O sztuce tworzenia wywiadu

O sztuce tworzenia wywiadu

by NP

Czym jest wywiad

Cechy gatunkowe

Po tej Lekcji będziesz mistrzem Wywiad(ówek) XD

Cel wywiadu

Jak przygotować wywiad?

Jak przeprowadzić wywiad?

Typy wywiadów

Kompozycja wywiadu

Sztuka zadawania pytań

Przydatne słownictwo

Etapy tworzenia wywiadu

Tako Mistrz Yoda Wam rzecze!

Czym jest wywiad?

Wywiad to rodzaj rozmowy, najczęściej dziennikarza ze znaną osobistością. Przeprowadza się go zazwyczaj po to, aby uzyskać informacje od rozmówcy lub poznać jego opinie, poglądy na wybrany temat. Wywiad może być emitowany w telewizji, radiu, zamieszczony w internecie lub opublikowany w prasie.

Cechy gatunkowe wywiadu

• niejednorodność stylistyczna (fachowa terminologia, styl oficjalny i potoczny)
• synkretyzm (wywiad łączy w sobie wiele tematów i dziedzin)

• dialogowość (wywiad ma charakter rozmowy)
• spontaniczność, naturalność (nie ma tu miejsca na sztuczność)

Ale, że... po co?!

W jakim celu przeprowadzamy wywiad?

• żeby pozyskać interesujące informacje
• żeby dowiedzieć się czegoś ciekawego o osobie, z którą rozmawiamy
• żeby poznać czyjąś opinię na dany temat i kształtować postawy odbiorców
• żeby pozyskać czytelników

+info

Jak przygotować wywiad?

Aby informować innych trzeba być samemu poinformowanym.

1. Określ temat rozmowy.
2. Poznaj rozmówcę i temat - wybadaj grunt: dowiedz się kim jest Twój przyszły rozmówca, czym się zajmuje, etc.
3. Przygotuj szkic rozmowy - ustal listę pytań, zagadnień.

+bohater wywiadu

Aby przekazywać czyjeś poglądy lub opinie, trzeba człowieka zachęcić do ich sformułowania publicznie i przekonać, że moga być one ważne dla kogoś. Wreszcie, aby pokazać ludzką osobowość, trzeba pozwolić jej , by wyrażała sie w słowach.

Jak przeprowadzić wywiad?

1. Zaopiekuj się rozmówcą - stwórz swobodną atmosferę i nie stresuj się.
2. Rozpocznij od pytania ogólnego, np. Odniósł Pan ogromy sukces - jak się Pan z tym czuje?, itp.
3. Słuchaj rozmówcy i mu nie przerywaj - rozmowy bywają nieobliczalne, dlatego zaplanowany schemat pytań może ulec zmianie.

Rodzaje wywiadów

Formy wywiadów

Odmiany wywiadu

Typy wywiadów

• wywiad-rzeka
• sonda
• rozmowa
• relacja świadka
• portret
• wywiad montaż
• wywiad z samym sobą
• wywiad bez wyodrębnionych pytań
• wywiad techniczny :)

• informacyjny - dotyczy tylko faktów
• publicystyczny - skierowany na zaprezentowanie osoby i jej przekonań

• prasowy
• telewizyjny (relacja głosowo-wizualna)
• radiowy (relacja głosowa)
• internetowy

Kompozycja wywiadu

Wywiad to napięta gra pomiędzy podmiotami.

1. Wstęp: wprowadź czytelnika do rozmowy - przedstaw rozmówcę, temat i okoliczności wywiadu;
2. Rozwinięcie: rozmówca odpowiada na zadawane pytania.
3. Zakończenie: krótkie podsumowanie wywiadu, sformułowanie wniosku końcowego i podziękowanie rozmówcy za poświęcony czas.

+info

Pytania otwarte

• celem tego pytania jest dowiedzenie się czegoś więcej o rozmówcy

Dzisiaj dzieci odwiedza wróżka-zębuszka. Ile miałPan lat, kiedy Panu wypadł pierwszy ząb i czy dostał Pan jakąś nagrodę za to?

Sztuka zadawania pytań

Pytania zamknięte

• mają cel identyfikacyjny
• rozmówca odpowie na nie tylko jednym zdaniam :(

Ile miał Pan lat, kiedy wypadł Panu pierwszy ząb?

1. Wcześniej przygotuj pytań.
2. Staraj się nie zadawać pytań zamkniętych.
3. Nie sugeruj odpowiedzi swojemu rozmówcy.
4. Pytania zadawaj prostym językiem.
5. Nie pytaj o wiele rzeczy naraz.
6. Szanuj swojego rozmówcę - nie zadawaj wstydliwych pytań!

Przydatne słownictwo

• Bohaterem mojego wywiadu jest...,
• Na rozmowę ze mną zgodziła się...,
• Nasza rozmowa odbyła się... w...;
• Jest Pan...,
• Już od wielu lat zajmuje się Pani...,
• Zasłynąłeś z...,
• Od niedawna jest o Tobie głośno, opowiedz o tym, jak się zaczęła Twoja przygoda z...;
• Co sądzi Pani o...,
• Jakie jest Pańskie zdanie na temat...,
• Co Cię skłoniło do...,
• Co należałoby zmienić w...,
• Jak Pani ocenia...,

• Od jak dawna zajmuje się Pan...,
• Jak to się stało, że zacząłeś...;
• Wróćmy do...,
• W wywiadzie dla... powiedział Pan, że...,
• Kiedyś mówiła Pani o...,
• Czy nadal jest Pan za...,
• Jeśli pozwolisz, wrócę jeszcze do...;
• Na zakończenie wywiadu chciałabym zapytać o...,
• Na zakończenie zadam Pani jeszcze jedno pytanie...;
• Bardzo dziękuję za rozmowę,
• Dziękuję za poświęcony czas.

Etapy tworzenia wywiadu

Kolejne pytania stawiane przez inicjującego rozmowę.

Tytuł lub temat wywiadu (z kim rozmawiamy i po co?)

Informacje o rozmówcy i okolicznościach wywiadu (z jakiego powodu, kiedy rozmawiamy?)

Ewentualne nawiązania do wcześniejszych wypowiedzi rozmówcy (np. rozmowa w kontekście biografii, innych wywiadów).

Podsumowanie (uogólnienie, puenta).

Podziękowanie

Zapamiętaj!

• Wyróżnij graficznie pytania od odpowiedzi, np. pytania zapisuj kursywą, a odpowiedzi zwykłą czcionką.
• Przy pierwszym pytaniu i pierwszej odpowiedzi podaj pełne imię i nazwisko rozmówcy, potem możesz podawać inicjały lub nie.
• Zwroty grzecznościowe zapisuj wielką literą, np. Twój cel, dla Ciebie, Pani, Panu, z Państwem itd.
• Dostosuj styl do rozmówcy.
• Stwórz miłą, przyjazną atmosferę.Nie dopuszczaj do zbyt długich odpowiedzi i wielokrotnych powtórzeń tych samych informacji.
• Zapisz wszystko, co powiedział indagowany - nie zmieniaj, nie skracaj, nie przekręcaj.

+info

Zadanko:Przeprowadź wywiad z wybranym bohaterem literackim: - wybierz rozmówcę spośród bohaterów lektur omawianych w 8 klasie - pamiętaj o konstrukcji wywiadu: na początku przedstaw rozmówcę, rozmowa powinna zawierać 10 pytań - wymyśl zaskakujący tytuł - pamiętaj o poprawnym zapisie wywiadu!