pt.tradycja

Bogactwo tradycji i obyczajów w ,,Panu Tadeuszu''.

Mickiewicz przedstawia szczegółowy obraz życia stanu szlacheckiego przełomu XVIII/XIX wieku.

Drobiazgowo opisuje życie na dworze, tradycje i obyczaje, które stanowią esencję polskości.

Gościnność

Brama do dworu zawsze stała otwarta, co świadczyło o wyjątkowej otwartości i przyjazności jego mieszkańców. Staropolska gościnność znacznie różniła się od współczesnej. Gości bowiem mogło, nawet bez szczególnej zapowiedzi, zjechać się wielu i nawet na kilka tygodni.

Hierarchia i porządek

Ważnym i znaczącym elementem był ustalony porządek osób w czasie wspólnego wyjścia lub powrotu do domu oraz odpowiednia kolejność zajmowania miejsc przy stole. Taką kolejność wyznaczał wiek i sprawowane urzędy oraz płeć.

Posiłki

Grzybobranie

Ważnym obyczajem było grzybobranie, z którym były związane odmienne ubiory, a konkretniej wkładali oni płócienne opończe, którymi osłaniali z wierzchu kontusze, a na głowy wkładali słomiane kapelusze. Wtedy dopiero szli zbierać grzyby, których w tamtejszych lasach nie brakowało. Najchętniej zbierano koźlarze, borowiki i rydze. Wojski jako jedyny zbierał muchomory, które uważał za doskonałą truciznę na natrętne muchy.Na spacerze według dawnej tradycji polskiej obowiązywała hierarchia, z przodu szły dzieci z opiekunkami, potem starszyzna. Za starszyzną panny, o pół kroku młodzież męska.

Polowanie

Z przywiązania szlachty do ziemi, lasów i przygody wynikało wielkie zamiłowanie do polowań. Już poprzedniego dnia przygotowywano broń i konia. Polowania trwały przez cały dzień od wschodu słońca. Poprzedzone były Mszą Świętą. Po całym dniu zmagań na polujących czekał gorący posiłek, na którym podawano staropolski bigos, i popijano wódkę gdańską. Wojski wspominał także dawne tradycje polowań. Wtedy szlachta polowała tylko na grubego zwierza (dziki, niedźwiedzie). Zwierzynę bez kłów i rogów pozostawiano dla służby.

Sejmiki

Sejmiki były przejawem szlacheckiej skłonności do kłótliwości, zwad i samosądów. Szlachta na sejmikach naradzała się i podejmowała decyzje w ważnych dla siebie sprawach.

Zajazdy

Zajazd był sposobem egzekucji wyroku sądowego w prawodawstwie staropolskim.Z czasem zajazdy orgaznizowano bez nakazu sądowego. Przykładem bezprawnego zajazdu jest ten kierowany przez Gerwazego.

Był to wyraz popędliwego charakteru szlachty. Dokonuje ona wówczas napaści i zajęcia majątku.

Rytuał picia kawy

Parzeniem kawy zajmowała się we dworze osobna służąca, która przywoziła z miasta ziarno najlepszego gatunku, rano szła do mleczarni, by zebrać najlepszą śmietanę. Serwowała kawę w filiżankach, a śmietankę podawała w specjalnych garnuszkach.

Zażywanie tabaki

Tabaka była wszędzie tam gdzie było duże towarzystwo. Zażywano ją podczas opowieści, dla rozrywki. Każdy, kto w danym momencie chciał zażyć tabaki częstował nią wszystkich, którzy byli w jego pobliżu. Również, gdy ktoś chciał zabrać głos wykorzystywał do tego tabakę, a konkretnie dzwonił w tabakierkę.

Strój szlachecki

Opowiadanie

Wyobraź sobie, że Tadeusz zaprosił do domu swojego stryja postać z innego utworu literackiego (lektury obowiązkowej). Napisz opowiadanie o dwudniowym pobycie tej postaci w Soplicowie, którego życie i zwyczaje poznaje w towarzystwie Tadeusza.

Dziękuję za uwagę

M. Sobczyńska