baśń o złotej rybce

Temat lekcji: O pewnym niezwykłym spotkaniu - historia rybaka, jego żony i złotej rybki.

opracowanie: Monika Staniszewska

Czego byście sobie życzyli,

gdybyście znaleźli lampę Alladyna lub złowili złotą rybkę?

Posłuchajcie baśni pt. "Bajka o rybaku i złotej rybce" wg Aleksandra Puszkina, rosyjskiego pisarza romantycznego (pierwsza połowa XIX w.)

Ołówkiem zaznaczcie w tekście kolejne życzenia żony rybaka. str. 166 - 171

A. Puszkin, "Bajka o rybaku i złotej rybce" , tłum. Julian Tuwim

czyta Piotr Fronczewski

ilustr. Maciej Szymanowicz

Ustalmy kolejność wydarzeń baśni.

Przepisz do zeszytu i uzupełnij Czas akcji: Miejsce akcji: Wydarzenia fantastyczne: Wydarzenia realistyczne:

złota rybka

żona rybaka

rybak

Oceniamy zachowanie rybaka.1. Jak postąpił, kiedy złowił rybkę? 2. Jak zachowywał się wobec żony? 3. W jaki sposób rozmawiał z rybką? 4. O jakich cechach rybaka świadczy jego zachowanie?

Notatka

Oceniamy zachowanie żony rybaka.1. Jak zwracała się do męża? Odszukajcie wypowiedzi kobiety. 2. Jak zmieniały się jej pragnienia i zachowanie? 3. Zapiszcie słowa, jakimi narrator określa bohaterkę. 4. O jakich cechach żony rybaka świadczy jej zachowanie?

Notatka

Notatka

bohater fantastyczny

złota rybka

Przeanalizujcie, co się dzieje z morzem wraz z rozwojem wydarzeń. Jak morze reaguje na kolejne żądania żony rybaka?

żądania baby

reakcja morza

1. nowe koryto

błękitne morze kołysze się z lekka

Odkryj napis

zamąciło się błękitne morze

2. nowa chata

Odkryj napis

szumi, burzy się błekitne morze

Odkryj napis

3. rodowa szlachcianka

poczerniało błękitne morze

Odkryj napis

4. swobodna królowa

czarna burza szaleje na morzu, gniewne fale wzdęły się, spęczniały, wyją, huczą spienione bałwany

Odkryj napis

5. wszechwładna w morzu cesarzowa

2. Rybak w imieniu żony prosi o nową chatę.

1. Rybak w imieniu żony prosi o koryto.

4. Rybak w imieniu żony prosi o pałac królewski.

3. Rybak w imieniu żony prosi o dwór szlachecki.

4. Rybak w imieniu żony prosi o nieograniczoną władzę.

Co możemy powiedzieć o roli przyrody w baśniach na podstawie zachowania morza?

Zapisz w zeszycie:

Przyroda w baśniach zyskuje cechy ludzkie i żywo reaguje na to, co robią ludzie. Zwykle przyroda sprzyja dobrym, a złym wymierza karę. W baśni o rybaku i złotej rybce morze okazuje swój giew wobec chciwości i egoizmu żony rybaka. Morze, podobnie jak rybka, jest bohaterem utworu i pilnuje granicy między dobrem a złem. W baśniach przyroda często jest strażnikiem moralności człowieka.

Czarna burza szaleje na morzu, gniewne fale wzdęły się, spęczniały, wyją, huczą spienione bałwany.

Bohaterów literackich możemy charakteryzować na podstawie różnych elementów utworu. Przedyskutujcie w parach, o jakie elementy chodzi.

Skąd czerpiemy informacje do charakterystyki bohatera, np. żony rybaka?

Bohaterów literackich możemy charakteryzować na podstawie różnych elemntów utworu. Przyjrzyj się schematowi.

Język postaci, czyli to, co mówi i jak mówi. ("Durniu, głupia niezdaro!" - taka wypowiedź żony charakteryzuje negatywnie babę, a nie jej męża).

Skąd czerpiemy informacje do charakterystyki bohatera, np. żony rybaka?

Wypowiedzi narratora(np. określenie "babsztyl" jest oceniające)

Słowa innych postaci (rybak mówi, że żona nie zachowuje się jak królowa).

Zachowanieinnych postaci, np. rybak boi się żony.

Zachowanie postaci (żona bije męża, wyrzuca go do stajni)

Zachowanie przyrody

Przeczytajcie definicję i zapiszcie w zeszycie odpowiedź na pytanie:

Czy żonę rybaka zaliczymy do bohaterów pozytywnych czy negatywnych?

źródło: podręcznik "Między nami" dla kl. 4, GWO

Dokończ w zeszycie zdanie: Z "Bajki o rybaku i złotej rybce" Aleksandra Puszkina możemy się nauczyć, że .......

Zastanów się, które powiedzenie najlepiej pasuje do baśni o rybaku i złotej rybce. Wybierz jedno i uzasadnij swój wybór w zeszycie.

• Co za dużo, to niezdrowo.
• Daj kurze grzędę, ona: wyżej siędę!

• Chciwemu i pół świata mało!
• Lepsze jest wrogiem dobrego.
• Chciwość nie popłaca.
• Lepszy wróbel w garści niż gołąb na dachu.

filmuwspółcześniona baśń o rybaku i złotej rybce

Obejrzyjcie bajkęi zastanówcie się, co autor filmu chciał przekazać widzom? Co myslicie o takim zakończeniu uwspółcześnionej baśni?

Dziękuję za aktywność!

opracowanie: Monika Staniszewska