Kujawiak z oberkiem

Kujawiak z oberkiem Etnografia

Kujawiak – to taniec wywodzący się regionu kujawskiego. Powolny taniec w metrum 3/4. Ma charakter nastrojowy i liryczny. Można nazwać go również kolebanym lub śpiącym.

http://www.tance.edu.pl/pl/dances/show/category/0/dance/719

Oberek jest najszybszym z tańców mazurkowych, stąd też na wsi nie występuje w postaci wokalnej: wartości rytmiczne są zbyt drobne. Nazwa oberka pochodzi od obrotowych figur tańca.

Oberek występuje przede wszystkim na Kujawach i Mazowszu, ale można go spotkać również w innych regionach Polski. Nazywa się go nieraz owijokiem, obracanym, obyrtanym, wywijanym, okrągłym i zawijasem od obracanych figur, które wykonują tancerze. Tańczące pary szybko i efektownie wirują, a od czasu do czasu słychać przytupy i pokrzykiwania. Taniec jest bardzo żywy, radosny i kipi temperamentem. Czasami jest wykonywany po spokojnym kujawiaku.

https://epodreczniki.pl/a/cechy-oberka-w-piosence-i-utworze-muzycznym/DZcXnTQwr

http://www.tance.edu.pl/pl/dances/show/category/0/dance/721

Etnografia – dyscyplina naukowa zajmująca się całościowym opisem i analizą kultur ludowych różnych społeczności i grup etnicznych. Jej zakres obejmuje teorię kultury ludowej, jak i badanie poszczególnych jej dziedzin i wytworów materialnych.

Zainteresowanie folklorem w Polsce w okresie rozbiorowym było częścią walki o utrzymanie świadomości narodowej – na początku XIX wieku sformułowano program badań nad folklorem (Hugo Kołłątaj), rozpoczęto publikowanie zbiorów literatury ludowej oraz próbowano dokonywać rozmaitych syntez. Jedną z interesujących propozycji z tamtego czasu jest próba podziału Polski na kraj śpiewek wesołych i smutnych – majorowych i minorowych, autorstwa Karola Kurpińskiego (1820).

Szczególne zasługi dla folklorystyki w Polsce przypisuje się Oskarowi Kolbergowi. Jego początkowa działalność nie budziła zachwytów współczesnych mu muzyków - o próbach dostosowania melodii ludowych do potrzeb muzykowania domowego negatywnie wyraził się m.in. Fryderyk Chopin, pisząc: „dobre chęci, za wąskie plecy”. Często podobne rzeczy widząc myślę, że lepiej nic, bo mozół ten tylko skrzywia i trudniejszą robi pracę geniuszowi, który kiedyś tam prawdę odwikła. A aż do czasu owego wszystkie te piękności zostaną z przyprawianymi nosami, różowane, z poobcinanymi nogami albo na szczudłach, i pośmiewiskiem będą …”.

Kolberg zmienił cel swej pracy zamieniając działalność upowszechnieniową na dokumentacyjną. Efektem jego niezliczonych podróży badawczych stały się serie Pieśni ludu polskiego, Lud. Jego zwyczaje, sposób życia, mowa, podania, przysłowia, obrzędy, gusła, zabawy, pieśni, muzyka i tańce oraz Obrazy etnograficzne. Choć jego działalność u schyłku XIX wieku poddana była krytyce, obecnie docenia się jego dzieło zachwycające nie tylko rozmiarami, ale i różnorodnością badanych dziedzin kultury.

Cechy polskiej muzyki ludowej: anonimowość przekaz ustny związek z obrzędowością rodzinną i doroczną jednogłosowość tonalność dur‑moll odtaktowość (brak przedtaktów) charakter taneczny (tańce dwudzielne: krakowiak, marsz, polka, krzesany, tańce trójdzielne: polonez, mazur, kujawiak, oberek)

Każda społeczność tworzy i wykonuje muzykę charakterystyczną dla swojej kultury, tradycji i miejsca, w którym żyje. Górale śpiewają o szczytach, które dotykają nieba, mieszkańcy terenów nadmorskich o morzu, o jego pięknie, ale i o niebezpieczeństwach i zagrożeniach, jakie niesie, ludzie z terenów równinnych zachwycają się bezkresem i wielką przestrzenią. Krajobraz miejsca i związane z nim: praca, muzyka i zwyczaje, to folklor danego miejsca. Jest on różny w różnych miejscach kraju.

Obszar, na którym folklor wyróżnia się odrębnymi cechami nazywamy regionem.

W różnych regionach Polski występują charakterystyczne dla danego miejsca melodie ludowe i tańce. Niektóre z nich wykonywane są tylko w jednym regionie, np. zbójnicki na Podhalu, koziorajka na Śląsku, czy powolniak na Kurpiach. Inne tańce, np. oberek, mazurki, okrąglaki, znane i wykonywane są w różnych regionach, ale w każdym tańczone są do innej melodii. Tańce regionalne: krakowiak z Krakowskiego, kujawiak z Kujaw, mazur z Mazowsza, stały się tańcami narodowymi. Obecnie w Polsce wyróżniamy następujące tańce narodowe: polonez, krakowiak, kujawiak, oberek i mazur. Tańce te tańczone są w strojach ludowych. Poszczególne regiony posiadają stroje ludowe charakterystyczne dla danego obszaru, które wykorzystywane są obecnie tylko okazjonalnie.

W różnych regionach Polski praktykowane są obrzędy ludowe, czyli: utrwalone w tradycji czynności i praktyki o znaczeniu symbolicznym, które towarzyszą uroczystościom rodzinnym, społecznym, politycznym lub religijnym. Marzanka – topienie marzanny (kukły ze słomy przebranej w strój kobiecy), które odbywa się w pierwszy dzień wiosny: wyrzucenie kukły‑zimy do wody Gaik – strojenie na wiosnę zielonej gałęzi świerku i chodzenie od domu do domu z życzeniami urodzaju Dyngus - polewanie dziewcząt wodą (przez chłopców) w drugi dzień Świąt Wielkanocnych

Dożynki - zakończenie prac polowych, po zebraniu plonów z pól Kolędowanie – chodzenie z szopką bożonarodzeniową, gwiazdą, ze śpiewem kolędy lub pastorałki Koza zapustna – chodzenie przebierańców na koniec karnawału, którym towarzyszył radosny śpiew, taniec i muzyka

https://epodreczniki.pl/a/cechy-kultury-ludowej-regionow-polski/DGt0yorQe