"Latarnik" Henryk Sienkiewicz

"Latarnik"

Henryk Sienkiewicz

AUTOR

Henryk Adam Aleksander Pius Sienkiewicz był powieściopisarzem, nowelistą, dziennikarzem oraz publicystą. Był pierwszym polskim laureatem literackiej Nagrody Nobla.

Rodzaj i gatunek utworu

Rodzaj : epika Gatunek : nowela

Wątek główny

Los polskiego emigranta Skawińskiego. Latarnik - zawód, który miał przynieść starcowi spokój, ukojenie i wyciszenie, a obudził wyciszone uczucia do ojczyzny.

Okoliczności powstania noweli

Utwór powstał w Stanach Zjednoczonych podczas podrózy Sienkiewicza. Pisarz wyjechał tam w 1876.

Czas i miejsce akcji

Akcja utworu toczy się w latach 70 XIX w. w Aspinwall na wysepce z latarnią niedaleko Panamy. We fragmnetach, w których pisarz zastosował retrospekcje, opowiedziano wydarzenia rozgrywające się od 1830r., czyli od powstania listopadowego, w którym Skawiński brał udział.

+info

Narrator

W utworze występuje narrator trzecioosobowy wszechwiedzący

This is a paragraph of text waiting to be awesome subtitle.

Author Name

Plan wydarzeń

Poszukiwnie zastępcy na miano stróża wód

Zaginięcie latarnika z Aspinwall

Zgłoszenie się Skawińskiego na oferte i rozmowa z pracodawcą

Niedzielne wypary do kościoła, dyskusje z Johnsem

Opis przeszłości głównego bohatera

Oswojenie się latarnika z wysepką, dokładne poznanie jej tajemnic

Nadejście paczki z polskimi utworami

Długi okres nieobecności Skawińskiego

Latarnik poświecony lekturze "Pan Tadeusz"

11

10

Poranna informacja o tragedii na morzu

Opuszczenie obowiązku przez starca

12

Utrata posady

Geneza utworu

Latarnika napisał Sienkiewicz po powrocie z czteroletniego pobytu za granicą, prawdopodobnie w ostatnich miesiącach 1880 r. Nowela ta oparta jest na rzeczywistym wydarzeniu. Prototypem Skawińskiego był Sielawa, który, podobnie jak bohater noweli, zaczytawszy się w otrzymanej przypadkowo powieści Murdelio Z. Kaczkowskiego stracił posadę latarnika w Aspinwall. Opisując wcześniejsze losy Skawińskiego i dając mu lekturę Pana Tadeusza Mickiewicza, udało się stworzyć Sienkiewiczowi utwór będący rodzajem przypowieści o losach polskich emigrantów.

Problematyka

Skawiński jest bohaterem, który miał życie podobne do losu wielu polskich emigrantów. Brał udział w powstaniu listopadowym, zmuszony był po jego upadku do emigracji. Najlepsze lata swojego życia poświęcił walce na rzecz ruchów niepodległościowych. Próbował później znaleźć sobie zajęcie i dom na ojczyźnie. Skawiński jest postacią tragiczną z jednej strony nie mógł żyć w rodzinnym kraju, z którym był tak ogromnie związany. Z drugiej natomiast wszelkie jego próby „zapuszczenia korzeni” w innym miejscu kończyły się niepowodzeniem. Był skazany na tułactwo.

Puenta

Morał z noweli płynie taki, iż należy się cieszyć z tego co mamy, ponieważ w momencie starty naszaych wartości, ciepła i bezpieczeństwa nie ma szans na powrót ich pod taką samą postacją lub w najgorszym wypadku znikną bezpowrotnie. Co wprowadzi człowieka w samotność, żałobę i monotomiczne życie bez barw.

+info

Cytaty

"We łkaniu, jakie nim wstrząsało, nie było bólu, ale tylko nagle rozbudzona niezmierna miłość, przy której wszystko jest niczym...". "Jestem jak statek, który jeśli nie wpłynie do portu to utonie..."

Środki stylistyczne

Epitety : skaliste wysepki, piaszczyste ławice Porównanie : "Jestem jak statek", "Płeć spaloną, jak u Kreolów." Metafora : "Proste serce", "Drogi życia." Apostrofa : "Kto mu mógł przysłać książkę", " Cóż go bowiem mogłodoścignąc jeszcze na tej skalistej wysepce." Wyliczenie : "Twarz jego była przygnębiona i smutna, ale uczciwa."

+info

+info

Streszczenie

Stary i zmęczony życiem Polak - Skawiński - obejmuje posadę latarnika w nadmorskim miasteczku Aspinwall. Ma za sobą burzliwe życie: w powstaniu listopadowym walczył o niepodległą Polskę, potem bił się wszędzie tam, gdzie walczono o wolność: w Hiszpanii, we Francji, na Węgrzech, w Stanach Zjednoczonych. Potem już nie potrafił ułożyć sobie życia, wciąż prześladował go pech. Liczy na to, że w zaciszu latarni morskiej już nic mu nie zagrozi. Pensję przesyła na konto Towarzystwa Polskiego. Za ojczyzną właściwie przestał tęsknić, ceni spokój. Dlatego wybiera Aspinwall i pracę latarnika, bo właśnie na latarni udaje mu się rozpocząć ciche, spokojne życie. Wiele rozmyśla i wspomina nie zaniedbując nigdy swoich obowiązków. Podziwia tropikalną przyrodę, zaprzyjaźnia się z odwiedzającymi jego latarnię ptakami. Pewnego dnia oprócz zapasów żywności Skawiński otrzymuje paczkę z książkami. Jest wśród nich Pan Tadeusz A. Mickiewicza. Podczas lektury zapomina o tym, gdzie jest. Czuje się znowu w swojej ojczyźnie, za którą tak bardzo tęsknił. W końcu zapada w długi, mocny sen o Polsce. Następnego ranka otrzymuje wiadomość, że przez jego zaniedbanie rozbiła się łódź. Dopiero wtedy uświadamia sobie, że nie zapalił latarni. Zostaje zwolniony z posady i musi wyruszyć na nowe drogi tułactwa, tym razem ma przy sobie cząstkę ojczyzny - Pana Tadeusza. Treścią noweli jest los jednego z polskich emigrantów, którzy po powstaniu listopadowym byli zmuszeni opuścić swoją ojczyznę na zawsze. Utwór powstał w Stanach Zjednoczonych w trakcie podróży Sienkiewicza po tym kraju. Ma wyraźnie charakter dydaktyczny: kontynuuje misję Pana Tadeusza, który w życiu starego latarnika odegrał tak ważną rolę.

+info

+info

+info

Ciekwostki

Jakie znaczenie miała latarnia dla skawińskiego? Latarnia była dla niego domem, bezpiecznym miejscem, którego nie miał odkąd wyjechał z Polski. Jakie emocje wywarła epopeja narodu polskiego na głownym bohaterze? Przede wszystkim starzec pierwszorzędnie doznał uczucia kłucia w sercu, które skierowane było w stronę jego ojczyzny ponad to rozpacz, żal i tęsknota przerodziły się w ogromny szloch, przez który został pochłonięty snem zmęczenia i otuchy. Nowela Sienkiewicza oparta została na faktach.

Tytuł

Noweliści lubili zamieszczać w tytule charakterystyczny element, rekwizyt, który odgrywał dużą rolę w akcji - albo imię bohatera. Sienkiewicz uwypuklił w tytule funkcję, której podjął się bohater.

Dziękujamy za uwagę!

Marcelina Kaźmierczak Jagoda Wolinowska