Świtezianka

Adam Mickiewicz

ŚWITEZIANKA

Jezioro Świteź

Świteź – jezioro na Białorusi na granicy rejonów nowogródzkiego i korelickiego, 20 km od Nowogródka. Leży na terenie Świteziańskiego Parku Krajobrazowego. Jest pochodzenia krasowego – powstało w wyniku oberwania ziemi do podziemnej pustej przestrzeni. Poziom wody jest praktycznie zawsze taki sam. Przy brzegach piaszczyste. W jeziorze i jego pobliżu rośnie znaczna liczba roślin.

Historia jeziora

VIDEO

Film animowany w reżyserii Kamila Polaka z 2010 roku.Niezwykła plastycznie, epicka opowieść zrealizowana na motywach romantycznej ballady Adama Mickiewicza pod tym samym tytułem miała swoją premierę podczas festiwalu Berlinale 2011

W imieniu Samorządu Uczniowskiego napisz ogłoszenie, w którym poinformujesz o planowanej wycieczce nadJezioro Świteź. W ogłoszeniu umieść dwa argumenty zachęcające do uczestnictwa w wydarzeniu.

Świtezianka treść ballady

tekst ballady

Głośne odczytanie utworu

Wierzenia ludowe...

Rusałki to panny, które tuż przed zamążpójściem lub zanim zdarzyły się zakochać, zmarły tragiczną śmiercią. Zdarzało również, że młode kobiety były porywane w nocy na korowód przez nimfy, a następnie stawały się jednymi z nich.

Rusałki zamieszkiwały stawy, bagna, jeziora. Wabiły do siebie młodzieńców, którzy nie byli świadomi czyhającego niebezpieczeństwa. Zazwyczaj były niewielkie szanse przeżycia spotkania z Rusałką. Od ich łaskotek, nieszczęśnicy umierali ze śmiechu. Mogły także tańczyć z ofiarą tak długo, aż padła ze zmęczenia.

Geneza utworu

Pomysł na balladę...

Mickiewicz wielokrotnie słyszał opowieści o nimfach wodnych, zamieszkujących jezioro Świteź. Okoliczni mieszkańcy nazywali je świteziankami.

Świat przedstawiony

czas akcji: wieczór, przy świetle księżyca koniec lata/wczesna jesień

miejsce akcji: brzegi jeziora Świteź pod modrzewiem

Plan wydarzeń

Ułóż plan wydarzeń we właściwej kolejności

Narrator i narracja

narracja

narrator

• Dynamiczna przez zastosowanie:

• dużej liczby czasowników,

• zdań krótkich, wykrzyknikowych,
• częste użycie przysłówka "wtem."

• Przyznaje, że nie wie kim jest ukochana Strzelca (nie jest wszechwiedzący)

• Jest obserwatorem, widzem.

• stosuje często mowę zależną.

Bohaterowie

strzelec-młody, piękny, bezgranicznie zakochany, niestały w uczuciach, łamie przysięgę, niewierny, łatwowierny, słaby, zdradził ukochaną, śmierć i uwięzienie duszy w modrzewiu

dziewczyna- tajemnicza, piękna, niewiadomego pochodzenia, ukochana chłopca, dobra, zakochana w młodzieńcu, ale jednocześnie nieufna, żąda przysięgi miłości, nie wierzy ukochanemu, jest podejrzliwa, z góry zakłada możliwość zdrady

Jako nimfa- przewrotna, złośliwa, wyrachowana; wie, że młodzieniec nie oprze się jej czarom, prowokuje go do zdrady

uporządkuj elementy fantastyczne i realistyczne w utworze

Realizm i fantastyka

• spotkania Strzelca i Dziewczyny

• obietnice Strzelca, który namawia Dziewczynę do wspólnego mieszkania

• żądanie przysięgi wierności i zdrada chłopca

• Świtezianka, która wabi do siebie strzelca

• taniec na tafli jeziora

• kara za zdradę i zaklęcie duszy młodzieńca w modrzewiu

Motywy w Świteziance

natura

wina i kara

miłość/zdrada

ludowość

Żywy świadek wydarzeń, który na nie reaguje . Mroczna potężna siła, potężna tajemnicza, pilnująca moralnego ładu.

Uczucie miłości podniesione w utworze do rangi świętości. Zdrada, złamanie przysięgi wierności, jest największą zbrodnią.

Utwór oparty na wierzeniach ludowych. Prawda ludowa: za przewinienie człowieka spotyka zasłużona kara

Zgodnie z moralnością ludową, kto dokona zbrodni, np. zdrady musi liczyć się z konsekwencjami i surową karą.

Zaprojektuj pamiątkę znad jeziora Świteź. Wykorzystaj treść ballady.

Świtezianka jako ballada

Synkretyzm

Cechy ballady

Uzasadnij

Uzasadnij, że poniższa grafika mogłaby stać się ilustracją doballady Adama Mickiewicza. Podaj dwa argumenty.

Czy każda zbrodnia powinna być ukarana?

Pytania pomocnicze

Dlaczego młodzieniec nie dotrzymał przysięgi?Dlaczego tak łatwo dał się uwieść?Dlaczego tak szybko zapomniał o swojej dziewczynie?Po co składał przysięgę?Dlaczego dziewczyna pokusiła się o próbę wierności?Jaką rolę w relacjach międzyludzkich powinno odgrywaćzaufanie?Po co ludzie składają przysięgi i obietnice, jeśli tak łatwo jełamią?

argumenty

Przedstaw stosowne argumenty, na podstawie tekstu ballady

+info

Świtezianka

Świtezianka

Świtezianka

Świtezianka

Zadania egzaminacyjne

1.Podaj dwa elementy fantastyczne występujące w balladzie „Świtezianka”. 2.W jaki sposób autor osiągnął w utworze nastrój tajemniczości. Podaj dwa sposoby.

Zadania egzaminacyjne

3.W tekście: Zawszeż po kniejach jak sarna płocha, Jak upiór błądzisz w noc ciemną? Zostań się lepiej z tym, kto cię kocha, Zostań się, o luba, ze mną! 3.1.Fragment: „błądzisz (...) jak sarna płocha” jest:a. onomatopeją,b. porównaniem,c. uosobieniem.3.2. Wypisz z powyższego tekstu powtórzenie i określ jego funkcję.

+info