Architektura starożytnego Rzymu

Architektura starożytnego rzymu

01

Okres rozwoju

Stopniowy rozwój tej architektury nastąpił pomiędzy VI w. p.n.e. a V w. n.e.

02

Etapy historyczne Rozwoju

Rozwój architektóry starozytnego rztymu został podzielony na kilka ogólnych etapów historycznych:

• okres cesarstwa (od 30 r. p.n.e. do połowy III w.)
• okres późnego antyku (od połowy III w. do końca V w.)

• okres panowania królów (od VI w. p.n.e. do V w. p.n.e.)
• okres republiki (od V w. p.n.e. do 30 p.n.e.)

03

Cechy

Cechy:

W tym czasie (przed okresem cesarstwa) nowo zakładane miasta charakteryzowały się układem ulic w kształcie siatki przecinających się pod kątem prostych ciągów komunikacyjnych, brukowanymi nawierzchniami oraz kanalizacją. Domy budowano zasadniczo z wykorzystaniem wzorów greckich (były podobnie jak one wyposażone w atrium i perystyl). Budowano też wille, a w miastach powstawały kamienice czynszowe (tzw. insule), mieszczące sklepy i warsztaty na parterze, a pomieszczenia mieszkalne na wyższych kondygnacjach.

04

Typy budowli

Amfitetr

Amfiteatr był, razem z łukiem tryumfalnym i bazyliką, jednym z głównych budynków projektowanych przez Rzymian. Niektóre z najbardziej imponujących budowli świeckich to właśnie amfiteatry. Znamy obecnie ponad 200 amfiteatrów, a wiele z nich jest dobrze zachowanych, tak jak ten w Arles, a także jego protoplasta, Koloseum w Rzymie. Wykorzystywano je do walk gladiatorów, pokazów publicznych, publicznych spotkań i walk byków, których tradycja przetrwała w Hiszpanii. Ich typowy kształt, funkcje i nazwa odróżniają je od rzymskich teatrów, które mają mniej lub bardziej półokrągłe kształty. Rzymskie amfiteatry posiadają kształt eliptyczny, ponieważ zaprojektowane były głównie do wyścigów konnych lub wyścigów rydwanów. Najwcześniejsze rzymskie amfiteatry pochodzą z połowy I wieku p.n.e. ale większość z nich została zbudowana w czasie panowania cesarzy, począwszy od okresu Augusta (27 r. p.n.e - 14). Imperialne amfiteatry zostały zbudowane w całym Imperium Rzymskim; największy mógł pomieścić 40 000-60 000 widzów, a najbardziej wyszukane wielopiętrowe arkadowe fasady były bogato zdobione marmurem, stiukiem i rzeźbami. Po zakończeniu walk gladiatorów w V wieku i zabójstwach zwierząt w szóstym, większość amfiteatrów popadła w ruinę, a materiały z których je zbudowano, zostały wydobyte lub poddane recyklingowi. Niektóre zostały zrównane z ziemią, a inne przekształcone w fortyfikacje. Kilka kontynuowało swoje istnienie jako wygodne miejsca spotkań otwartych; w niektórych z nich znajdowały się kościoły.

Cyrk

Cyrk rzymski był dużym miejscem na otwartym powietrzu, służącym do publicznych wydarzeń w starożytnym Cesarstwie Rzymskim. Cyrki były podobne do starożytnych greckich hipodromów, choć cyrki służyły różnym celom i różniły się konstrukcją. Wraz z teatrami i amfiteatrami Cyrki były jednym z głównych miejsc rozrywki w tamtych czasach. Odbywały się tam wyścigi rydwanów, wyścigi konne i przedstawienia upamiętniające ważne wydarzenia imperium. W przypadku wydarzeń związanych z rekonstrukcją bitew morskich, cyrk zostawał zalany wodą. Przestrzeń widowiska rzymskiego cyrku była, mimo swojej nazwy, podłużnym prostokątem z dwóch liniowych odcinków toru wyścigowego, oddzielona środkową listwą biegnącą wzdłuż długości około dwóch trzecich toru, połączoną z jednej strony półkolistym odcinkiem i na drugim końcu z niepodzielną sekcją toru zamkniętą (w większości przypadków) wyróżniającą się bramą początkową znaną jako carceres, tworząc tym samym tor dla wyścigów.

Bazylika

Rzymska bazylika była dużym budynkiem użyteczności publicznej, w którym można było prowadzić sprawy handlowe lub prawne, pełniący wiele funkcji nowoczesnego ratusza. Zwykle przebywali tam sędziowie i używali jej do innych oficjalnych ceremonii. Pierwsze bazyliki w ogóle nie miały funkcji religijnej. Już w czasach Augusta publiczna bazylika w której zajmowano się transakcjami była budowana w każdej osadzie uważającej się za miasto. Użytkowano ją w taki sam sposób, jak późnośredniowieczne domy z targowiskami w północnej Europie. Chociaż ich forma była zmienna, bazyliki często zawierały wewnętrzne kolumnady, które dzieliły przestrzeń, dając nawy lub arkadowe przestrzenie po jednej lub obu stronach, z absydą na jednym końcu (lub rzadziej na każdym końcu), gdzie siedzieli sędziowie, często na lekko podniesionym podwyższeniu. Centralna nawa była szeroka i znajdowała się wyżej niż przejścia boczne, dzięki czemu światło mogło przenikać przez okna clerestorium. Najstarsza znana bazylika, Bazylika Porcia, została zbudowana w Rzymie w 184 r. p.n.e. przez Katona Starszego w czasach, kiedy był cenzorem. Innym wczesnym przykładem jest bazylika w Pompejach (koniec II w p.n.e). Po tym, jak chrześcijaństwo stało się oficjalną religią cesarstwa, kształt bazyliki uznano za odpowiedni dla pierwszych dużych kościołów publicznych, unikając podobieństwa do grecko-rzymskiej formy świątyni.

Do architektury starożytnego rzymu należą także:

Forum

Latarnia morska

Horreum

Mauzoleum

Insula

Świątynia

Połoznie

Dziękuję za uwagę Zosia