HANIA

IRENA STANISŁAWASENDLEROWA

Data i miejsce urodzenia:

Rodzice:

15 lutego 1910 Warszawa, Królestwo Polskie

Stanisław Krzyżanowski Janina z d. Grzybowska

Małżeństwo:

Mieczysław Sendler;Stefan Zgrzembski

Dzieci:

Janina (ur. 1947),Andrzej (ur. i zm. w 1949), Adam (1951–1999)

Data i miejsce śmierci:

12 maja 2008 Warszawa

BIOGRAFIA IRENY SENDLEROWEJ

„Wychowana byłam w duchu, że obojętna jest sprawa religii, narodu, przynależności do jakiejś rasy – ważny jest człowiek!”

Irena Sendlerowa to jedna z najbardziej znanych polskich Sprawiedliwych wśród Narodów Świata. Tytuł ten otrzymała za zasługi z czasów II wojny światowej – działając w konspiracji, także w strukturach Rady Pomocy Żydom „Żegota”, prowadziła akcję ratowania dzieci żydowskich z getta warszawskiego. Wraz z grupą współpracowniczek, udało jej się ocalić kilkaset dzieci.

MŁODOŚĆ I PIERWSZA PRACA W OPIECE SPOŁECZNEJ

Studia na Uniwersytecie Warszawskim podjęła w 1928 roku. Podczas nauki wstąpiła do Związku Polskiej Młodzieży Demokratycznej. Studiowała z przerwami prawo i polonistykę, żadnego z kierunków nie ukończyła. Niedługo przed wybuchem drugiej wojny światowej przygotowała pracę magisterską poświęconą Elizie Orzeszkowej a jej obronę – prawdopodobnie – planowała na jesień 1939 roku. W 1931 r. poślubiła Mieczysława Sendlera, asystenta na wydziale filologii klasycznej UW. Oficer kampanii wrześniowej spędził w niemieckim obozie jenieckim w Woldenbergu pięć i pół roku. Życie zawodowe rozpoczęła Sendlerowa w 1932 r. podejmując pracę w dziale prawnym Sekcji Pomocy Matce i Dziecku przy Wolnej Wszechnicy Polskiej. Pełniła jednocześnie funkcję pracowniczki socjalnej, psychoterapeutki i – powiedzielibyśmy dziś – edukatorki seksualnej. Kiedy w 1935 r. sekcję zlikwidowano, dostała etat w Wydziale Opieki Społecznej i Zdrowia Publicznego Zarządu m.st. Warszawy. Tam zastała ją wojna.

ŻYCIE RODZINNE, ZAWODOWE I SPOŁECZNE PO WOJNIE

W 1947 r. wstąpiła do Polskiej Partii Robotniczej i weszła w skład władz partyjnych jako członkini Sekcji Opieki Społecznej przy Wydziale Socjalno-Zawodowym Komitetu Centralnego Polskiej Partii Robotniczej. W 1948 r. została członkinią Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, działała w Ministerstwach Oświaty i Zdrowia. W 1950 r., usunięta ze stanowiska naczelniczki Wydziału Opieki Społecznej Zarządu Miasta, objęła funkcję kierowniczki wydziału socjalnego w Związku Inwalidów, kilkanaście lat – do otrzymania renty w latach 60., o którą postarała się w związku z chorobą serca – kierowała technikami dla pracowników medycznych. Z relacji córki, Janiny Zgrzembskiej, wynika, że po 1956 roku, na fali antysemickich nastrojów w Polsce, rozważała wyjazd do Izraela. Podczas antysemickiej kampanii w marcu 1968 r. rozmawiała z Jadwigą Piotrowską o tworzeniu „nowej »Żegoty«”.Kilka powojennych lat pomieszkiwały z nią ocalałe dziewczynki Irena Wojdowska i Teresa Tucholska. Rozstała się z Mieczysławem Sendlerem, po latach ponownie się zeszli. Urodziła dwóch synów i córkę. Jeden z chłopców zmarł niedługo po urodzeniu, drugi chorował na serce i odszedł przedwcześnie w latach 90. XX wieku. Kontynuowała prace w Wydziale Opieki Społecznej. Angażowała się w działania społeczne i edukację. Działała w Lidze Kobiet, w Stołecznej Radzie Narodowej przewodniczyła komisjom do spraw wdów i sierot oraz zdrowia. Należała do Ogólnopolskiej Ligi do Walki z Rasizmem, założonej przez działaczy „Żegoty”: Arczyńskiego, Bermana, Reka i Bartoszewskiego, oraz do warszawskiego Towarzystwa Przyjaciół Dzieci i Towarzystwa Szkoły Świeckiej.

Kliknij w kamerkę

Irena Sendlerowa - niewygodny świadek historii

TYTUŁ SPRAWIEDLIWEJ WŚRÓD NARODÓW ŚWIATA

W 1946 r. otrzymała Złoty Krzyż Zasługi za ratowanie Żydów w czasie okupacji – pierwsze z wielu odznaczeń przyznanych po wojnie. Instytut Yad Vashem w Jerozolimie uhonorował ją tytułem Sprawiedliwej wśród Narodów Świata w 1965 roku. Kilkanaście lat później, w 1983 r., podczas wizyty w Izraelu, zasadziła drzewko oliwne w Ogrodzie Sprawiedliwych:

„Drzewko na górze w Jerozolimie to nawet coś więcej niż pomnik. Pomnik bowiem można by zniszczyć, a Drzewko Pamięci będzie zawsze rosło”.

ODZNACZENIA

Order Uśmiechu (2007)

Order Uśmiechu (2007)

Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2001)

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1996)

Order Orła Białego (2003)

ODZNACZENIA

Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1963)

Medal Sprawiedliwej Wśród Narodów Świata (1965)

Złoty Krzyż Zasługi (1947)

Medal " Za Zasługi w Służbie Zdrowia

NAGRODY

W październiku 2003 otrzymała Nagrodę im. Jana Karskiego „Za Odwagę i Serce” .W 2006 z inicjatywy prezydenta Lecha Kaczyńskiego, z pomocą stowarzyszenia Dzieci Holocaustu podjęto starania o zgłoszenie kandydatury Ireny Sendlerowej do pokojowej nagrody Nobla w roku 2007. Na początku 2008 akcja ta została z inicjatywy Prezydenta RP wznowiona. · 14 marca 2007 Senat RP, przyjął uchwałę w sprawie uhonorowania działalności Ireny Sendlerowej i Rady Pomocy Żydom „Żegota” w tajnych strukturach Polskiego Państwa Podziemnego w okresie II wojny światowej. 19 lutego 2010 Sejm podjął uchwałę w sprawie uczczenia pamięci Ireny Sendlerowej w 100. rocznicę jej urodzin. · W maju 2007 otrzymała tytuł Honorowej Obywatelki Miasta Stołecznego Warszawy, a w czerwcu 2007 Honorowego Obywatela Miasta Tarczyna. · 1 czerwca 2008 Sejm Dzieci i Młodzieży, przez aklamację przyjął uchwałę w sprawie uhonorowania działalności Ireny Sendlerowej i Referatu Dziecięcego Podziemnej Rady Pomocy Żydom „Żegota” w czasie II wojny światowej. · 19 kwietnia 2009 Irenę Sendlerową uhonorowano pośmiertnie nagrodą Humanitarian of the Year przyznawaną przez fundację The Sister Rose Thering Endowment for Jewish-Christian and Holocaust Studies. · 4 maja 2009 otrzymała pośmiertnie Nagrodą Humanitarną im. Audrey Hepburn. W kwietniu 2013 Rada Warszawy nadała nazwę alei Ireny Sendlerowej ciągowi pieszemu biegnącemu pomiędzy Muzeum Historii Żydów Polskich a pomnikiem Bohaterów Getta na Muranowie. Jej imię noszą m.in. ulice w Bytomiu, Gorzowie Wielkopolskim, Iławie i Lublinie, skwery w Kielcach i Białymstoku oraz rondo w Bielsku-Białej. · W 2009 wizerunki Zofii Kossak, Matyldy Getter i Ireny Sendlerowej zostały umieszczone na monecie o nominale 20 zł upamiętniającej Polaków ratujących Żydów podczas II wojny światowej. · Holenderski hodowca tulipanów Jan Ligthart nazwał imieniem Ireny Sendlerowej nową odmianę czerwonego tulipana. · Jest patronką szkół w Polsce oraz w Niemczech.

UPAMIĘTNIENIE

Anna Mieszkowska napisała książkę – „Matka dzieci Holocaustu” – o historii Ireny Sendlerowej.

W 2009 roku powstał film na podstawie życiorysu Ireny Sendlerowej − „Dzieci Ireny Sendlerowej”.

W postać Ireny Sendlerowej wcieliła się laureatka Oscara Anna Paquin.

UPAMIĘTNIENIE

Imię Sendlerowej zaczęto nadawać różnym instytucjom, także szkołom - Irena Sendler jest patronką:

Gimnazjum nr 23 w Warszawie, Gimnazjum Publicznego w Lamkach, Gimnazjum Gminnego w Sianowie (koło Koszalina), Gimnazjum nr 61 w Warszawie, Gimnazjum nr 2 w Otwocku, Gimnazjum w Sępopolu, Liceum Ogólnokształcącego w Skwierzynie, Publicznego Gimnazjum w Kramsku, Gimnazjum nr 2 w Tomaszowie Mazowieckim Gimnazjum Gminnego w Sianowie W 2009

CYTATY - naciskaj w zdjęcia

Dziękuję za uwagę HANIA