Linie i punkty a sztuka prehistorii

Linie i punkty a sztuka prehistoryczna

Na dzisiejszej lekcji: - poznam sztukę prehistoryczną, - poznam zasady malarstwa jaskiniowego

Sztuka towarzyszy człowiekowi od najdawniejszych czasów. My sami z prostym rysunkiem mamy do czynienia praktycznie od najmłodszych lat. Wielu z nas jeszcze dobrze nie zaczęła chodzić, a już trzymała w ręku kredkę, albo pędzelek. Często też nasze pierwsze obrazy powstawały poprzez nałożenie plamy na papier za pomocą dłoni lub palców zanurzonych w farbie.

Najstarsze znane dzieła to rysunki i malowidła wykonane na ścianach jaskiń oraz rzeźby z kamienia, rogów oraz kości zwierzęcych. Prehistoria to bardzo długi okres, liczony od czasów pojawienia się człowieka, aż do momentu pojawienia się pisma. Dzielimy ją na trzy charakterystyczne epoki: - paleolit, - neolit.

SZTUKA PALEOLITU Pierwsze ślady działalności człowieka pochodzą sprzed 50 000 lat przed naszą erą. Należą do nich: Liczne kości i pytki kamienne pokryte regularnymi, rytmicznymi nacięciami mogącymi być początkiem pisma. Pierwszymi wytworami plastycznymi były narzędzia służące w życiu codziennym. Z czasem pojawiło się malarstwo naskalne przedstawiające głównie zwierzęta, petroglify – ryte w skale symboliczne rysunki, a także drobna rzeźba np. WENUS o dużych piersiach i brzuchach – będąca symbolem płodności. W malarstwie ważnym tematem były obrazy zwierząt, które stanowiły źródło pożywienia dla ówczesnych ludów. Ich wizerunki odgrywały bardzo ważną rolę podczas obrzędów religijnych. Były one najczęściej przedstawiane w ruchu, jako silne i majestatyczne, pojedynczo w grupie lub stadzie.

Malowidła naskalne

Petrglify

Wenus

W tym miejscu chciałabym zaprosić Was na wirtualny spacer po jaskini Lascaux, w której odnaleziono bardzo dobrze zachowane rysunki i malowidła naskalne pochodzące z okresu paleolitu.

W tym miejscu chciałabym zaprosić Was na wirtualny spacer po jaskini Lascaux, w której odnaleziono bardzo dobrze zachowane rysunki i malowidła naskalne pochodzące z okresu paleolitu.

WIRTUALNY SPACER PO JASKINI LASCAUX

SZTUKA NEOLITU

Przypada na ok 8 000 lat przed naszą erą. Porzucono koczowniczy tryb życia. Zaczęto tworzyć stałe osady, zajmować się uprawą roślin oraz hodowlą zwierząt. Z czasem odkryto nowe techniki obróbki kamienia, takie jak: gładzenie powierzchni i wiercenie otworów. Wynaleziono ceramikę, wytwarzano misy i garnki, które zaczęto zdobić prostymi rytmicznymi wzorami, a także ornamentami za pomocą odciśniętego sznura. Pojawiła się pierwsza biżuteria. Ok. 5000 lat temu na terenie Europy z megalitów (potężnych, pionowych bloków kamiennych, ustawionych pojedynczo w szeregach lub kręgach) powstały budowle, które wykorzystywano najprawdopodobniej w celach religijnych i kulturowych.

Kamienny krąg - polskie Stonehenge koło Czaplinka

Misa karbowana - krawędzie zdobione sznurkiem

Biżuteria z epoki brązu

SZTUKA BRĄZU przypada na ok. 6 000 lat przed naszą erą. Nazwa pochodzi od nowo odkrytego surowca – brązu, który uzyskiwano po stopieniu miedzi z cyną w odpowiednich proporcjach. Z brązu wytwarzano różnorodne narzędzia, broń i ozdoby.

JAK POWSTAWAŁY RYSUNKI NASKALNE? Aby wykonać malowidło, prehistoryczny artysta potrzebował odpowiednich narzędzi i podłoży. Wiadomo, że o wszystko musiał zatroszczyć się sam. Nie mógł bowiem kupić potrzebnych przyborów w sklepie, tak jak my robimy to obecnie. Prehistoryczny człowiek musiał borykać się z wieloma trudnościami, przede wszystkim musiał przetrwać, w związku z czym większość swego czasu spędzał na polowaniach. Malowidła naskalne i inne twory były nie tylko sposobem na zabicie czasu, ale również próbą pochwalenia się swoimi sukcesami zdobytymi podczas nich.

PODŁOŻA: skały ściany SUBSTANCJE BARWIĄCE: farba powstawała w wyniku połączenia dwóch składników: pigmentu oraz spoiwa barwniki uzyskiwano z minerałów znalezionych w ziemi (najczęściej stosowano: orchę - kolor żółty, czerwień i fiolet; skały wapienne – biel; zwęglone kości - kolor czarny) spoiwo (krew i tłuszcz zwierząt) węgiel kreda grafit

NARZĘDZIA: patyki pędzel z włosia zwierzęcego palce dmuchawki (uzyskiwano nimi efekt rozpylania) ŚRODKI ARTYSTYCZNEGO WYRAZU: linia (kreska) punkt (kropka) płaszczyzna (plama barwna)

PROCES POWSTAWANIA MALOWIDŁA: Piersi artyści za pomocą linii określali uproszczone kontury, czyli umowne znaki, pierwsze symbole. Z biegiem czasu linie te były rysowane coraz sprawniej, a kontury zwierząt miały różnorodny charakter. Obok linii prostych pojawiały się linie giętkie, które precyzyjnie oddawały charakter rysowanej sylwetki. Miały one zróżnicowaną grubość oraz określony kolor. W późniejszym okresie zaczęto stosować plamę barwną, początkowo płaską, czyli jednolitą gładką, z czasem coraz bardziej zróżnicowaną. Gdzieniegdzie rozjaśniona, w innym miejscu przyciemniona, pozwalała uzyskać bogactwo walorów, dzięki którym rysunek zyskiwał wypukłość.

Na koniec mam dla Was krótkie podsumowanie w postaci notatki obrazkowej.

Możecie spróbować przerysować.:)

Na dzisiaj to już koniec. Pozdrawiam Was serdecznie