Čile

Čile

START

Čile, zvanično Republika Čile , parlamentarna je republika u Južnoj Americi, koja zauzima dug i uzan pojas zemljišta između Anda na istoku i Tihog okeana na zapadu.

Graniči se sa Peruom na severu, sa Bolivijom na severoistoku, sa Argentinom na istoku, dok na krajnjem jugu izlazi na Drejkov prolaz. U sastav Čilea su uključena i ostrva Huan Fernandez, Sala i Gomez, Desventuradas i Uskršnja ostrva u Okeaniji. Čile pretenduje na teritoriju od 1.250.000 km² na Antarktiku, iako su sve pretenzije suspendovane prema Antarktičkoj karti. Glavni grad je Santijago de Čile, dok se skupština sastaje u obližnjem Valparaisu. U Santijagu živi 40% stanovništva Čilea. Ostali veći gradovi su: Valparaiso, Antofagasta, Punta Arenas, Ikike, Serena, Talka i drugi.

Danas je Čile jedna od najstabilnijih i najprosperitetnijih latinoameričkih država, sa uglednom vojskom i rastućom privredom. Čile predvodi Latinsku Ameriku u ljudskom razvoju, dohotku po glavi stanovnika, konkurentnosti, ekonomskim slobodama i niskoj stopi korupcije. Čile je osnivač Ujedinjenih nacija, Unije južnoameričkih naroda i Zajednice latinoameričkih i karipskih država.

Poreklo imena

Postoje razne teorije koje se odnose na poreklo reči Čile. Prema teoriji Dijega de Rosalesa, španskog hroničara iz 17. veka, peruanske Inke su dolinu reke Akonkagva zvale Čile, što je nepravilan izgovor imena poglavice plemena Pikunče koji se zvao Tile.

Druga teorija ukazuje na sličnost doline reke Akonkagva sa dolinom Kasma u Peruu, gde su se nalazili grad i dolina po imenu Čile. Prema ostalim teorijama Čile je izvedeno od reči Indijanaca koja znači „kraj sveta“ ili „morski galeb“, od reči čili Mapuče naroda, koja znači „gde se zemlja završava;“ ili iz jezika kečua čiri što znači „hladno“, ili čili, što znači „sneg“ ili „najdublja tačka na Zemlji“. Španski konkistadori su za ovo ime čuli od Inka a nekoliko članova prve španske ekspedicije Dijega de Almagra, južno od Perua, je sebe zvalo ljudima Čilea.

Glavni grad

Santiago se nalazi u centralnočileanskoj dolini, na nadmorskoj visini od 500-600 m, a najviši vrh vidljiv iz grada je Cerro El Plomo, 5,434 m.Kroz centar grada protiče reka Mapocho, koja izvire na padinama Anda.

Santiego

Reka Mapocho deli Santiago na južni i severni deo

Ulice glavnog grada

Pogled na centralni bulevar

Katedrala Metropolitana i Nacionalni muzej istorije, Santiago de Chile

Castillo Hidalgo i park Forestal, Santiago de Chile

Detalji na fasadama, Santiago

Najviši vrh Čilea je Ojos de Salado sa 6,893 m nadmorske visine i nalazi se blizu granice sa Argentinom. Ojos de Salado je ujedno i najviši aktivni vulkan na planeti. Nad njegovim kraterom se ponekad mogu videti izbijajuća isparenja i oblaci vulkanske prašine, a poslednja ozbiljnija erupcija se dogodila pre oko 1,250 godina, krajem VIII veka. Na teritoriji Čilea se nalaze ukupno 104 aktivna vulkana, a poslednja jača erupcija se dogodila 2015. godine.

Najaktivniji vulkan je Villaruca, a eruptira i do 10 puta godišnje. Poslednja masivnija erupcija se dogodila 2015. godine

U Čileu se nalazi ukupno 41 nacionalni park i ravnomerno su rasporedjeni duž čitave teritorije.

Najveće jezero u Čileu je General Carrera, čije vode deli sa Argentinom i prostire se na površini od 1850 km2, a nešto veća jezera su i Llanquihue, O’Higgins i Ranko. Postoji i veliki broj manjih jezera, uglavnom na visoravnima Anda.

Pustinja Atakama se nalazi u središnjem delu Čilea i zauzima prostor od 105,000 km2. Jedna je od najekstremnijih pustinja i važi za jedno od najsušnijih mesta na planeti. Čudnija činjenica je da je prosečno svake pete godine pogodi ekstreman pljusak koji traje nekoliko dana i stvori ogromne poplave, nakon čega se dogadja sezonski procvat pustinje.

Neki od tradicionalnih kostima

Neki od tradicionalnih plesova

Neki od tradicionalnih kostima

Neki od tradicionalnih plesova

Geografija

Karakteriše ga raznovrsan krajolik i razni tipovi klime.Čile spada među zemlje sa najvećom dužinom između najsevernije i najjužnije tačke države.

Čile je veoma duga i uzana zemlja smeštena u priobalju južnog dela Južne Amerike sa zapadne strane Anda. Od severa do juga proteže se u dužini od 4300 km dok je na najširem delu, u pravcu istok – zapad, širok 350 km.

HvalaAnđelija Jeremić