OPOWIADANIE TWÓRCZE

opowiadanie twórcze

na egzaminie ósmoklasisty

start

oprac. Marta Bukowska

Przeanalizuj polecenie i zrealizuj wszystkie jego elementy.

1.

Przykładowe polecenie:

Napisz opowiadanie o spotkaniu z bohaterem wybranej lektury obowiązkowej, który podczas spotkania nauczył Cię czegoś ważnego. Wypracowanie powinno dowodzić, że dobrze znasz wybraną lekturę obowiązkową.

Zastosuj funkcjonalną narrację

2.

W zależności od tematu opowiadania możesz zastosować NARRACJĘ PIERWSZOOSOBOWĄ lub TRZECIOOSOBOWĄ. Napisz opowiadanie o odwiedzinach lisa na planecie Małego Księcia, podczas których lis przekonuje się, czy chłopiec wykorzystał wiedzę zdobytą podczas podróży. Napisz opowiadanie o spotkaniu dwóch bohaterów literackich, którzy przeżyli wspólnie jakąś przygodę.

Pamiętaj, by konsekwentnie trzymać się narracji, którą wybrałeś!!!

Pamiętaj o logicznym układzie zdarzeń

3.

Polega on na relacjonowaniu zdarzeń na zasadzie następstwa przyczynowo-skutkowego lub chronologicznie.

Możesz też zastosować układ odwrócony - retrospekcję, czyli odtwarzać zdarzenia z przeszłości - bohater wspomina swą przeszłość, cofając się do chwil, kiedy był np. młodzieńcem.

UWAŻAJ NA CZASY!

Pamiętaj o elementach twórczych

4.

W swoim opowiadaniu musisz zastosować 6 z 10 elementów twórczych.

retrospekcja

czas wydarzeń

miejsce zdarzeń

monolog

opis

dialog

charakterystyka

punkt kulminacyjny

zwroty akcji

puenta

czas akcji

4a.

1. Może być bardzo dokładnie określony, np. 30 stycznia 1983 r.(Opium w rosole). 2. Przybliżony, np. "mam już ponad 1800 braci" (Opowieść wigilijna). 3. Nieokreślony (np. czas fantastyczny w niektórych utworach fantasy).

Czas akcji to określenie już jednego elementu spośród takich jak rok, miesiąc, dzień, godzina.

Określeniem czasu są i takie przykłady: *Po obfitym obiedzie udał się do... *Kiedy miał pięć lat... *Po wylądowaniu na piątej planecie...

miejsce akcji

4b.

• Może być bardzo dokładnie oznaczone, np. Londyn, starożytny Rzym.
• Przybliżone, np. gdzieś na Saharze, na północy Polski.
• Bliżej nieokreślone, np. „Dziwny widok roztoczył się przed oczyma Ziemian, gdy wysiedli ze statku kosmicznego na tej planecie w odległej galaktyce...” (Wybawcy R. Topor).

elementy opisu

4c.

Opis dotyczy tych składników świata przedstawionego, które nie odnoszą się do zdarzeń. Są to przede wszystkim: *wygląd postaci (twarz, postawa, ubiór); *tło wydarzeń (np. opis przyrody, miasta, wnętrza); *opis przedmiotu; *opis przeżyć wewnętrznych lub sytuacji.

charakterystyka

4d.

W opowiadaniu możemy zastosować charakaterystykę:

BEZPOŚREDNIĄ, kiedy narrator i/lub bohater bezpośrednio nazywa cechy jakiejś postaci (opcja ławiejsza). POŚREDNIĄ, kiedy narrator i/lub bohater opisuje jakieś zachowania, wypowiedzi bohatera, na podstawie których dowiadujemy się czegoś o jego charakterze, nawykach, upodobaniach itp. (opcja trudniejsza).

PRZYKŁAD

PRZYKŁAD

dialog

4e.

To zapis rozmowy bohaterów występujących w opowiadaniu.

Trzy poziomy trudności wprowadzania dialogu:

Poziom podstawowy (najłatwiejszy)

Poziom ponadpodstawowy (trudniejszy)

Poziom masters (najtrudniejszy)

monolog

4f.

Monolog w opowiadaniu można wprowadzić na dwa sposoby:

* jako monolog wewnętrzny, czyli myśli bohatera - opcja łatwiejsza,

* jako monolog wypowiedziany, czyli słowa skierowane do rozmówcy (rozmówców), który jednak niczego nie odpowiada (gdyby odpowiedział, nie byłby to już monolog) - opcja trudniejsza.

retrospekcja

4g.

RETROSPEKCJA – przywołanie wcześniejszych wydarzeń przez bohatera lub bohaterów. Mogą zostać przywołane w rozmowie bądź w formie monologu wewnętrznego bohatera.

Warto przywołać w nim jakieś wydarzenia z utworu, do którego nawiązujesz w opowiadaniu. Pochwalisz się w ten sposób znajomością treści lektury.

PUNKT KULMINACYJNy, zwroty AKCJI, PUENTA

4h.

PUNKT KULMINACYJNY - moment w fabule, kiedy jest największe natężenie emocji. ZWROT AKCJI - moment, w którym coś gwałtownie się zmienia. PUENTA – zaskakujące sformułowanie podkreślające sens wypowiedzi lub utworu literackiego umieszczone na końcu.

Funkcjonalne wykorzystaj lekturę obowiązkową i pamiętaj o poprawności rzeczowej

5.

Pamiętaj jednak, że musisz zachować realia charakterystyczne dla utworu - to oznacza, że np. nie możesz wyposażyć bohaterów w zachowania dla nich nietypowe lub w cechy, ktorych nie posiadają w książce. Uważaj też na błędy rzeczowe - nie pomyl imion bohaterów czy innych faktów.

zapamiętaj!

1. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów. 2. Podziel opowiadanie na funkcjonalne akapity (przynajmniej trzy - wstęp, rozwinięcie i zakończenie, ale może być ich więcej). 3. Twoje opowiadanie nie może być w całości dialogiem. Wprowadź partie narracyjne, po to, by zastosować minimum 6 elementów twórczych. 4. Zapisz poprawnie dialog (od myślników!) 5. Dbaj o poprawność językową, ortograficzną i interpunkcyjną.

RADY DLA PISZĄCYCH

CZAS NA ĆWICZENIA

CZAS NA ĆWICZENIA W załączonym opowiadaniu odszukaj co najmniej 6 z 10 charakterystycznych dla tej formy wypowiedzi pisemnej elementów. Zaznacz je na różne kolory zakreślaczem (opisz je w legendzie).