Świtezianka

Temat 1. Co się zdarzyło nad brzegami Świtezi? Rozpoczynamy śledztwo. (Adam Mickiewicz:"Świtezianka")

Temat 2. "Świtezianka" Adama Mickiewicza - ćwiczenie pisania.

Temat 3. Ballada Adama Mickiewicza - osobliwości gatunku literackiego.

Temat: Co się zdarzyło nad brzegami Świtezi? Rozpoczynamy śledztwo. (Adam Mickiewicz:"Świtezianka")

Tym razem zacznijmy od końca...

Wybierzmy się zatem nad brzeg jeziora Świteź w księżycową noc...

100

Dotąd przy świetle księżyca Snuje się para znikomych cieni...

300

Przyjrzyjmy się temu bliżej...

Przeczytaj.

200

300

Jest to z młodzieńcem dziewica...

Dokonajmy rekonstrukcji tego, co się tutaj stało...

Adam Mickiewicz

Świtezianka

Sięgnijmy po materiał dowodowy...

200

300

Woda się dotąd burzy i pieni...

Zbadajmy wszystkie dostępne ślady i informacje...

100

300

Na początek kryminalna wizja lokalna...

100

300

miejsce zdarzenia: .................................................................................czas zdarzenia:.......................................................................................

miejsce zdarzenia: "sine Świtezi wody" , "dzikie brzegi jeziora", w pobliżu drzewa modrzewiowego;czas zdarzenia:"Minęło lato, zżółkniały liścia..." "przy świetle księżyca"

SPRAWDŹ!

100

Przyjrzyjmy się bohaterom i łączącej ich relacji.

300

Jaka jest dziewczyna? Jakie ma zamiary?

Jak mokry jaskier wschodzi na bagnie, Jak ognik nocny przepada.

Omów problem.

Zawszeż po kniejach jak sarna płocha, Jak upiór błądzisz w noc ciemną?

Chateczka moja stąd niedaleka Pośrodku gęstej leszczyny; Jest tam dostatkiem owoców, mleka, Jest tam dostatkiem źwierzyny".

Jaki jest chłopiec? Jakie ma zamiary?

Omów problem.

Zostań się lepiej z tym, kto cię kocha, Zostań się, o luba! ze mną.

Na co nam te tajemnice, Jaką przybiegłaś do mnie drożyną? Gdzie dom twój, gdzie są rodzice?

"Stój, stój - odpowie - hardy młokosie, Pomnę, co ojciec rzekł stary: Słowicze wdzięki w mężczyzny głosie, A w sercu lisie zamiary.

(...)Może bym prośby przyjęła twoje; Ale czy będziesz mnie stały?"

100

300

Dlaczego dziewczyna to mówi? Jakie konsekwencje mają jej słowa?.

Dlaczego bohater tak postępuje?.

200

Chłopiec przyklęknął, chwycił w dłoń piasku, Piekielne wzywał potęgi,

300

Klął się przy świętym księżyca blasku, Lecz czy dochowa przysięgi?

Skomentuj tę przestrogę...

200

"Dochowaj, strzelcze, to moja rada: Bo kto przysięgę naruszy, Ach, biada jemu, za życia biada! I biada jego złej duszy!"

300

Sam został, dziką powraca drogą, Ziemia uchyla się grząska, Cisza wokoło, tylko pod nogą Zwiędła szeleszcze gałązka. Idzie nad wodą, błędny krok niesie, Błędnymi strzela oczyma; Wtem wiatr zaszumiał po gęstym lesie, Woda się burzy i wzdyma.

30

Zanotuj uczucia strzelca.

Zbadaj nastrój tej części ballady. Jakich środków artystycznych użyto, by ten nastrój osiągnąć?

Jakimi poetyckimi sposobami Mickiewicz uzyskuje efekt zaskoczenia?

Woda się burzy i wzdyma. Burzy się, wzdyma, pękają tonie, O niesłychane zjawiska!

Ponad srebrzyste Świtezi błonie Dziewicza piękność wytryska.Jej twarz jak róży bladej zawoje, Skropione jutrzenki łezką; Jako mgła lekka, tak lekkie stroje Obwiały postać niebieską.

Co wiadomo o pani jeziora?.

200

30

300

Notatki

Notatki

30

Jakich środków stylistycznych użyto, by opisać wygląd pani jeziora?

Notatki

Jakich sposobów i obietnic użyła dziewczyna z jeziora, by skusić strzelca?

30

30

Podbiega strzelec i staje w biegu, I chciałby skoczyć, i nie chce; Wtem modra fala, prysnąwszy z brzegu, Z lekka mu w stopy załechce.

Przeanalizuj zachowanie i dylematy strzelca.

I tak go łechce, i tak go znęca, Tak się w nim serce rozpływa, Jak gdy tajemnie rękę młodzieńca Ściśnie kochanka wstydliwa.

Zapisz wnioski w zeszycie.

30

Zdrada - dlaczego do niej doszło?.

200

300

"Wtem wietrzyk świsnął, obłoczek pryska, Co ją w łudzącym krył blasku."

30

"Poznaje strzelec dziewczynę z bliska. Ach! To dziewczyna spod lasku!".

100

300

Oceń postępowanie świtezianki.

Kara i pokuta.

30

Surowa ziemia ciało pochłonie, Oczy twe żwirem zagasną.

200

A dusza przy tym świadomym drzewie Niech lat doczeka tysiąca, Wiecznie piekielne cierpiąc żarzewie Nie ma czym zgasić gorąca.

300

Oceń , czy kara jest odpowiednia do przewinienia.

Omów, jak dokonuje się egzekucja kary.

Kręconym nurtem pochwyca.Roztwiera paszczę otchłań podwodna, Ginie z młodzieńcem dziewica.

Woda się burzy i wzdyma. Burzy się, wzdyma i wre aż do dna, Roztwiera paszczę otchłań podwodna, Ginie z młodzieńcem dziewica.

Omów, w jaki sposób przyroda uczestniczy w zdarzeniach?

"Ona po srebrnym pląsa jeziorze, On pod tym jęczy modrzewiem."

30

Zapisz ludową prawdę moralną, do której odwołał się Adam Mickiewicz w "Świteziance".

Temat: "Świtezianka" Adama Mickiewicza - ćwiczymy pisanie.

5000

200

1. Czy warto było przeprowadzać próbę? Zbierz argumenty i kontrargumenty.

2. Kto tutaj był poddany manipulacji? Zapisz swoją opinię. Dodaj jeden argument.

Połącz ikony z wydarzeniami ballady i uporządkuj je chronologicznie.Zapisz w zeszycie plan zdarzeń.

aKT OSKARŻENIA

30

przeciwko kobiecie zwanej Świtezianką oskarżonej o czyn zabroniony - z artykułu 148 § 1. k.k.

Sporządź akt oskarżenia.

Oskarżam...(kogo?)

o to, że ....

UZASADNIENIE

PODPIS

Uzasadnienie:

Wypisz cechy:

Wybrana cecha:

30

Jakie cechy charakteru doprowadziły strzelca do zguby?

Przykład odwołujący się do "Świtezianki" :

Teza rozprawki:

Argument:

30

Czy każdy człowiek zasługuje, by mu dać drugą szansę?

Temat: Ballada Adama Mickiewicza - osobliwości gatunku literackiego.

Śledztwo w sprawie narratora.

Tyle narrator wiedział o sprawie na początku...

Jakiż to chłopiec piękny i młody? Jaka to obok dziewica?

Pewnie kochankiem jest tej dziewczyny, Pewnie to jego kochanka.

Młody jest strzelcem w tutejszym borze, Kto jest dziewczyna? - ja nie wiem.

Napisz, dlaczego Mickiewicz ograniczył wiedzę narratora.

30

Tyle narrator wie o sprawie na koniec...

Kto jest młodzieniec? - strzelcem był w borze.A kto dziewczyna? - ja nie wiem.

Śledztwo w sprawie gatunku literackiego.

Ballada jest gatunkiem synkretycznym - zawiera elementy epiki, epiki i dramaty.

wierszowana budowa, podział na zwrotki i wersy

nastrojowość

narrator

występują zmetaforyzowane fragmenty odwołujące się do emocji

rymy

występuje fabuła

dialogi

zmetaforyzowany język

udramatyzowana akcja

Posłuchaj współczesnej piosenki inspirowanej balladą Mickiewicza.

U. Lemańska: "Świtezianka"

Kazimierz Alchimowicz:"Świtezianka"