PRZEMÓWIENIE

JAK PRZEMAWIAĆ?

PRZEMÓWIENIE to oficjalna wypowiedź wygłaszana publicznie przed jakimś zgromadzeniem. Forma ta jest zaliczana do języka mówionego. Oprócz tekstu i sposobu jego wygłoszenia (np. wyraźnej artykulacji) w przemówieniu duże znaczenie mają także gestykulacja mówcy i jego ubiór, który powinien być dostosowany do okazji. Wszystkie te elementy muszą tworzyć harmonijną całość, w przeciwnym razie całe wystąpienie może się okazać nieudane

PRZEMÓWIENIE

okolicznościowe – zaliczamy do tej grupy m.in. podziękowania, gratulacje, mowy pochwalne

perswazyjne – nakłaniają odbiorców do konkretnych zachowań, np. do zagłosowania na wybranego kandydata w wyborach na przewodniczącego klasy, lub przekonują sędziego do wydania określonego wyroku;

informacyjne – mają na celu przekazanie informacji na wybrany temat (np. jak dobrze przygotować się do egzaminu);

Tekst przemówienia składa się z następujących elementów: - zwrotu powitalnego, różnego w zależności od słuchaczy i sytuacji; -wstępu, w którym należy zaciekawić publiczność, zdobyć jej przychylność oraz określić cel przemówienia, czyli zaprezentować temat i wyjaśnić, dlaczego jest on ważny lub warty poznania; - części zasadniczej, w której mówca przedstawia szczegółowo temat albo argumentuje i przekonuje słuchacza; - zakończenia, w którym trzeba zebrać wnioski; zwrotu pożegnalnego, różnego w zależności od słuchaczy i sytuacji.

.01

Jak napisać przemówienie?

Środki językowe:

1. WSTĘP - JAK ZDOBYĆ PRZYCHYLNOŚĆ SŁUCHACZY?- Możesz rozpocząć przemówienie od żartu i zasugerować, że przedstawisz temat w zabawny i przystępny sposób, dzięki czemu słuchacze nie będą się nudzić. -Spróbuj rozbudzić ciekawość słuchaczy, pokaż, że dowiedzą się czegoś nowego. -Odwołaj się do doświadczeń lub emocji odbiorców, wskaż, że temat dotyczy ich osobiście i jest dla nich ważny.

ZWROTY DO ADRESATA (Mam nadzieję, Koleżanki i Koledzy, że...) – ich zadaniem jest przyciągnięcie uwagi słuchaczy i wywarcie wrażenia, że dany problem właśnie ich dotyczy

.02

Jak napisać przemówienienie?

Środki językowe

2. ROZWINIĘCIE- JAK PRZEDSTAWIĆ ARGUMENTY- Nie podawaj zbyt wielu argumentów, gdyż słuchacze ich nie zapamiętają. Wykorzystaj argumenty różnego typu, m.in.: – logiczne, np. Jeśli klient sklepu ma do wyboru towar lepszy i gorszy w tej samej cenie, to wybierze lepszy; – rzeczowe, np. Ze statystyk wynika, że 80% nastolatków marzy o niezależności finansowej; – emocjonalne, np. Wiem, że mnie zrozumiecie, ponieważ tak jak ja znacie smak porażki. -Każdy argument zilustruj przykładem.

- pytania retoryczne (Czy jest okazja bardziej stosowna, by o tym mówić?) – mają przykuć uwagę odbiorców, skłonić ich do zastanowienia się nad daną kwestią; urozmaicają tok wypowiedzi; • -wykrzyknienia (Cóż za wspaniała lektura!) – pobudzają uwagę odbiorców, oddziałują na emocje słuchaczy;

.03

Jak napisać przemówienie?

Środki językowe

ZAKOŃCZENIE- JAK ZAMKĄĆ PRZEMÓWIENIE Podkreśl raz jeszcze wagę poruszonego problemu i krótko streść główne założenia swojej mowy. Możesz opowiedzieć żart lub anegdotę, które będą nawiązywały do tematu wystąpienia. Podziękuj słuchaczom za cierpliwość.

powtórzenia (Wspominamy i wspominać będziemy...) – zwracają uwagę odbiorców na powtarzaną treść, dzięki czemu może ona zostać lepiej zapamiętana; • porównania (Książka jest jak przyjaciel...) – pobudzają wyobraźnię odbiorców, co ułatwia zrozumienie danej treści.

Jak przygotować się do przemówienia? 1) Przygotowania wstępne Na początkowym etapie prac należy odpowiedzieć na podstawowe pytania. • Z jakiej okazji mam wygłosić mowę? (Dostosowuję do tych okoliczności słownictwo, długość wystąpienia itd.) • Do kogo się zwracam? (W zależności od tego wybieram konwencję, np. żartobliwą, poważną.) • W jakich warunkach będę przemawiać? (Na przykład przez mikrofon, za pośrednictwem komunikatora, w małej lub dużej sali.) • Co chcę osiągnąć? (Czy zamierzam kogoś poinformować, przekonać czy uhonorować?) Dzięki rozstrzygnięciu tych kwestii możemy wybrać odpowiedni strój (oficjalny lub codzienny), określić styl wypowiedzi (potoczny czy oficjalny) i czas jej trwania (mowa informacyjna będzie krótsza od przemówienia perswazyjnego).

Jak przygotować się do przemówienia? 2) Przygotowanie tekstu • Wymyśl temat i zgromadź materiał, który będzie można wykorzystać (np. złote myśli, fakty, dane statystyczne). Czasami temat jest narzucony, więc należy go tylko opracować. • Ustal, kto będzie odbiorcą Twojego wystąpienia i jakim językiem najlepiej do niego przemawiać. • Przemyśl, co powiesz w każdej części wystąpienia. Zapisz w skrócie główne myśli i zwroty. • Opracuj plan całej wypowiedzi, np. w formie listy punktów, mapy myśli, wykresu.

Jak przygotować się do przemówienia? 3) Ćwiczenie przemówienia • Zapamiętaj plan wystąpienia. • Naucz się przydatnych zwrotów do słuchaczy (np. Szanowni Państwo, pragnę zwrócić Państwa uwagę na..., Drodzy słuchacze, jak zapewne wiecie...) lub sformułowań podkreślających spójność wypowiedzi (np. po pierwsze..., po drugie..., na koniec...). • Rozpocznij próby i ćwiczenia pamięciowe. Na początku możesz korzystać z notatek, ale staraj się zaglądać do nich jak najrzadziej. • Przećwicz kilka razy swoje przemówienie w obecności słuchaczy. Zwróć uwagę na artykulację, akcentowanie, mowę ciała. Możesz też nagrać wypowiedź, a potem ją odsłuchać..

Jak wygłosić dobre przemówienie? • Utrzymuj stały kontakt ze słuchaczami – używaj bezpośrednich zwrotów (np. Jak państwo dobrze wiecie..., Chciałbym wam jeszcze powiedzieć...) i staraj się objąć wzrokiem każdego z odbiorców, tak aby nikogo nie pominąć. • Zadbaj o odpowiednią mowę ciała – dostosuj ją do sytuacji i grona słuchaczy. • Twoja postawa powinna być swobodna, ale nie nonszalancka. Nie stój sztywno, by nie zdradzać zdenerwowania. Od czasu do czasu zmieniaj ułożenie ciała. • Podkreślaj gestami to, co mówisz, jednak unikaj przesadnego machania rękami lub innych gwałtownych ruchów. • Mów głośno i wyraźnie, ale nie za wolno. Zaakcentuj ważne punkty wystąpienia, np. za pomocą krótkiej pauzy.

.04

Czas na ćwiczenia

DZIĘKUJĘ