4c

Transformacja gospodarcza i społeczna

Polska na skraju katastrofy gospodarczej;Po 1989 roku Polska przeszła głęboką transformację gospodarczą, która zmieniła struktury polityczne, społeczne i ekonomiczne kraju.Główne procesy: wprowadzenie gospodarki rynkowej, prywatyzacja przedsiębiorstw państwowych, reformy społeczne. Centralnie planowana gospodarka: System centralnego planowania w Polsce nie odpowiadał na potrzeby rynku Produkcja była nieefektywna, brak innowacji i elastyczności w przemyśle. Zadłużenia zagraniczne: Polska była bardzo zadłużona. Dług zagraniczny wzrósł do około 50 miliardów dolarów. Problem z obsługą zadłużenia prowadził do destabilizacji ekonomicznej. Niedobory towarów :W sklepach brakowało podstawowych produktów, takich jak żywność, ubrania czy sprzęt AGD.System kartkowy stał się normą, a inflacja osiągała horrendalne poziomy.

Skutki hiperinflacji

Inflacja w latach 80.:

WYDARZENIE

Inflacja w Polsce osiągnęła katastrofalne poziomy: w 1989 roku wyniosła 640%, a w kolejnych latach przekroczyła 1000%. Wzrost cen podstawowych dóbr prowadził do spadku siły nabywczej społeczeństwa. Oszczędności Polaków topniały, a życie codzienne stawało się coraz trudniejsze.

Duży spadek jakości życia, zwiększenie biedy, brak zaufania do systemu finansowego.

Hiperinflacja w Polsce

Społeczne skutki transformacji gospodarczej Bezrobocie: Proces prywatyzacji i likwidacji nierentownych przedsiębiorstw doprowadził do masowych zwolnień, szczególnie w przemyśle ciężkim. Na początku lat 90. stopa bezrobocia wzrosła, co negatywnie wpłynęło na sytuację społeczną. Nierówności społeczne Po przejściu na gospodarkę rynkową, duże różnice majątkowe zaczęły się pogłębiać. Inwestorzy prywatni zyskali ogromne majątki, podczas gdy wielu ludzi zostało w trudnej sytuacji finansowej. Wzrost liczby osób żyjących w ubóstwie i w trudnych warunkach społecznych. Zmiany strukturalne: Powstanie klasy średniej, rozwój sektora prywatnego, ale także marginalizacja grup społecznych, które nie były przygotowane do życia w warunkach gospodarki rynkowej.

odnosi się do nielegalnych, niebezpiecznych i często bardzo prymitywnych kopalni, w których ludzie wydobywają surowce naturalne (głównie węgiel) w warunkach skrajnie trudnych i niebezpiecznych.

Biedaszyby

Prywatyzacja w Polsce Rozpoczęcie prywatyzacji: Prywatyzacja zaczęła się na początku lat 90. i miała na celu poprawę efektywności gospodarki. Pierwszym krokiem było stworzenie odpowiednich mechanizmów prawnych i instytucji do przeprowadzania prywatyzacji. Rodzaje prywatyzacji: Sprzdaż przedsiębiorstw: Firmy państwowe były sprzedawane inwestorom krajowym i zagranicznym. Prywatyzacja poprzez giełdę: Wprowadzono przedsiębiorstwa państwowe na warszawską giełdę. Prywatyzacja funduszowa: Powstały fundusze inwestycyjne, które przejęły akcje państwowych firm. sce

Plan Balcerowicza (1989)

Wprowadzenie Planu: W 1989 roku Leszek Balcerowicz, minister finansów, zaprezentował plan stabilizacji gospodarki. Celem było przejście z gospodarki centralnie planowanej do wolnorynkowej. Założenia Planu: Liberalizacja rynku: Zmiana z gospodarki centralnie planowanej na wolnorynkową. Prywatyzacja: Sprzedaż przedsiębiorstw państwowych, aby poprawić ich efektywność. Stabilizacja monetarna: Zmniejszenie inflacji i ustabilizowanie wartości złotego. Reforma systemu bankowego: Utworzenie nowoczesnych instytucji finansowych.

Skutki Planu Balcerowicza Stabilizacja makroekonomiczna: Udało się opanować hiperinflację – inflacja spadła z 640% do 50% w 1991 roku. Zmniejszenie deficytu budżetowego i zahamowanie dalszego zadłużania. Prywatyzacja przedsiębiorstw: Wprowadzenie rynku giełdowego oraz sprzedaż państwowych przedsiębiorstw poprawiły efektywność gospodarki. Przeprowadzenie prywatyzacji spotkało się z wieloma kontrowersjami, ponieważ część przedsiębiorstw została sprzedana po zaniżonych cenach. Koszty społeczne: Wzrost bezrobocia, szczególnie w dawnych zakładach państwowych, spowodował trudności społeczne. Struktura społeczna uległa zmianie – zwiększyły się nierówności majątkowe, a wielu obywateli odczuło pogorszenie warunków życia.

Denominacja złotego miała miejsce w Polsce w 1995 roku i polegała na obniżeniu wartości nominalnej złotego poprzez usunięcie trzech zer z banknotów i monet. Wymiana odbyła się w stosunku 10 000:1 – za 10 000 starych złotych otrzymywano 1 nowy złoty. Celem było uproszczenie obiegu pieniężnego, poprawa praktyczności transakcji oraz zwiększenie zaufania do waluty po okresie hiperinflacji. Denominacja nie miała wpływu na realną wartość pieniądza, ale ułatwiła życie codzienne i poprawiła postrzeganie polskiego złotego.

Perspektywy po transformacji

Wzrost gospodarczy: Po przejściu przez trudności transformacji Polska zaczęła doświadczać stabilnego wzrostu gospodarczego Zaczęto przyciągać inwestycje zagraniczne, co doprowadziło do wzrostu PKB. Integracja z Zachodem: Wstąpienie do NATO (1999) oraz Unii Europejskiej (2004) otworzyło nowe możliwości rozwoju Polski, zarówno gospodarcze, jak i polityczne. Korzystanie z funduszy unijnych umożliwiło rozwój infrastruktury, wzmocniło gospodarkę oraz umożliwiło Polsce integrację z globalnym rynkiem. Zróżnicowane efekty społeczne: Przemiany gospodarcze doprowadziły do wzrostu zamożności niektórych grup społecznych, ale wciąż występowały trudności w integracji wszystkich obywateli w nowym systemie.

dziękuje za uwage!