Matura 2021

matura

Analiza wymagań egzaminacyjnych z jezyka polskiego dla IV poziomu edukacyjnego

Ala Krawczyk

Przekąskę mamy, brakuje tylko dobrego filmu...Obejrzymy coś?

Film... może innym razem. Dziś przeanalizujmy wymagania egzaminacyjne do matury. Wiem, brzmi strasznie, ale razem damy radę!

Najedź kursorem na awatar nauczyciela, a zobaczysz wyjaśnienie podanego terminu. Klikaj ruchome elementy, aby pogłębić zagadnienie albo znaleźć dodatkowe materiały.

wiedza o literaturze

analiza

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

interpretacja

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

interpretacja porównawcza

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

fikcja literacka

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

realistyczny świat przedstawiony

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

fantastyczny świat przedstawiony

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

fantasty

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

literatura fantastycznonaukowa (scence-fiction)

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

akcja

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

fabuła

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

wątek

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

obraz poetycki

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

podmiot liryczny

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

narrator i narracja

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

słowa-klucze

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

podmiot liryczny

poetyka

poetyka

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

struktura tekstu

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

proces historycznoliteracki

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

kontekst literacki

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

środki językowe

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

konwencja literacka

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

https://opracowania.pl/opracowania/jezyk-polski/wprowadzenie-4,oid,389,poetyka-baroku

cechy charakterystyczne określonej epoki

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

środki wyrazu artystycznego

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

parafraza

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

rodzaj literacki

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

gatunek literacki

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

gatunki ulubine w poszczególnych epokach literackich

poprawność językowa

kryterium poprawności językowej

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

norma a błąd językowy

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

klasyfikacja błędów językowych

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

Gdybyś nie wiedział, na czym polega dany błąd wejdź tutaj.

poprawność i stosowność wypowiedzi

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

innowacja językowa

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

komunikacja językowa

znak; znaki werbalne i niewerbalne

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

akt komunikacji jezykowej

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

funkcje języka

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

Funkcja perswazyjna

Manipulacji w tym roku wśród wymagań egzaminacyjnych nie ma, ale warto ją znać :)

typy nadawcy

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

typy adresata

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

Świadomość językowa

style funkcjonalne

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

wartościowanie w języku

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

wiadomość a komentarz

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

wypowiedzi właściwe a unikowe

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

ironia

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

sarkazm

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

opinia

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

pytania podchwytliwe

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

znaczenie wyrazu realne a etymologiczne

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

pytania sugerujące odpowiedź

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

słownictwo neutralne i emocjonalne; oficjane i swobodne

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

informacje jawne a ukryte

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

stylizacja językowa

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

publicystyka

artykuł

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

felieton

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

streszczenie logiczne

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

przemówienie polityczne

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

konspekt

Nie wiesz?Nie smutaj! Pomożemy:)

Ponadto powinieneś umieć:

• porównać utwory literackie lub ich fragmenty (dostrzec cechy wspólne i różne)

• dostrzec obecne w utworach literackich oraz innych tekstach kultury wartości narodowe i uniwersalne

• zauważyć w świecie konflikty wartości (np. równości i wolności, sprawiedliwości i miłosierdzia) oraz rozumieć źródła tych konfliktów

• utworzyć dłuższy tekst pisany (rozprawka, interpretacja utworu literackiego lub fragmentu) a także mówiony - jeśli wyrazisz wolę zdawania egzaminu ustnego

• wykonać działania na tekście cudzym (np. streścić, sparafrazować, sporządzić konspekt, cytować).

Obowiązkowe teksty kultury

• Bogurodzica
• *Jan Kochanowski – wybrane pieśni, treny (inne niż w gimnazjum) i psalm
• Adam Mickiewicz *Dziadów część III, *Pan Tadeusz
• Bolesław Prus *Lalka;
• Stanisław Wyspiański *Wesele
• *Bruno Schulz – wybrane opowiadanie;
• Witold Gombrowicz *Ferdydurke (w całości lub w części)
• wiersze wybranych poetów
• wybrane filmy z twórczości polskich reżyserów
• homilia Jana Pawła II wygłoszona 2 czerwca 1979 roku w Warszawie na placu Zwycięstwa (Piłsudskiego) – nagranie telewizyjne

interpretacja

Niestety, to nie jest wszystko, co powinieneś umieć do matury. Bardzo Cię proszę, abyś w ten sam sposób przeanalizował wymagania egzaminacyjne dotyczące III poziomu egzaminacyjnego czyli gimnazjum.