Zbrodnia i kara

Zbrodnia i Kara

Fiodor dostojewski

oprac. Martyna Kamińska 2021

Krzyżówka na rozgrzewkę

Minitest

Pytania do Rodiona

ZADAJ PYTANIE GŁÓWNEMU BOHATEROWI

Wejdź na www.menti.com KOD: 58 75 11 6 lub napisz pytanie na sklerotce i przyczep je do tablicy.

Zadanie I

Przyzjrzyj się uważnie obrazowi, który zobaczysz za chwilĘ i odpowiedz na pytanie: Czy obraz ten mógłby być traktowany jako malarski komentarz do "Zbrodni i karY" FIODORA DOSTOJEWSKIEGO? dLACZEGO TAK/NIE?

Morderstwo w kamienicy (1890), Jakub Schikaneder

Główne problemyZbrodni i kary

ZADANIE Co według Ciebie jest najważniejszym problemem/pytaniem poruszonym w powieście przez Dostojewskiego?

Wejdź na www.menti.com KOD: 10 51 77 3

Przeklęte Problemy

• Czy są zbrodnie, które mogą zostać wybaczone?

• Czy istnieją przestępstwa, które nie powinny być karane?

• Czy zawsze człowiek jest wyłącznie dobry albo wyłącznie zły?

Fiodor dostojewski

1821 - 1881

Rosyjski pisarz, genialny twórca fabuł powieściowych; kontestator caratu; aresztowany i skazany na karę śmierci, którą zamieniono na katorgę w Omsku. Jej owocem są dwa wyjątkowe dzieła: Skrzywdzeni i poniżeni (1861) oraz Zapiski z domu umarłych (1862). Każda z kolejnych powieści zaskakiwała i przynosiła autorowi coraz większy rozgłos. Do najbardziej znanych dzieł należą: Zbrodnia i kara (1866), Idiota (1869), Biesy (1872), Bracia Karamazow (1879–1880). Dostojewski to z jednej strony orędownik przemocy i kultu władzy, z drugiej – skrupulatny kronikarz moralnego zła, ludzkiego okrucieństwa, głupoty władzy. Jego twórczości nie da się podsumować prostymi rozpoznaniami. To pisarz, który obrał inność za przedmiot i podmiot swojej refleksji, który uparcie wierzył, że człowiek zawsze zasługuje na jeszcze jedną szansę.

Dwa okresy twórczości Dostojewskiego: przed i po zesłaniu

WizerunkiLiterackich Zbrodniarzy

- cechy charakteru- motywacja do zbrodni - losy

Opisz jednego literackiego zbrodniarza, zwróć uwagę na elementy wypisane powyżej.

Galeria zbrodniarzy

Odgadnij wszystkie tytuły!

Co to za ludzie?

Co wspólnego mają wszyscy zbrodniarze?

Wyszukaj w internecie znaczenie symboliczne cyfr:

W Zbrodni i karze opisane są różne – mniejsze i większe – czyny zbrodnicze. Wymień zbrodnie, jakie dostrzegasz w przeczytanej lekturze. Kto ich dokonuje? Kim są ofiary?

Wskaż jednoznacznych moralnie bohaterów powieści Dostojewskiego. Wybierz jednego z nich. Uzasadnij, dlaczego zasługuje on na szacunek.

Ciekawostki

• Pomysł napisania utworu powstał podczas pobytu pisarza na katordze w Omsku. Dojrzewał około 15 lat
• Autor borykał się z problemami finansowymi.
• Podpisał kontrakt z wydawcą i spieszył się, pisząc, by dotrzymać terminu.
• W pracy pomagała mu przyszła żona, stenografistka, Anna Snitkina.
• Utwór był odpowiedzią na kryzys ekonomiczny (stąd temat biedy i patologicznych zjawisk społecznych np. alkoholizm, żebractwo), a także na utopijne wizje społeczne Czernyszewskiego z powieści „Co robić?”

Świat przedstawiony

Czas akcji

Miejsce akcji

Główny bohater

Pierwowzorem Raskolnikowa był Alek z „Cyganów” Puszkina.

Lata 60 XIX wieku

Petersburg za panowania cara Aleksandra II

W jakich miejscach toczy się akcja powieści?

Pertersburg w powieści realistycznej

Co może świadczyć o tym, że Petersburg został przedstawiony realistycznie? Porównaj jego obraz z obrazem Warszawy w "Lalce".

Dwie roSje?

Ustęp III cz. "Dziadów"

"Zbrodnia i kara"

Petersburg jako centrum rosyjskości

By opisać Petersburg odpowiedz na Poniższe pytania:

1. Z czyjej perspektywy poznajemy Peterburg?
2. Jakie miejsca odwiedzamy?
3. Kogo tam spotykamy?
4. Z czego żyją mieszkańcy Petersburga?
5. Jak spędzają czas wolny?
6. Jak wyglądają ich mieszkania?
7. Jak wyglądają ulice?
8. Czy łatwo w tym mieście żyć uczciwie i awansować do wyższej warstwy społecznej?

Pomocne fragmenty

Co przedstawia ten obraz?

Rzecz godna uwagi, że obok Petersburga suteryn i knajp, podejrzanych hotelików i okropnych mieszkań studenckich – nie istnieje dla niego [Dostojewskiego] Petersburg pałaców i rezydencji, wspaniałych zaprzęgów i eleganckich dam […]. Jest to Petersburg koszmarów, przypominający widziadła Goi – Petersburg strasznych ludzi. Jarosław Iwaszkiewicz, Petersburg, PIW, Warszawa 1976, s. 37.

Czas i staruchy lub Czyżbym to była ja? Francisco Goya

Porównaj obrazz przedstawieniem Alony i Lizawiety w powieści.

Czas i staruchy lub Czyżbym to była ja? Francisco Goya

Czym różni się Rosja Mickiewicza oD Rosji Dostojewskiego?

Jak w tym mieście funkcjonują jednostki?

Wymień bohateróW "Zbrodni i kary"

Postaci dramatu

Sonia siemionownaMarmieładow

Rodion raskolnikow

Eudoksja/ awdotia romanowna

PulcheriA aleksandrowna

Dymitr Prokofiewicz Razumichin

Porfiry Pietrowicz

A ponadto:

• Piotr Łużyn

• Siemion Marmieładow

• Arkadiusz Swidrygajłow

• Katarzyna Marmieładow

• Andrzej Lebiezatnikow

• Lizawieta Iwanowna

• Marfa Pietrowna

• Alona Iwanowna

Symbolika imion i nazwisk

Zadanie - Wyszukaj informacje na temat symboliki:

Imienia "Arkady" i nazwiska "Swidrygajłow"

III

Nazwiska "Raskolnikow"

Imienia "Elizabeth" (tj. Lizawieta)

IV

II

Imienia "Sofia"

Symbolika kolorów

Jakiego koloru jest Petersburg? Przytocz odpowiedni fragment. Zwróć uwagę na:

• pokoik Soni
• pokoik Rodiona
• mieszkanie Porfirego
• ściany pokoju, w którym przebywa Świdrygajłow
• wystrój mieszkania Alony Iwanowny

Wnętrza W "ZBRODNI I KARZE"

Pokój Soni

Pokój Rodiona

• Wielkość
• Kształt
• Ilość mebli
• Centralny punkt pokoju
• ilość drzwi
• wysokość sufitu
• ściany

s. 25, 260, 267

• "trumna", "kajuta", "klitka"

Symbolika przestrzeni

• zakurzone książki Raskolnikowa

• pokraczna sofa

• otwarte drzwi Rodiona

żółte tapety

Inni bohaterowie a Raskolnikow

Siostra

Matka

sONIA sIEMIONOWNA

Scharakteryzuj relacje Rodiona z kobietami

GOSPODYNI ZARNICYNA (PRASKOWIA PAWŁOWNA)

KATARZYNA IWANOWNA MARMIEŁADOW

SŁUŻĄCA ANASTAZJA

ŁUŻYN

RAZUMICHIN

ŚWIDRYGAJŁOW

Scharakteryzuj relacje Rodiona z mĘŻCZYZNAMI

PORFIRY PIETROWICZ

MARMIEŁADOW

Kompozycja powieści

PRZED

PO -> KARA

Z B O D N I A

Opisana w 5 częściach. Opowiada o wpływie zbrodni na duszę Raskolnikowa i drodze bohatera do stopniowej pokuty.

Zajmuje pierwszą część historii Opowiada o zamiarze i popełnieniu przestępstwa.

Zadanie: Opisz życie Rodiona przed/po zbrodni.

ŻYCIE RODIONA

KARA

Z B O D N I A

Akcja

Fabuła

Dlaczego raskolnikow zabił?

Wymień przyczyny zbrodni

• sytuację rodzinną (grupa I)

• działalność studencką Raskolnikowa (grupa II)

Zwróć uwagę na NASTĘPUJĄCE ELEMENTY

• wydarzenia poprzedzające bezpośrednio zabójstwo (grupa III)

Część trzecia (fragment) „Mniejsza o staruchę! – myślał gorączkowo i porywczo. – Starucha jest może pomyłką i nie o nią chodzi! Starucha była tylko chorobą… Chciałem przekroczyć co rychlej… nie zabiłem człowieka, zabiłem zasadę! Tak, zasadę zabiłem, ale czy przekroczyłem? Nie, pozostałem po tej stronie… Potrafiłem tylko zabić! Właściwie, jak się okazuje, nie potrafiłem nawet i tego… Zasada? Za cóż to głuptasek Razumichin strofował socjalistów? Ludziska to pracowici i przedsiębiorczy: trudnią się «powszechną szczęśliwością»… Nie, dano mi tylko jedno i niepowtarzalne życie; nie chcę czekać z założonymi rękoma na «powszechną szczęśliwość». Ja sam pragnę żyć, inaczej wolę już nie żyć wcale. Cóż? Po prostu nie chciałem przechodzić koło głodnej matki, zaciskając w kieszeni własnego rubla w oczekiwaniu na «powszechną szczęśliwość»

Ja sam pragnę żyć, inaczej wolę już nie żyć wcale. Cóż? Po prostu nie chciałem przechodzić koło głodnej matki, zaciskając w kieszeni własnego rubla w oczekiwaniu na «powszechną szczęśliwość»… Że niby: «Niosę swoją cegiełkę dla szczęśliwości powszechnej i dlatego mam spokojne sumienie». Cha‐cha! Więc czemuż pominęliście mnie? Toć ja tylko raz żyję, toć ja także chcę… Et, estetyczna wesz ze mnie, i basta! – dodał raptem, śmiejąc się jak obłąkaniec.– Tak, rzeczywiście jestem wesz – ciągnął dalej, z przewrotną radością czepiając się tej myśli, bebesząc się w niej, igrając i bawiąc się nią – już chociażby z tej racji, że po pierwsze, rozmyślam teraz o tym, że jestem wesz; po wtóre, z racji żem przez cały miesiąc zanudzał dobrotliwą Opatrzność, przywołując ją na świadka, że przedsiębiorę tę rzecz nie dla dogodzenia grzesznemu ciału i jego zachceniom, tylko dla wspaniałego i chlubnego celu… cha‐cha!…

Po trzecie, z racji, żem postanowił przestrzegać przy wykonaniu jak największej sprawiedliwości, wagi i miary, i arytmetyki: ze wszystkich wszy wybrałem najbardziej bezużyteczną, a po zabójstwie umyśliłem wziąć od niej tylko tyle, ile mi potrzeba na pierwszy krok, ani mniej, ani więcej (czyli że reszta i tak by poszła na klasztor zgodnie z testamentem! cha‐cha!) … Dlatego, dlatego stanowczo jestem wesz – dodał, zgrzytając zębami – dlatego, że sam jestem może haniebniejszy i plugawszy niż zabita wesz i z góry przeczuwałem, że powiem to sobie już po zabójstwie! Czyż z taką okropnością da się cokolwiek porównać? O podłości! O podłości!… Och, jakże rozumiem «proroka», z szablą, na koniu: Allach rozkazuje, więc masz być posłuszny, «drżący» stworze! Rację, rację ma «prorok», kiedy gdzieś w poprzek ulicy stawia dobr‐r-rą baterię i rąbie winnych czy niewinnych, nawet nie racząc wyjaśnić, o co chodzi! Bądź posłuszne, dygocące stworzenie, i nie pragnij, bo… – to nie twoja rzecz!… O, za nic, za nic nie daruję tej starej!”.Włosy miał mokre od potu, spieczone wargi drgały, nieruchomy wzrok był utkwiony w sufit.

Jak porfiry wpadł na trop raskolnikowai co o nim uważa?

Rozdział II, część VI Audioteka: 29:38-45:00 50:00-52:30 1:00:30-1:07:00 1:07:45-1:09:00

https://audioteka.com/pl/audiobook/zbrodnia-i-kara-czesc-6/

ok. 25 minut

opisz treść i zastanów się nad znaczeniem snów

• 1. Sen - o kobyłce (przed zbrodnią)

• 2. Sen - katowanie gospodyni

• 3. Sen - powtórzenie zbrodni

• 4. Sen - (na katordze) o zarazie

• 5. Sny Świdrygajłowa - o myszy, topielicy i dziecku-kokocie

Teoria freuda dot. śnienia

Teoria resentymentu

Bóg nie żyje!

• jak Raskolnikow zachowuje się po zbrodni i dlaczego w ten sposób?

Obejrzyj uważnie Materiał filmowy i zastanów się:

• jakie cechy charakteru Rodiona zostały wyeskponowane - w jaki sposób?

• czy to przedstawienie jest zgodne z powieścią?

Charakterystyka zbrodniarza

Przedstaw Raskolnikowa. W tym celu wejdź w rolę:1. Przypadkowego świadka zbrodni 2. Porfirego 3. Soni 4. Lekarza psychiatry

Spośród wypisanych cech wybierz te cechy Rodiona, które wpłynęły na to, że zabił lichwiarkę. Uzasadnij swoje wybory. inteligentny, introwertyczny, skonfliktowany wewnętrznie, niestabilny emocjonalnie, wrażliwy, niepewny, wyobcowany, pełen sprzeczności, niemoralny, skłonny do depresji, samotny, biedny

Długofalowe skutki zabójstwa

Stosunek Rodiona do swojej teorii i do Boga

Relacje Rodiona z innymi ludźmi

Stosunek do samego siebie

Słabe punkty teorii raskolnikowa

Czy Rodion nosi piętno zbrodniarza?

Jeśli tak, to czym ono jest?

Los Kobiet w XIX-wiecznej rosji

Katarzyna iwanowna Marmieładow

Marfa Pietrowna Świdrygajłow

Sonia

Dunia

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed

Dlaczego tak jest?Jak im pomóc?

Scharakteryzuj relacje rodiona i soni. Zastanów się, co ich łączy.

Sonia Rodion

1. SYTUACJA RODZINNA 2. SYTUACJA MATERIALNA 3. STOSUNEK DO BOGA 4. SAMOOCENA I CECHY CHARAKTERU 5. ZACHOWANIE WZGLĘDEM INNYCH LUDZI

iCH RELACJA

„Wiem i powiem… Tobie, tobie jedynej! Ciebie wybrałem. Przyjdę do ciebie nie o przebaczenie prosić, lecz po prostu ci to wyjawić. Dawno już mój wybór, by komuś to powiedzieć, padł na ciebie.” „Jakże wielką krzywdę sobie pan wyrządził!" -> O JAKIEJ KRZYWDZIE MÓWI SONIA? „Pojdę za tobą wszędzie, wszędzie pójdę!", „Razem z tobą na katorgę pójdę!" „Wstań! (...) Idź natychmiast, w tej chwili, i na rozstaju, tam gdzie drogi na krzyż się rozchodzą rzuć się najpierw na kolana i ucałuj ziemię, którą znieważyłeś, po czym wstań i pokłoń się całemu światu, na wszystkie jego strony, i wszem dookoła wyznaj: „To ja zabiłem!" Wtedy Bóg ponownie przywróci cię do życia." „Masz cierpieniem odkupić siebie, oto co masz zrobić." „Jakże chcesz żyć, wyzbywszy się człowieczeństwa?" „Czy ty nosisz na sercu krzyżyk? (...) Weź proszę! (...) Wspólnie pójdziemy na cierpienie, wspólnie i krzyż poniesiemy!..." „Przyjdziesz do mnie, sama ci go zawieszę, pomodlimy się i pójdziemy." „całe jego serce odmieniło się..." „zrozumiał raz na zawsze, że Sonia jest teraz związana z nim na wieki i pójdzie za nim choćby na kraniec świata, gdzie tylko los go rzuci."

"Postał chwilę przed nią, uśmiechnął się i ruszył z powrotem na górę, do kancelarii." „nie cieszył się widzeniami z nią, lecz wręcz gniewały go one, był nierozmowny i nawet opryskliwy wobec niej" „później przyzwyczaił się do tych odwiedzin" „udało jej się nawiązać w mieście pewne znajomości" „dzięki jej wstawiennictwu Raskolnikow cieszył się względami władz ostrogu, że wyznaczono go do lżejszych robót i korzystał z pewnych przywilejów." „zajmuje się tutaj szyciem" „ponieważ w mieście prawie nie ma krawcowych, w wielu domach stała się osobą wręcz niezbędną." „jak to się stało, sam nie wiedział, lecz nagle coś jakby go pochwyciło i rzuciło do jej stóp. Płacząc obejmował jej kolana. W pierwszej chwili wystraszyła się i twarz jej zmartwiała. Zerwała się z miejsca i drżąc, patrzyła na niego. Natychmiast jednak, w tejże samej chwili, wszystko pojęła. W jej oczach zajaśniało bezgraniczne szczęście, zrozumiała i nie miała już wątpliwości, że on ją kocha, kocha nieskończenie i że nadeszła wreszcie ta chwila... (...) Łzy błyszczały w ich oczach. Byli bladzi i wymizerowani, ale z tych schorowanych i wybladłych twarzy bił blask jutrzenki odnowionej przyszłości, całkowitego zmartwychwstania do nowego życia".

"Przyjąć cierpienie" Ewangelia według Soni

sonia a lizawieta

Co je łączy?

Jurodiwy"Boski szaleniec"

Kto jest jurodiwym w powieści?

wskrzeszenie łazarza

Kto jest kim?

Na czym polega zmartwychwstanie/ wskrzeszenie Rodiona?

W jaki sposób się odbywa? Czy tylko on zmartwychwstaje?

Bracia karamazow

2008, reż. P. Zelenka

Wymień motywy pojawiające się w "Braciach karamazow"

Opisz swojego karamazowa

Fiodor(ojciec)

Aleksy

Dymitr

Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in

Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in

Smierdiakow

Iwan

Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in

Duis autem vel eum iriure dolor in hendrerit in

Jest bóg czy go nie ma?

Jest!

Nie ma?

Nie ma!

Alosza

Smierdiakow

Iwan

Jest Bóg czy go nie ma?

Wiara

Ateizm

Bunt

Iwana

Smierdiakow

Alosza

Problem teodycei

jest Bóg czy go nie ma?

Stan duchowy Iwana

Centralnym wydarzeniem Braci Karamazow jest ojcobójstwo, popełnione przez sługę Smierdiakowa, kierującego się maksymą Iwana: jeżeli Boga nie ma, to wszystko jest dozwolone. Smierdiakow dokonuje w praktyce tego, czego Iwan pragnie. Oto słowa Iwana Aloszy: „Bądź pewien, że zawsze go (tj. ojca, Fiodora Pawłowicza) obronię. Ale w tym przypadku oddaje pole swym pragnieniom”. (...) Celem praktyki ascetycznej jest apatheia, stan beznamiętny. Nie oznacza to, że pragnienie należy zniszczyć. Pragnienie winno zostać przeobrażone, przebóstwione. Jednym z najgroźniejszych niebezpieczeństw, jakie czyha na człowieka w tym procesie, jest to, że człowiek błędnie rozpoznaje jako swoje własne pragnienie, które podsuwa mu diabeł. By odpowiednio wcześnie rozpoznać diabelskie podstępy, nad wyobrażeniami musi czuwać umysł (myśli i pragnienia są mniej lub bardziej wyartykułowaną, werbalizowaną i symbolicznie przekazywaną formą wyobraźni)15. Jeśli umysł zdiagnozuje myśl czy pragnienie jako diabelskie, powinien się od niego zdystansować i go zwalczać, a nie Rirtować z nim, wyrazić nań zgodę i mu ulec, czyli – wpaść w zniewolenie. Istotę tego problemu oddał w swoim zachowaniu Iwan Karamazow: z jednej strony mówi, że będzie bronił ojca (przed Dmitrijem), że nie dopuści do jego śmierci, ale z drugiej strony właśnie tej śmierci pragnie. Iwan więc obiecuje Aloszy, że będzie postępował wbrew swym pragnieniom. Obserwując zachowanie Iwana, przekonujemy się, że bohater kłamie, ponieważ nie dotrzymuje obietnicy. Iwan powoli staje się niewolnikiem swego diabelskiego pragnienia (pragnienie śmierci innego nie może być pragnieniem anielskim czy ludzkim) i działa tak, by doprowadzić do jego urzeczywistnienia. Jak zobaczymy, Iwan, będąc narzędziem diabła, postara się także skusić brata Aloszę.

Stan duchowy Aloszy

Ze wszystkich braci Karamazow to Alosza jest najbardziej bezgrzeszny, najbliższy ideałowi Chrystusa. Wskazują na to zarówno cechy jego osobowości, stosunek do innych ludzi, jak i sposób, w jaki narrator pisze o tym bohaterze. Alosza jako jedyny z braci nie pragnie (chociażby chwilowo, jak Dmitrij) śmierci ojca. Przeciwnie, narrator często powtarza, że Alosza nigdy nie osądzał ojca, a nawet był do niego szczerze i otwarcie przywiązany. Bohater kochał ludzi i sam był przez nich kochany – posiadał szczególny dar zjednywania miłości. Alosza nikogo nie osądzał, nikogo nie potępiał i nikim nie gardził, a ze swej strony był pewien, że nikt na świecie nie zdoła go skrzywdzić. Jest to wyraźny przejaw chrześcijańskiej postawy w świecie. Znamienną cechą jego osobowości było też to, że – w odróżnieniu od Iwana – nigdy nie troszczył się, na czyj koszt będzie żył. Inaczej niż inteligent Iwan, Alosza nie tylko nie podjął studiów, a nawet nie ukończył liceum. Alosza Karamazow, chociaż obdarzony szczególną łaską, pozostaje członkiem rodziny Karamazow, w jego żyłach płynie krew karamazowska. O swej „karamazowszczyznie” wypowiada się bohater w dialogu z bratem Dmitrijem: „Zaczerwieniłem się nie z powodu twych słów, ale dlatego, że jestem taki sam jak ty. (…) To są szczeble tej samej drabiny. Ja stoję na najniższym, a ty na górze, może na trzynastym. (…) Kto stanął na najniższym szczeblu, i tak niechybnie dojdzie do najwyższego. – To może nie stawać? – Jak kto może, to lepiej nie stawać. – A ty możesz? – Chyba nie”

Czym jest "Karamazowszyzna"?

Kuszenie aloszy w knajpie

Obraz kobiet

EST.2021

you can write a subtitle here

Alosza ocalony dzięki gruszeńce

Czy powinniśmy oceniać boga?

świat bez boga

Jaki jest? Co się dzieje z człowiekiem niewierzącym?

EST.2021

SHADOW PRESENTATION

you can write a subtitle here

Przed Tobą zdjęcie z jednej z teatralnych adaptacji "Fausta", zinterpretuj obraz w kontekście całego utworu oraz powieści "Zbrodnia i kara" Fiodora Dostojewskiego.

Filozofia fiodoraDostojewskiego

Ojciec egzystencjalizmu

od 4:00

Powieść polifoniczna

Powieść polifoniczna to inaczej powieść wielogłosowa. Taka, w której fabuła przedstawiana jest i komentowana z kilku perspektyw. Nie ma tu jednego, wszechwiedzącego, trzecio lub pierwszoosobowego narratora. O wydarzeniach dowiadujemy się zarówno z długich dialogów (z czego najważniejszy jest ten, który toczy się między Sonią a Raskolnikowem, ale nie tylko – także to, co mówi ojciec Sonii czy śledczy Porfiry jest elementem narracji), jak i wewnętrznych monologów Raskolnikowa. Mało tego, same myśli Raskolnikowa są wieloaspektowe. Co innego mówi nam jego racjonalna argumentacja, uzasadnianie swojego czynu logiką itd., co innego opisywane emocje bohatera, a jeszcze co innego – jego sny.

Cechy powieści psychologicznej

- fabuła zredukowana do kilku wydarzeń – punkt ciężkości na psychologii postaci (życiu wewnętrznym) - rozbudowane portrety psychologiczne postaci - różnorodność punktów wiedzenia na te same wydarzenia i problemy przez różnych ludzi - wielopłaszczyznowa analiza zachowań bohaterów – mechanizmów ich działania, uczuć, odruchów jednostki uwikłanej w relacje społeczne - opisy przestrzeni są znaczące, podobnie jak nazwiska - dobre odzwierciedlenie systemu społecznego - niejednoznaczności - dualizm, warianty tej samej postaci - neutralny stosunek narratora do opisywanych wydarzeń – narrator wycofany na rzecz przemyśleń bohaterów

Imię Sofia (zdrobniale Sonia) pochodzi z języka greckiego i oznacza mądrość. Choć bohaterka, która je nosi, nie ma wykształcenia, przejawia wielką mądrość życiową. Interpretatorzy powieści wskazują wręcz na Mądrość Bożą, którą reprezentuje ta postać. Sonia jest jednocześnie nierządnicą i osobą o wielkich zaletach ducha. Mądrość Boża zdaje się kierować jej losami i stawia ją na drodze Raskolnikowa

Była to izba duża, ale nadzwyczaj niska, jedyna, którą Kapernaumowie odnajmowali. Zamknięte drzwi prowadziły do nich. Z przeciwnej prawej strony, były jeszcze drugie drzwi, zawsze zamknięte na głucho. Drzwi te prowadziły już do innego mieszkania. Izba Zosi podobna była do stodoły, miała kształt bardzo nieforemnego czworoboku i to nadawało jej obrzydliwy pozór. Ściana o trzech oknach, wychodzących na kanał, przecinała pokój jakoś na ukos, wskutek czego jeden kąt, nadzwyczaj ostry, uciekał gdzieś w głąb, tak, że go przy słabem świetle, trudno było nawet dojrzeć; drugi kąt za to był znowu zanadto rozwarty. W tej olbrzymiej izbie mebli prawie nie było. W kącie, na prawo znajdowało się łóżko; przy niem, bliżej drzwi, krzesło. Przy tej samej ścianie, gdzie było w pokoju. Żółtawe, obdarte i zabrudzone tapety poczerniały we wszystkich kątach; w zimie musiało tu być i dymno i wilgotno. Bieda wyglądała zewsząd: nawet nad łóżkiem nie było firanek. - bardzo duży - mało mebli - łóżko, stół, dwa krzesła i komoda - nieforemny czworokąt - troje drzwi - jedne do mieszkania gospodarzy, drugie do innego mieszkania i drzwi wejściowe - niskie pomieszczenie - żółta zniszczona tapeta, w rogach czarna - na komodzie leżał "Nowy Testament"

Imię Arkadego Swidrygajłowa pochodzi od nazwy Arkadia, może więc wskazywać na poszukiwacza wiecznego szczęścia. Natomiast nazwisko oznacza człowieka odrażającego, podejrzanego, z ciemną przeszłością. W kreacji tego bohatera Dostojewski wyeksponował przede wszystkim cechy negatywne – utracjusza, hulaki, człowieka dążącego do osiągnięcia wyłącznie hedonistycznych przyjemności.

Elżbieta – imię żeńskie pochodzenia biblijnego wywodzące się od hebrajskiego słowa אלשבת eliszewa („Bóg mą przysięgą”).