Opowiadanie

Jak napisać

OPOWIADANIE

oprac. Monika Staniszewska

definicja opowiadania (GWO)

Egzaminacyjne kryteria oceny opowiadania

Co będzie sprawdzał egzaminator?

Realizacja tematu wypowiedzi

• Forma wypowiedzi zgodna z formą wskazaną w poleceniu;
• wszystkie pozostałe elemnty polecenia uwzględnione;
• wypowiedź w całości dotyczy problemu wskzanego w poleceniu.

2 punkty

Co to znaczy, że forma ma być taka, jak wskazano w poleceniu?

1. Pamiętaj, że opowiadanie to wypowiedź o charakterze fabularnym, a nie argumentacyjnym. Jej celem jest opowiadanie o przygodzie, a nie udowadnianie słuszności tezy.

2. Opowiadanie nie może zawierać streszczenia lektury. Zdarza się, że w uczniowskim opowiadaniu bohater lektury długo i szczegółowo streszcza swoje dzieje - tak nie można robić. 3. Opowiadanie różni się od innych form wypowiedzi tym, że zawiera elemnty twórcze (omówimy je w dalszej części prezentacji).

Pamiętaj, pisz na temat! Nie opowiadaj czegokolwiek i jakkolwiek - wszystko, co wymyślisz, musi służyć tematowi.

Elementy twórcze

• funkcjonalna narracja

• logiczny układ zdarzeń

• wykorzystanie 6 spośród 10 elementów twórczych

• twórcze wykorzystanie lektury

Elementy twórcze

1. czas akcji
2. miejsce akcji
3. zwrot akcji
4. punkt kulminacyjny
5. retrospekcja
6. opis (np. miejsca, postaci, przeżyć wewnętrznych)
7. elementy charakterystyki bohatera
8. dialog
9. monolog
10. puenta

elementy twórcze

kiedy? gdzie?

1. czas akcji 2. miejsce akcji

kliknij w postacie

Czas i miejsce akcji wprowadzamy zwykle we wstępie opowiadania. Potem precyzujemy (np. dodajemy barwny opis miejsca) i oczywiście informujemy o zmianach i rozwoju w czasie.

elementy twórcze

Definicja

Definicja

4. Zwrot akcji

3. punkt kulminacyjny

Przykład

Przykład

elementy twórcze

6. elementy charakterystyki

5. opis

- opis postaci - opis przedmiotu - opis miejsca - opis przeżyć wewnętrznych

- charakterystyka bezpośrednia - charakterystyka pośrednia

elementy twórcze

Definicja

Definicja

8. puenta

7. retrospekcja

Przykłady

Przykłady

elementy twórcze

Definicja

Definicja

10.monolog

9. dialog

Przykłady

Przykłady

kompetencje literackie i kulturowe

Pamiętaj, że w Twoim opowiadaniu bohaterowie muszą mieć takie same cechy jak w książce, z której pochodzą. Muszą też dysponować podobną wiedzą o świecie. W opowiadaniu zawsze musisz wykazać się dobrą znajomością treści lektury i charakterystycznych dla niej realiów.

kompozycja tekstu

1. wstęp

jeden akapit

2. rozwinięcie

zwykle 2-3 akapity

Pamiętaj o akapitach!

3. zakończenie

jeden akapit

styl

Pisz językiem literackim, a nie potocznym. Jedynie w dialogach możesz sobie pozwolić na większą swobodę.

język

Pamiętaj, czytanie książek wzbogaca słownictwo i utrwala poprawne schematy zdań.

ortografia

Pamiętaj, czytanie książek uczy ortografii - utrwala w pamięci poprawny zapis ortograficzny!

interpunkcja

Pamiętaj, czytanie książek pomaga zapamiętać prawidłowy zapis interpunkcyjny tekstu. Kto dużo czyta, ma lepszą intuicję interpunkcyjną.

opowiadania egzaminacyjne

wybrany temat opowiadania ze strony CKE

wybrany temat opowiadania ze strony CKE

przykładowa praca ze strony CKE

przykładowa praca ze strony CKE

opowiadania egzaminacyjne

Ćwiczenia

wybrany temat opowiadania ze strony CKE

nazwij elementy twórcze

przykładowa praca ze strony CKE

nazwij elementy twórcze

Napisz opowiadanie na wyznaczony temat

Wyobraź sobie, że budzisz się w świecie przedstawionym wybranej lektury obowiązkowej i jako nowa postać zmieniasz losy bohaterów. Napisz opowiadanie, w którym zastosujesz narrację pierwszoosobową. Pamiętaj, aby wykazać się znajomością lektury. Twoja praca powinna liczyć co najmniej 200 słów.

Temat: Mowa zależna i niezależna w opowiadaniu

Czyjeś słowa możemy wprowadzić do opowiadania w formie mowy zależnej lub niezależnej.

Mowa zależna - narrator wplata wypowiedź bohatera w swoją relację.

Mowa niezależna - narrator dosłownie przytacza słowa bohatera.

- Bardzo cię lubię - powiedział Maciek.

Maciek powiedział, że bardzo mnie lubi.

Ćwiczenia redakcyjne

Przekształć mowę zależną na niezależną i odwrotnie. Wyjaśnij, jakich zmian musiałeś dokonać

1. - Mamo, pomóż mi... - poprosiła Kasia. 2. Karolina powiedziała, że dziś nas nie odwiedzi. 3. Bartek zapewniał, że nic nie wiedział o tej sprawie. 4. - Czy dasz się zaprosić do kina? - zapytał Olek.

Do zobaczenia!

Monika Staniszewska