Romantyzm w muzyce XIX wiek

ROMANTYZM w muzyceczyli XIX wiek

Początki epoki: 1801 - sonata cis- moll "Księżycowa" Ludwika van Beethovena 1815 - "Król olch" Franciszka Schuberta do wiersza poety Johanna Wolfganga Goethego. 1821 - pierwsza opera romantyczna "Wolny strzelec" - Karol Maria Weber 1830 - "Symfonia fantastyczna" - Hektora Berlioza Koniec epoki: 1910

słowo romantyzm - (łac. lingua romana) język rzymski roman - średniowieczna nazwa powieści o tematyce miłosnej (Francja)romantyczny (ang. XVIII)- niezwykły, cudowny, fantastycznym dziwny

Cechy muzyki romantycznej:

• uczuciowość
• subiektywizm, indywidualizm twórców
• elementy narodowe i ludowe
• tematyka fantastyczna i baśniowa
• muzyka programowa
• synteza sztuk - związki muzyki, malarstwa z literaturą

Romantyk - to indywidualista, stojący z boku, patrzący na świat z góry, niezależny (np. od dworu) artysta. Muzyka ma wyrażać artystę - jego myśli, uczucia, idee, rodzi się z natchnienia, a nie z usilnej pracy.

obrazy romantycznego malarza Kaspara Dawida Fridricha

pierwszy romantyk wśród klasyków Ludwig van Beethoven (ur. 1770 Bonn - zm. 1827 Wiedeń)

Twórczość

Posłuchaj:

Romantyzm to rozwój:

• wirtuozostwa (popisy mistrzów instrumentu) - Liszt, Paganini
• instrumentacji (powiększenie orkiestry symfonicznej) - Beethoven, Berlioz, Wagner
• rozszerzenie harmoniki - Berlioz, Wagner
• rozwój muzykowania domowego - salony muzyczne
• rozluźnienie form muzycznych z epoki klasycznej, powstanie nowych form: poematu symfonicznego (Berlioz, Smetana)
• powstanie "szkół narodowych" - muzyki związanej z dziedzictwem muzycznym danego narodu, inspirowanej jego folklorem, legendami, literaturą

Stolicą muzyki europejskiej w epoce Romantyzmu był Paryż. Tu tworzyło wielu największych kompozytorów tej epoki. m.in. F. CHopin, F. Liszt, Hektor Berlioz,

Salony paryskieZmienia się mecenat dla artystów. Rolę królów, cesarzy czy szlachty przejmuje bogate mieszczaństwo - zapraszając muzyków do swoich salonów na tzw. "soiree" - wieczory, gdzie przentują oni swoje talenty

Salony paryskie

Zwyczaj muzykowania w salonach i w domach prowadzi do rozwoju muzyki kameralnej: wokalnej (pieśni) i instrumentalnej - przeznaczonej na jeden lub kilka instrumentów (np. fortepian, skrzypce, wiolonczelę). Powstanie i rozwój nowego instrumentu: fortepianu (1720) powoduje, że kompozytorzy tworzą coraz więcej - muzyki fortepianowej: miniatury (preludia, nokturny) tańce (walce, polonezy, mazurki - muzyka do tańca ale i do słuchania) powstają też utwory wirtuozoskie i utwory do ćwiczenia: etiudy. Modna jest bardzo sztuka improwizacji. (wymyślania utworu na bieżąco).

Kompozytorzy romantyczni

Szkoły narodowe:

PolskaFryderyk Chopin Stanisław Moniuszko

Rosja Piotr Czajkowski (Wielka Piątka): Modest Musorgski Mikołaj Rymski-Korsakow

CzechyAntoni Dworzak Bedrzich Smetana

SkandynawskaEdward Grieg - Norweg Jan Sibelisus - Fin

Kompozytorzy romantyczniAustria, Niemcy

niemiecka szkoła narodowa:K. M. Weber (1786-1826)Ryszard Wagner (1813-1833) - twórca dramatu muzycznego

Franciszek Schubert (1797-1828 Wiedeń)- ojciec pieśni romantycznej

Felix Mendellssohn - Bartholdy(1809 - 1847)

Robert Schumann (1810 - 1856)twórca muzyki fortepianowej, pieśni, dziennikarz

Johannes Brahms (1833 - 1897) klasyk wśród romantyków