinie lotnictwa nie ograniczał się wyłącznie do prac teoretycznych. W kolejnych latach prezentował swoje prototypy ważnych w dzisiejszych czasach przedmiotów, między innymi model prototypu płatowca, wyposażonego w tylne śmigło oraz samoczynne urządzenia stabilizacyjne. Przez wiele lat był popularną postacią we francuskim świecie nauki, a jego dom stał zawsze otworem dla licznej grupy młodych naukowców i był częstym miejscem ich dysput. Z inicjatywy Drzewieckiego wybudowano pierwszy we Francji tunel aerodynamiczny. Niemal do końca I wojny światowej Drzewiecki pracował w swoim laboratorium doświadczalnym Eiffel przy paryskiej dzielnicy Auteuil, koncentrując się pod koniec życia głównie na dalszych badaniach śmigieł. Bardzo długo utrzymywał się w dobrym zdrowiu. Zmarł 23 kwietnia 1938 w Paryżu, a w chwili śmierci miał ponad 93 lata.

Co wynalazł i z czego zasłynął, oraz jego czyny prekursowskie

-kilometromierz dla pojazdów konnych, -cyrkiel do przekrojów stożkowych, -regulator silników parowych i hydraulicznych, -automatyczny sprzęg do wagonów, -rejestrator prędkości pociągów, -dromograf – urządzenie samoczynnie kreślące kurs płynącego statku, -pierwsze zastosowanie peryskopu w okręcie podwodnym, -pierwszy okręt podwodny o napędzie elektrycznym zasilanym akumulatorami, -okręt podwodny z pancerzem wodnym, -ogólna teoria napędów śmigłowych, -śmigło o łopatkach nastawnych, -samolot z samoczynnym urządzeniem stabilizującym, -tunel aerodynamiczny.

Ciekawostki

-Drzewickiego nazywa się "Polskim Edisonem",-Jego ojciec, który był dramatopisarzem uczestniczył w powstaniu listopadowym, a dziadek służył pod Kościuszką i Dąbrowskim,-Drzewiecki był pierwszym, który zastosował peryskop w okręcie podwodnym, -Od roku 1877 pod kierunkiem Drzewieckiego zbudowanych zostało 50 czteroosobowych okrętów podwodnych, -Drzewiecki był pierwszym naukowcem, który stwierdził, że możliwy jest lot maszyny cięższej od powietrza. Miał to być według niego płatowiec poruszający się z odpowiednią prędkością i tworzący z kierunkiem ruchu kąt natarcia, -W 1885 r. w Cesarskim Towarzystwie Technicznym w Petersburgu Drzewiecki wygłosił odczyt o locie aerodynamicznym,

-W roku 1909 Drzewiecki wydał pracę "Les hélices aériennes. Théorie générale des propulseur hélicoidaux" („Śmigła powietrzne. Teoria ogólna napędów śmigłowych”).Prekursorska teoria napędów śmigłowych Drzewieckiego została ogólnie przyjęta w nauce i nagrodzona przez francuską Akademię Nauki w 1920 roku, -Jednym z ostatnich projektów Drzewieckiego z dziedziny żeglugi morskiej był okręt podwodny „wodopancerny”, którego pancerz składać się miał z wlanej w przestrzeń między blachami wody, w zamierzeniu wynalazcy mającej doskonale amortyzować uderzenie. Projekt nigdy nie doczekał się realizacji, -Ze względu na swoje dobre zdrowie, pewnego razu usłyszał od agenta ubezpieczeniowego: Monsieur Drzewiecki, pan zrujnuje nasze towarzystwo!, -W 1929 roku otrzymał tytuł Honorowego Członka polskiej organizacji Ligi Obrony Powietrznej Państwa, -Drzewiecki wspierał polskie badania naukowe w dziedzinie aeronautyki, a w testamencie zapisał polskiemu państwu swą paryską pracownię w Auteuil.

podsumowanie

Stefan Drzewiecki to inteligenty, polski wynalazca, który powienien być zdecydowanie bardziej cenniony i zapamiętany przez Polaków. Myślę, że gdyby nie on, świat dużo później opracowałby łodzie podwodne i inne wynalazki, do których się przyczynił.

Dziękuję za uwagę!