epoki

antyk

Antyk grecko-rzymski

1. Filozofia*stoicyzm *epikureizm *horacjanizm (złoty środek) 2. Sztuka * harmonia *rónowaga *logika *piękno *właściwe proporcje

Antyk grecko-rzymski

3. Mity: *o Prometeuszu - bunt *o Orfeuszu - poświęcenie dla miłości * o Niobe - matka cierpiąca *o Syzyfie - niekończący się wysiłek * o początku świata * o Heraklesie - męstwo i siła * o Dedalu i Ikarze

Antyk grecko-rzymski

4. Związki frazeologiczne: *jabłko niezgody *koń trojański *męki Tantala *nić Ariadny *pięta Achillesa *puszka Pandory *pyrrusowe zwycięstwo *złote runo

Antyk grecko-rzymski

5. Rodzaje literackie:

Rodzaje literackie

liryka

epika

dramat

Antyk grecko-rzymski

6. Epos: *Iliada Homera - gatunek epicki - wierszowana forma - dzieje mitycznych, legendrnych bohaterów na tle przełomowych wydarzeń - inwokacja - retardacja - porównania homerycki

Antyk grecko-rzymski

8. Antygona Sofoklesa - konflikt tragiczny (prawa rozumu - prawa uczuć, prawa państwowe - prawa boskie, instytucja państwa - jednostka)

7. Król Edyp Sofoklesa - mit rodu Labdakidów -tragizm -ironia tragiczna -wina tragiczna (hamartia)

Antyk grecko-rzymski

9. HoracyExegi monumentum -motyw non omnis moriar - postać poety

Antyk judeo-chrześcijański

11. Nowy Testamnet- przypowieści (o synu marnotrawnym, o siewcy) -hymn o miłości św. Pawła - apokalipsa św. Jana

10. Stary Testament- stworzenie świata - Księga Rodzaju - Księga Hioba -Księga Koheleta -Pieśń nad pieśniami

Antyk judeo-chrześcijański

12. Gatunki biblijne - przypowieść - psalm - apokalipsa - kazanie

Antyk judeo-chrześcijański

13. Związki frazeologiczne - alfa i omega - egipskie ciemności - Sodoma i Gomora - wieża Babel - zakazany owoc - hiobowe wieści - rzeź niewiniątek - zamienić się w słup soli

Średniowiecze

7. Filozofia - mistycyzm - spotkanie Boga jeszcze w życiu doczesnym -tomizm- drabina bytów -franciszkanizm (postwa życiowa)- miłość i miłosierdzie

Średniowiecze

8. Literatura parenetyczna - święty asceta - Legenda o św. Aleksym - rycerz - Pieśń o Rolandzie -władca - kronika Galla Anonima

Średniowiecze

9. Boska komedia Dantego - wędrówka po zaświatach jako symbol sensu istnienia człowieka na Ziemii. -cel ludzkiego życia to Bóg i osiągnięcie zbawienia.

Średniowiecze

10. Bogurodzica - motyw Deesis -arcudzieło średniowiecznej poezji polskiej -liczne archaizmy

Średniowiecze

motyw Deesis

Średniowiecze

11. Lament świętokrzyski - motyw Stabat Mater Dolorosa

Średniowiecze

12. Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią- motyw danse macabre -wyobrażenie śmierci jako szkielet z kosą

Renesans

13. Światopogląd - humanizm -antropocentryzm -reformacja

Renesans

14. Filozofia - Erazm z Rotterdamu - Niccolo Machiavelli

Renesans

15. Hamlet Szekspira - Hamlet - wzór humanisty - hamletyzm w ujęciu romantyków-jednostka moralnie wrażliwa, skłonna do filozoficznych rozmyslań, ale niezdolna do podjęcia czynu -maska szaleństwa -Klaudiusz - makiawelizm

Renesans

16. Makbet Szekspira - Makbet - postać tragiczna; świadomie podjął decyzję o zabiciu króla, jednak błędnie ocenił samego siebie - Lady Makbet - kobieta pozbawiona zasad moralnych -dramat o wpływie władzy na człowieka

Renesans

17. Dramat szekspirowski - złamanie zasady trzech jedności - brak chóru - złamanie zasady decorum - wprowadzenie scen zbiorowych, batalistycznych - pojawienie się postaci fantastycznych

Renesans

18. Jan Kochanowski - uniwersalizm - prostota - zasady wiersza sylabicznego - nawiązania do filozofii i motywów antycznych

Renesans

18. Jan Kochanowski - fraszki: a) Do gór i lasów - renesansowy humanista b) O żywocie ludzki - świat jako teatr c) Na dom w Czarnolesie - horacjanizm

Renesans

18. Jan Kochanowski - pieśni: a) Czego chcesz od nas Panie - hymn pochwalny b) Wy, którzy pospolitą rzeczą władacie- powinności władców c) O spustoszeniu Podola - charakter patriotyczny

Renesans

18. Jan Kochanowski - *pieśni: d) Niezwykłym i nie leda piórem opatrzony...- motyw non omnis moriar e) Wsi spokojna, wsi wesoła - sielankowy obraz polskiej wsi

Renesans

18. Jan Kochanowski - treny: a) IX (Kupić by cię, mądrości...)- podmiot - filozof b) X (Orszulo moja wdzięczna, ...) - topos ubi sunt c) XI (Fraszka cnota, powiedział Brutus...) - rozważania na temat cnoty d) XIX albo sen - powrót do humanistycznych ideałów

Renesans

18. Jan Kochanowski - *treny jako cykl : a) 19 utworów b) podmiot liryczny - ojciec, poeta, filozof c) gradacja (kulminacja cierpienia w trenie X i XI) d) negacja mądrości (IX), cnoty (XI), rozumu (XVI), Boga (X)

Barok

19. Światopogląd:- kryzys światopoglądu renesansowego - metafizyczne niepokoje - motyw vanitas - kontrreformacja - sarmatyzm

Barok

20. Świętoszek Moliera- komedia przeciw fałszywej pobożności i obłudzie religijnej - satyra na łatwowiernych ludzi - wszystkie rodzaje komizmu

Barok

21. Mikołaj Sęp-Szarzyński - poezja metafizyczna - wybór międy dobrem a złem -przemijanie - środki artystyczne: przerzutnia, inwersja, kontrast - O wojnie naszej, którą wiedziemy z szatanem, światem i ciałem

Barok

22. Jan Andrzej Morsztyn- koncept - kontrast - tematyka dworska - Cuda miłośći, Do trupa, Niestatek

Barok

23. Daniel Naborowski- koncept - kunsztowna forma - marność i przemijanie -światopogląd oparty na poczuciu równowagi, umiaru, stoickiego spokoju - Marność, Krótkość żywota

Barok

24. Wacław Potocki - nurt ziemiański i sarmacki - krytyka stanu szlacheckiego - obrazowy, barwny, żywy język - Veto, albo nie pozwalam, Pospolite ruszenie, Kto mocniejszy, ten lepszy, Zbytki polski

Oświecenie

25. Światopogląd- wiek rozumu - zmiany społeczne i ustrojowe - Myślę, więc jestem - racjonalizm - empiryzm -utylitartzm - deism, ateizm, libertynizm

Oświecenie

26. Style- klasycyzm - sentymentalizm - rokoko

Oświecenie

27. Ignacy Krasicki- klasycyzm - ucząc - bawi, bawiąc - uczy - satyry: a) Świat zepsuty b) Do króla c) Pijaństwo - Hymn do miłośći ojczyzny - bajki - alegoria, morał a) Wstęp do bajek b)Ptaszki w klatce c)Dewotka

Oświecenie

28. Franciszek Karpiński - sentymentalizm - natura -prostota i wdzięk - Laura i Filon - sielanka sentymentalna

Romantyzm

30. Romantyczne gatunki literackie- ballada romantyczna - powieść poetycka - dramat romantyczny - poemat dygresyjny

Romantyzm

31. J.W. Goethe Cierpienia młodego Wertera- werteryzm, bohater werteryczny - kochanek romantyczny

Romantyzm

31. *J.W. Goethe Faust- bohater faustowski

Romantyzm

32. A. Mickiewicz Oda do młodości- manifest programowy - ścieranie się dwóch światów -elementy oświeceniowe: oda, mitologia, wspólnota - elementy romantyczne: podmiot - wybitna jednostka, kontrast emocjonalność, dynamizm

Romantyzm

33. A. Mickiewicz Romantyczność- manifest poetycki i ideowy poety - ludowe wierzenia - motyw obłędu - dwie postawy: klasyk i romantyk

Romantyzm

34. A. Mickiewicz Lilje i Świtezianka - rola natury - nie ma winy bez kary

Romantyzm

35. A. Mickiewicz Sonety krymskie- orientalizm - podróż w głąb siebie a) Stepy akermańskie - tęsknota za ojczyzną b) Burza - samotność c) Bakczysaraj - siła natury - przemijanie

Romantyzm

36. A. Mickiewicz Konrad Wallenrod- historyzm maski - motyw zemsty - metoda lisa i lwa -wallenrodyzm

Romantyzm

37. A. Mickiewicz Pan Tadeusz- epopeja - dwóch narratorów - znaczenie tytułu -wątek polityczny, miłosny, sporu o zamek

-motywy: wewnętrzna przemiana bohatera, obraz szlachty, tradycje i obyczaje, miłość do rodzimego krajobrazu, idylla, Arkadia

Romantyzm

38. A. Mickiewicz Dziady cz. II- moralność ludowa - trzy rodzaje duchów: lekkie, pośrednie, ciężkie

Romantyzm

39. A. Mickiewicz Dziady cz. IV- bohater romantyczny - Gustaw - kim jest? - księgi zbójeckie Nowa Helojza, Cierpienia młodego Wertera -fascynacja tajemnicą - dwa światopoglądy

Romantyzm

40. A. Mickiewicz Dziady cz. III- bohater romantyczny - Konrad -kochanek ojczyzny - prometeizm -mesjanizm -zemsta -rola poety

Romantyzm

41. J. Słowacki Testament mój-rola poety i poezji

Romantyzm

42. J. Słowacki Grób Agamemnona-klęska powstania listopadowego -surowa ocena Polaków -jedność

Romantyzm

43. J. Słowacki Smutno mi, Boże -stylizowany na modlitwę -los wygnańca

Romantyzm

44. J. Słowacki Kordian-bohater romantyczny - Kordian -winkelriedyzm -rola poezji -krytyka powstania listopadowego

Romantyzm

45. *Z. Krasiński Nie-Boska komedia -relacja między ludem a arystokracją - wzorzec poety -piekło rewolucji -prowidencjalizm

Romantyzm

46. C.K. Norwid a)Fortepian Szopena -refleksja nad istotą sztuki b)Coś ty Atenom zrobił, Sokratesie? -relacja wybitnej jednosti i społeczeństwa

c)Bema pamięci żałobny - rapsod - rola wielkich postaci historycznych

Romantyzm

47. A. Fredro Zemsta -komedia pokazująca wady polskiej szlachty -trzy rodzaje komizmu

Pozytywizm

48. Prądy literackie-realizm - naturalizm

Pozytywizm

49. Program pozytywistów-praca u podstaw -praca organiczna -solidaryzm społeczny - emancypacja -asymilacja Żydów

Pozytywizm

50. F. Dostojewski Zbrodnia i kara -duchowe przeobrażenie człowieka -analiza psychologiczna zbrodniarza -wątek napoleoński - każda zbrodnia jest złem -motyw miasta

Pozytywizm

51. B. Prus Lalka -wątek romansowy -motyw życia jako teatru -obraz społeczeństwa -rozliczenie z ideologią romantyczną i pozytywistyczną -powieść panoramiczna - Wokulski-romantyk i pozytywista

Pozytywizm

52. H. Sienkiewicz Krzyżacy-powieść historyczna

Pozytywizm

53. *G. Flaubert Pani Bovary-powieść realistyczna -bowaryzm

Młoda Polska

54. Światopogląd-sztuka dla sztuki -dekadentyzm -chłopomania - imprsjonizm -eksprezjonizm -symbolizm -filister

Młoda Polska

55. Kazimierz Przerwa-Tetmajera i b) Koniec wieku XIX i Dziś -dekadentyzm c) Hymn do Nirwany - naśladuje litanię d) Melodia mgieł nocnych -impresjonizm e) Evviva l'arte! -sztuka dla sztuki -rola artysty

Młoda Polska

56. Jan Kasprowicz a) Krzak dzikiej róży w ciemnych smreczynach -symbolizm i impresjonizm b) Dies Irae - hymn -apokaliptyczny obraz -ekspresjonizm -estetyka brzydoty -bunt prometejski

Młoda Polska

57. Leopold Staffa) Kowal -nadczłowiek (Nietzsche) - kowal własnego losu b) Deszcz jesienny - impresjonizm -dekadentyzm -psychizacja krajobrazu

Młoda Polska

58. S. Żeromski Ludzie bezdomni- Tomasz Judym - romantyk, pozytywista, modernista -różne znaczenia bezdomności - powieść modernistyczna -symbolizm

Młoda Polska

59. W. Reymont Chłopi - gromada jako bohater -czas wyznaczany przez naturę - epos

Młoda Polska

60. S. Wyspieński Wesele- dramat modernistyczny -dramat symboliczny - mit polskiej wsi - diagnoza polskiego społeczeństwa

Dwudziestolecie międzywojenne

61. Grupy literackie - Skamander -Futuryści - Awangarda krakowska - Druga awangarda

Dwudziestolecie międzywojenne

62. Leopold Staffa) Ars poetica -rola i zadania poezji - porozumienie z czytelnikiem

Dwudziestolecie międzywojenne

63. Bolesław Leśmien a) Dusiołek -ludowe podania - powód obecności zła na świecie b) Dziewczyna - stylizowany na baśń -symbolizm c) Urszula Kochanowska d) W malinowym chruśniaku

Dwudziestolecie międzywojenne

64. Julian Tuwim a) Wiosna -manifest życia, witalizm b) Do krytyków - witalizm -koncepcja sztuki c) Do prostego człowieka -pacyfizm

Dwudziestolecie międzywojenne

65. Maria Pawlikowska-Jasnorzewska a) Czas - krawiec kulawy -szczęście b)Miłość - miłość i tęsknota c) Matka natura -okrucieństwo natury

Dwudziestolecie międzywojenne

67. F. Kafka Proces- parabola (przypowieść) -absurd

Dwudziestolecie międzywojenne

68. J. Iwaszkiewicz Panny z Wilka- ludzka pamięć -stosunek do czasu -realizm psychologiczny

Dwudziestolecie międzywojenne

69. B.Schulz Sklepy cynamonowe - proza afabularna , proza poetycka -mitologizacja świata przedstawionego -konwencja oniryczna -groteska -degradacja człowieka

Dwudziestolecie międzywojenne

70. S.Żeromskiego Przedwiośnie- powieść społeczno-polityczna -utopijny obraz szklanych domów -obraz rewolucji -znaczenie tytułu i zakończenia utworu

Dwudziestolecie międzywojenne

71. Z.Nałkowska Granica- obraz społeczeństwa polskiego -znaczenie tytułu -powieść moralno-psychologiczna

Dwudziestolecie międzywojenne

72.* M.Kuncewiczowa Cudzoziemka- powieść psychologiczna -znaczenie tytułu

Dwudziestolecie międzywojenne

73. W.Gombrowicz Ferdydurke - walka z formą -karykaturalny obraz środowisk społecznych w Polsce

Dwudziestolecie międzywojenne

74.* Witkacy Szewcy -dramat absurdu -katastrofizm -obraz rewolucji -groteska

Literatura wojny i okupacji

75. Typy bohaterów -człowiek zlagrowany i złagrowany -poeta - żołnierz -ofiara Holocaustu

Literatura wojny i okupacji

76. K.K. Baczyński a) Z głową na karabinie - zniszczenie świata beztroskich marzeń -pokolenie apokalipsy b) Pokolenie II -pokolenie Kolumbów -odwrócony Dekalog -poetyka apokaliptyczna

Literatura wojny i okupacji

77. T. Borowski Opowiadania - Pożegnanie z Marią, Proszę państwa do gazu..., U nas, w Auchwitzu... -człowieka zlagrowany

Literatura wojny i okupacji

78. G. Herling-Grudziński Inny świat- zspis doświadczeń z pobytu w sowieckim łagrze -znaczenie tytułu -człowiek złagrowany

Literatura wojny i okupacji

79. H. Krall Zdążyć przed Panem Bogiem- rozmowa z Markiem Edelmanem - powastanie w getcie warszawskim

Współczesność

80. A. Camus Dżuma - dżuma jako metafora zła -różne postawy wobec zła

Współczesność

81. G. Orwell Rok 1984- antyutopia -nowomowa -jednostka wobec systemu totalitarnego

Współczesność

82. Czesław Miłosz a) Campo di fiori -obojętność ludzi na nieszczęście drugiego człowieka -samotność człowieka cierpiącego b) Który skrzywdziłeś -studium totalitaryzmu -rola poety c) Piosenka o końcu świata -wizja czasów ostatecznych

Współczesność

83. Tadeusz Różewicz a) Ocalony -degradacja człowieka jako efekt wojny b) Lament -poczucie matafizycznej pustki

Współczesność

84. Zbigniew Herbert a) Potęga smaku -sprzeciw wobec systemu totalitarnego b) Raport z oblężonego miasta -stan wojenny c) Przesłanie pana Cogito -wskazania moralne i etyczne d) Nike, która się waha -sztuka i jej oddziaływanie na człowieka

Współczesność

85. Miron Białoszewski a) Podłogo, błogosław! -poezja lingwistyczna -wyobraźnia poety ważniejsza niż przedmiot refleksji

Współczesność

86. Wisława Szymborska a) Pierwsza fotografia Hitlera -bezsilność człowieka wobec przeznaczenia b)Głos w sprawie pornografii -prawo jednostki do niezależnego myślenia c) Cebula -paradoks doskonałości d) Monolog dla Kasandry -tragizm bohaterki

Współczesność

87. Stanisław Barańczak a) Spójrzmy prawdzie w oczy -pojęcie prawdy b)U końca wojny dwudziestodwuletniej -wojna to symbol tragedii c) Pan tu nie stał -rzeczywistość totalitarnego świata

Współczesność

88. Ewa Lipska a) Dom spokojnej młodości -degradacja młodego pokolenia przez system -życie jako gra

Współczesność

89. Adam Zagajewski a) Jechać do Lwowa -utracona Arkadia

Współczesność

90. W. Gombrowicz Trans-Atlantyk-walka Ojczyzny z Synczyzną -obraz polskiej emigracji

Współczesność

91. S.Mrożek Tango-dezintegracja współczesnego społeczeństwa -ostrzeżenie przed totalitaryzmem -groteska -znaczenie tytułu

Współczesność

92. Homila Jana Pawła II z 1979 roku-wspólnota narodowa -mesjanizm -Niech stąpi Duch Twój... - proroctwo?