Mikroklimat w pracy

Mikroklimat

w Pracy

Głowne parametry

Definica mikroklimatu

Do podstawowych czynników kształtujących mikroklimat zaliczamy: temperaturę powietrza, wilgotność, ruch powietrza, promieniowanie cieplne, ciśnienie atmosferyczne

Co to jest mikroklimat? Mikroklimatem określa się różne zjawiska, które zachodzą w ok. 2-metrowej warstwie powietrza, na powierzchni styku z podłożem. Szata roślinna, wilgotność, ukształtowanie terenu, ekspozycja na słońce czy mikrorelief to tylko niektóre z czynników, które wpływają na to, jak kształtuje się dany mikroklimat. Definicja mikroklimatu to także zespół czynników fizycznych, które bezpośrednio określają warunki bytowe organizmów na danym terenie. Określonym mikroklimatem może charakteryzować się dany kontynent, państwo, kraina geograficzna lub twór, sztucznie zbudowany przez człowieka, np. budynek, hala produkcyjna lub mieszkanie. Aby określić, co to jest mikroklimat i jakie warunki panują w danym miejscu, bierze się pod uwagę temperaturę powietrza, wilgotność, ruch powietrza, ciśnienie atmosferyczne i promieniowanie cieplne. Wszystkie te czynniki wpływają na samopoczucie bytujących w nim organizmów, ich kondycję psychiczną i fizyczną oraz stan zdrowia. Mikroklimat decyduje także o gospodarce cieplnej organizmu.

Dlaczego mikroklimat jest ważny?

W czasie pracy w wysokiej temperaturze pracownicy tracą z potem około 0,5-1,0 litra na godzinę. Pocenie powoduje utratę wody i soli mineralnych w organizmie, co może być przyczyną zaburzeń w gospodarce energetycznej pracownika. Wysoka temperatura otoczenia może spowodować omdlenie cieplne, kurcze cieplne, wyczerpanie i udar. Właściwy mikroklimat w środowisku pracy jest ważnym czynnikiem wpływającym na zdrowie pracownika, jego samopoczucie oraz wydajność pracy. Zwykle pracownik tak długo nie uświadamia sobie wpływu warunków mikroklimatu, dopóki zapewniają mu one normalne funkcjonowanie. Na pojęcie mikroklimatu środowiska pracy składa się szereg parametrów. Duże znaczenie mają również takie czynniki jak: pora roku, miejsce wykonywania pracy, otoczenie, wiek, płeć pracownika, rodzaj wykonywanej pracy, pozycja, w której praca jest wykonywana oraz wielkość wysiłku fizycznego niezbędnego do wykonywania określonej czynności. Ogólne przepisy bhp nie określają górnej granicy temperatury, w jakiej może być wykonywana praca, choć latem temperatura zewnętrzna przekracza niejednokrotnie 30°C, co może narazić pracowników na tzw. stres gorący.

Wpływ wilgotności I powietrza na organizm człowika

Co nam grozi? Nadmiar wilgoci powoduje przede wszystkim problemy, które dotykają układu oddechowego (wilgoć przyczynia się m.in. do rozwoju astmy czy alergii). Dodatkowo zarówno grzyby, jak i pleśń wytwarzają mykotoksyny, które mają bardzo szkodliwy wpływ na zdrowie człowieka. Suche powietrza wywołuje przesuszenia śluzówki, co przekłada się na trudności w oddychaniu, kaszel i katar. Dochodzi również do podrażnienia skóry, a także ogólnego osłabienia organizmu.

Możliwe kary dla pracodawcy

Jaka temperatura w miejscu pracy jest odpowiednia?

W pomieszczeniach pracy temperatura nie może być niższa niż 14°C (np. w halach produkcyjnych), chyba że względy technologiczne na to nie pozwalają. W pomieszczeniach biurowych i w miejscach gdzie wykonywana jest lekka praca fizyczna temperatura nie może być niższa niż 18°C Jeżeli pracodawca, ze względów technologicznych nie może zapewnić przewidzianej przepisami BHP temperatury, powinien udostępnić pracownikom odpowiednią odzież, posiłki regeneracyjne i przerwy od pracy. Posiłki regeneracyjne przysługują m.in. pracownikom którzy wykonują pracę fizyczną powodującą w ciągu zmiany roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu powyżej 1 500 kcal u mężczyzn i powyżej 1 000 kcal u kobiet :

• wykonującym pracę w pomieszczeniach zamkniętych, w których ze względów technologicznych utrzymuje się stale temperatura poniżej 10°C,
• wykonującym pracę na otwartej przestrzeni w okresie zimowym (od 1 listopada do 31 marca).

Za nieprzestrzeganie przepisów w zakresie zapewnienia minimalnej temperatury w miejscu pracy pracodawca może otrzymać mandat w maksymalnej wysokości 2 tys. zł od Państwowej Inspekcji Pracy. W przypadku tzw. recydywy czyli powtórnego popełnienia tego samego wykroczenia mandat może wynosić 5 tys. zł. Natomiast kodeks pracy przewiduje karę grzywny od 1 tys. zł do 30 tys. zł (art. 282 § 1 kodeksu pracy).

Temperatura przy pracy na zewnątrz

Czy pracownik może opuścić miejsce pracy ze względu na trudne warunki?

Jak wygląda sytuacja w przypadku pracowników, którzy wykonują swoją pracę na zewnątrz? Prawo pracy mówi, że w takich sytuacjach pracodawca musi tak zorganizować stanowiska pracy, żeby podwładni byli chronieni przed złymi warunkami atmosferycznymi (chodzi tutaj o opady, wysoką bądź niską temperaturą czy silny wiatr). Jeżeli praca wykonywana jest na otwartej przestrzeni bądź w miejscach, w których musi panować niska temperatura ze względów technologicznych (np. w chłodni), to pracodawca powinien także zapewnić podwładnym specjalne pomieszczenie z optymalnymi warunkami, w którym można się schować przed opadami oraz rozgrzać. Ważne jest, aby w takich pomieszczeniach temperatura nie spadała poniżej 16 stopni Celsjusza oraz aby były one wyposażone w urządzenia do podgrzewania posiłków oraz zrobienia gorącej herbaty czy kawy. W niektórych warunkach pracodawca jest także zobligowany do zapewnienia ciepłych posiłków regeneracyjnych oraz napojów.

Obowiązek stawienia się w miejscu pracy jest jednym z podstawowych obowiązków każdego pracownika. Nie możemy także opuszczać miejsca pracy bez poinformowania pracodawcy i podania przyczyny. Jeżeli nastały bardzo upalne dni, to nie jest to powód do „zdezerterowania” z miejsca pracy. W przypadku bardzo wysokich temperatur (na otwartej przestrzeni powyżej 25 stopni Celsjusza, a w pomieszczeniach powyżej 28 stopni Celsjusza) pracodawca jest zobowiązany zapewnić napoje chłodzące dla wszystkich pracowników. Pracownik może jedynie opuścić miejsce pracy (po poinformowaniu o tym fakcie pracodawcy), jeżeli warunki panujące w zakładzie pracy nie odpowiadają przepisom BHP.

Zmiany w funkcjonowaniu organizmu oraz jego reakcje fizjologiczne na :

B) zimno · Zmiany w funkcjonowaniu: · Odczuwalne obniżenie temperatury skóry · Utrata elastyczności i siły mięśni · Spowolnienie przewodzenia bodźców nerwowych · Zwiększenie tępa metabolizmu · Ujemny bilans cieplny · zmiany behawioralne · Reakcje fizjologiczne · Gęsia skórka · Dreszcze · Sinienie · odcinanie dopływu krwi do palców

A) ciepło · Zmiany w funkcjonowaniu : · Zwiększone obciążenie układu sercowo-naczyniowego · Redukcja aktywności mięśniowej · "Wyłączenie " układu trawienia · Skurcze mięśni ( zaburzenie równowagi elektrolitowej) · Reakcje fizjologiczne: · Pocenie się · Szybsze tętno · Zaczerwienienie się , wzrost przypływu krwi w naczyniach włosowatych · Dodatni bilans cieplny

Wpływ mikroklimatu na człowieka:

A) ciepło · spadek wydajności pracy · Uczucie wyczerpania i senności · Wydłużony czas reakcji · Wzrost ilości błędów · Wzrost wypadkowości · Zmniejszona spostrzegawczość

B) zimno · Uczucie niepokoju, zdenerwowania · Spadek czujności i koncentracji · Spadek wydajności pracy · Gorsze wyniki pracy umysłowej

Komfort cieplny - stan, w którym człowiek czuje, że jego organizm znajduje się w stanie zrównoważonego bilansu cieplnego, znaczy to ,że nie odczuwa ani uczucia zimna ani ciepła. · zrównoważony bilans cieplny · Odpowiednia temperatura wnętrza ciała ( 37+0,3 C) · Brak uczucia dyskomfortu · brak aktywności gruczołów potowych ( do - 20% maks. Zdolności utraty ciepła)

Dziękujemy za uwagę

Natalia Brzezicka, Oliwia Szternel, Karolina Siwinska, Wiktoria Wera