podmiot

części zdania

podmiot

Podmiot

Podmiot jest wykonawcą czynności określonej przez orzeczenie.

Podmiot jest to nadrzędna część zdania, która nazywa: osoby, rzeczy, zjawiska, pojęcia, stany, cechy, czynności.

podmiot

rodzaje podmiotów

podmiot gramatyczny

Pytamy o niego: kto? co? Wyrażony jest zawsze w mianowniku. – Klara kocha Wacława. – Janek idzie do szkoły. – O wynikach konkursu zostały poinformowane również one. (kto? – one).

podmiot logiczny

Pytamy o niego: kogo? czego?, komu? czemu? Wyrażony jest rzeczownikiem w dopełniaczu lub celowniku. Jest podmiotem tylko logicznym (tzn. wynika z sensu zdania, a nie z jego budowy gramatycznej) Najczęściej związany jest z orzeczeniem, w którym jest mowa o braku, ubywaniu, przybywaniu czegoś, np. wody ubywało, przybywało lat – Ubyło mu zwolenników. – Marka brakowało w szkole. – Wielu gości przybyło na dzisiejszą wystawę.

podmiot domyślny

Bezpośrednio w zdaniu nie występuje (nie jest wyrażony jako osobny wyraz), ale jego istnienia domyślamy się na podstawie orzeczenia lub zdań poprzednich. – Bardzo lubię Michała. (ja) – Jest zabawny. (on) Rozpoznać go możemy po końcówkach osobowych czasowników. Chodźmy do kina. (my); Chodź do kina. (ty)

podmiot szeregowy

Funkcję podmiotu pełni jednocześnie kilka wyrazów pozostających względem siebie w stosunku współrzędnym (tworzą szereg). – Gruszki, śliwki, jabłka i winogrona są moimi ulubionymi owocami. Orzeczenie, łączące się z tego typu podmiotem, przybiera formy liczby mnogiej.Dopuszczalna jest forma liczby pojedynczej kiedy: składniki podmiotu wyłączają się wzajemnie. – Ani Marek, ani Tomek nie odrobił pracy domowej. – Ani Zosia, ani Marysia nie była w górach.

podmiot towarzyszący

Podmiot towarzyszący wyrażony jest w narzędniku. Gdy podmiot towarzyszący jest nierównorzędny znaczeniowo z podmiotem w mianowniku orzeczenie przybiera postać liczby pojedynczej – Alicja z kotem siedzi przed domem. (Alicja jest człowiekiem, kot zwierzęciem) Kiedy obydwa podmioty są równorzędne orzeczenie przybiera formy liczby mnogiej. – Ojciec z matką oglądają telewizję. Magda z Agatą poszły do kina.

zdania bezpodmiotowe

Są zdania, w których nie ma wyrażonego podmiotu, ale także nie można się go domyślić ani na podstawie formy orzeczenia, ani na podstawie zdań poprzednich.

Należą do nich zdania:- w których orzeczenie wyrażone jest nieosobową formą czasownika zakończoną na -no, -to. – Zamknięto dyskotekę. - w których występują czasowniki można, trzeba, należy. – Można rozmawiać. - mówiące o zjawiskach przyrody/pogodowych. – Około południa zachmurzyło się. - mówiące o stanach fizycznych i psychicznych ludzi. – Mdli mnie. - występujące w wielu tekstach urzędowych, w których przeważnie nakazuje się lub zakazuje. – Zabrania się palenia!

obejrzyj

Wykonaj ćwiczenia

ćwiczenie 1

ćwiczenie 2

ćwiczenia

ćwiczenie 3

Dziękuję :)