imiesłowowy równoważnik zdania kl. 7

Imiesłowowy zawrót głowy - utrwalenie wiadomości.

klasa VII

imiesłowy

to nieosobowe formy czasowników - takie, które nie odmieniają się przez osoby. Dzielimy je na: imiesłowy przymiotnikowe oraz imiesłowy przysłówkowe.

Inne nieosobowe formy czasownika to: - bezokolicznik (czasowniki zakończone na -ć) - formy zakończone na -no, -to

imiesłowy przymiotnikowe

(przypominają przymiotniki, odpowiadają na pytania: jaki?, jaka?, jakie?, odmieniają się przez przypadki, liczby i rodzaje)

BIERNE tworzone zarówno od czasowników niedokonanych, jak i dokonanych; tworzone od czasowników przechodnich (takich, które tworzą stronę bierną)

CZYNNE tworzone od czasowników niedokonanych

Imiesłowy przymiotnikowe bierne

Imiesłowy przymiotnikowe czynne

- nazywają cechy, które są związane z biernym uleganiem czynnościom lub stanom; - są zakończone na -ny, -na, -ne lub -ty, -ta, -te przykład: czytany list (taki, który podlega czynności czytania)

- nazywają cechy, które są związane z aktywnym wykonywaniem danej czynności lub ze znajdowaniem się w określonym stanie; - są zakończone na -ący, -ąca, -ące przykład: śpiewająca dziewczyna (dziewczyna, która właśnie śpiewa)

nieosobowe i nieodmienne formy czasownika; przypominają przysłówki i odpowiadają na pytania: jak?, kiedy?)

tworzymy od czasowników dokonanych

tworzymy od czasowników niedokonanych

Utwórz (tam, gdzie jest to możliwe) formy nieosobowe podanych czasowników.

Równoważnk zdania - wypowiedzenie niezawierające orzeczenia (czasownika w formie osobowej)

Wypowiedzenie z imiesłowowym równoważnikiem zdania to wypowiedzenie, w którym jedno ze zdań składowych nie ma orzeczenia wyrażonego osobową formą czasownika, a funkcję orzeczenia pełni imiesłów przysłówkowy (współczesny lub uprzedni). Wróciwszy do domu, zjadłem kolację. Czytając książkę , robiłem notatki. Idąc do szkoły, zgubiłam plecak. Kasia, idąc do szkoły, zgubiła plecak. Imiesłowowy równoważnik zdania jest zawsze podrzędny w stosunku do zdania, którego jest określeniem. Należy pamiętać, że takie wypowiedzenie trzeba oddzielić przecinkiem. Na wykresie imiesłowowy równoważnik zdania zaznaczamy linią falistą.

Gotując obiad, słuchałam radia. (podkreślona część to imiesłowowy równoważnik zdania) (czyli: Kiedy gotowałam obiad, słuchałam radia.- gotowałam i słuchałam jednocześnie) Dorota, ugotowawszy obiad, wyszła do sklepu. (podkreślona część to imiesłowowy równoważnik zdania) (czyli: Kiedy Dorota ugotowała obiad, wyszła do sklepu.- najpierw ugotowała, potem wyszła)

Ćwiczenia. 1. Podane zdania złożone przekształć na wypowiedzenia z imiesłowowym równoważnikiem zdania. a) Kiedy wracałem z teatru, spotkałem sąsiadkę. b) Skończył odrabiać pracę domową i uśmiechnął się z zadowoleniem. c) Zwierzęta przeczuwały nadchodzącą burzę i schowały się w swoich kryjówkach.

3.Uzupełnij zdania imiesłowami przysłówkowymi utworzonymi od podanych czasowników. 1. Mama, (wracać) …………………. do domu, robi zakupy. 2. Maciek, (wrócić) ……………………. do domu, wyprowadzi psa na spacer. 3. Uczniowie, (pisać) ……………………. wypracowania, często korzystają ze słowników. 4. Dziewczynki, (napisać) ……………………… zaproszenia, wręczyły je nauczycielom. 5. (nieść) …………………… ciężkie plecaki, turyści wspinali się na szczyt. 6. Sekretarka, (zanieść) ……………………….. dokumenty do pokoju szefa, wróciła do pracy przy komputerze. 7. Dzieci, (jeść) ………………… zupę mleczną, często grymaszą. 8. Goście, (zjeść) …………………. obiad, wyszli do ogrodu.

Ćwiczenia : 1,2,3,4/32-33

Dziękuję za uwagę.

Magdalena Oczkowska