kl. 8 Zimna wojna i wyścig zbrojeń

Zimna wojna i

wyścig zbrojeń

zagadnienia

5. Praska wiosna

1. Rywalizacja Wschód–Zachód

Map

2. Kryzys kubański

pojęcia

osoby

3. Wojna w Wietnamie

sprawdź się

oś czasu

4. Rządy Breżniewa

Video

team

Rywalizacja Wschód–Zachód

wojny zastępcze – ang. proxy wars (starcia zbrojne formalnie między innymi państwami, ale wspieranymi przez USA i ZSRR)

wojna ideologiczna (propagandowa) ze strony bloku wschodniego:– oskarżanie Zachodu o “imperializm”– obsesja antyszpiegowska– indoktrynacja ludności, w tym młodzieży (elementy militarne w edukacji)– wykorzystywanie ruchów pacyfistycznych do zwalczania polityki USAze strony USA:– “czerwona panika” (obawa przed agentami ZSRR, tzw. makkartyzm – inwigilacja i represje wobec Amerykanów sympatyzujących z komunizmem)– motyw walki zbrojnej z komunizmem w popkulturze (np. w serii filmów o Jamesie Bondzie)– audycje radiowe w językach środkowoeuropejskich (Głos Ameryki, BBC, Radio Wolna Europa) – zagłuszane w krajach komunistycznych

Kryzys kubański

Kryzys kubański 1962– geneza: próba umieszczenia przez ZSRR rakiet z głowicami jądrowymi na Kubie wykryta przez wywiad USA– przebieg: blokada morska Kuby przez flotę USA przed zbliżającymi się okrętami ZSRR (floty supermocarstw stanęły naprzeciwko siebie, przygotowane do użycia broni jądrowej), intensywne negocjacje w atmosferze zagrożenia doprowadziły do wycofania się floty ZSRR– skutki: wzajemne ustępstwa stron (wycofanie radzieckich rakiet z Kuby i amerykańskich z Turcji), ustanowienie stałych kontaktów przywódców USA i ZSRR na wypadek kryzysów (telefoniczna “gorąca linia”), obniżenie autorytetu Chruszczowa w ZSRRKryzys kubański był najpoważniejszym konfliktem USA-ZSRR: świat był na skraju wojny nuklearnej.

Wojna w Wietnamie

(1964- 1975)

– geneza: próba powstrzymania przez USA ekspansji komunistów w Wietnamie (podzielonym po wyzwoleniu spod kolonizacji francuskiej) – przebieg: masowe bombardowania Wietnamu przez USA, długotrwała walka z komunistyczną partyzantką – Vietkongiem (pomoc zbrojna ZSRR), ogromne straty wśród cywilów

– skutki: kompromitująca porażka USA (konieczność wycofania się, spadek morale, duża liczba okaleczonych weteranów), wzrost wpływów komunistycznych w Azji (Wietnam, Laos, Kambodża), wzrost nastrojów pacyfistycznych na Zachodzie (wykorzystywanych przez ZSRR)

Rządy Breżniewa

Praska wiosna

wyścig kosmiczny

– w większości dziedzin wygrywał ZSRR (pierwszy sztuczny satelita Ziemi – Sputnik 1, pierwszy pies w Kosmosie, sonda księżycowa), – 1961 pierwszy człowiek w Kosmosie – Jurij Gagarin (ZSRR)– 1969 pierwszy człowiek na Księżycu – Neil Armstrong (USA)– 1981 pierwszy wahadłowiec (statek wielokrotnego użytku) “Columbia” (USA)Ciekawostka: początkowo w programach atomowych i kosmicznych USA i ZSRR uczestniczyli niemieccy naukowcy zajmujący się tym w czasach Trzeciej Rzeszy.

Pojęcia

kryzys kubański, lądowanie w Zatoce Świń, odprężenie Vietcong, Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, Czerwoni Khmerzy, praska wiosna, wyścig zbrojeń, „gorąca linia” między Moskwą i Waszyngtonem

oś czasu

(1961)

(1947)

(1961)

(1959)

(1957–1975)

przejęcia władzy na Kubie przez F. Castro

wysłania pierwszego człowieka w kosmos

umieszczenia pierwszego sztucznego satelity w kosmosie

wojna w Wietnamie

desant w Zatoce Świń

+ Info

+ Info

+ Info

+ Info

+ Info

oś czasu

interwencja wojsk Układu Warszawskiego w Czechosłowacji

ogłoszenie blokady morskiej Kuby

praska wiosna

(1968)

(20/21 VIII 1968)

(X 1962)

(1973–1975)

Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie

(1975–1979)

(1969)

dyktatura Czerwonych Khmerów

lądowanie na Księżycu

osoby

Dwight Eisenhower

Nikita Chruszczow

Richard Nixon

Johna F. Kennedy

amerykański dowódca wojskowy, generał armii Stanów Zjednoczonych, uczestnik II wojny światowej, Naczelny Dowódca Alianckich Ekspedycyjnych Sił Zbrojnych, polityk, 34. prezydent Stanów Zjednoczonych.

radziecki polityk, działacz partyjny i państwowy, I sekretarz KC Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego w latach 1953–1964 i premier ZSRR w latach 1958–1964.

37. prezydent Stanów Zjednoczonych, wcześniej 36. wiceprezydent, senator i członek Izby Reprezentantów. W wyniku Afery Watergate ustąpił ze stanowiska prezydenta przed końcem kadencji

35. prezydent Stanów Zjednoczonych od stycznia 1961 do czasu jego śmierci spowodowanej postrzałem wskutek zamachu w listopadzie 1963 roku.

osoby

Pol Pota

Leonid Breżniew

Alexandr Dubček

Fidela Castro

Saloth Sar, znany także pod pseudonimami Brat Numer Jeden oraz Wujek Sekretarz, także Pol, Pouk, Hay, Phem – w okresie od 17 kwietnia 1975 do 7 stycznia 1979 roku dyktator Kambodży, członek Komunistycznej Partii Kambodży i przywódca Czerwonych Khmerów.

kubański rewolucjonista, polityk i adwokat. Przywódca rewolucji kubańskiej. Faktyczny przywódca Kuby w latach 1959–2008. W 1959 roku objął stanowisko premiera, a w 1965 sekretarza rządzącej Komunistycznej Partii Kuby.

czechosłowacki działacz polityczny, z zawodu inżynier; 1963–1968 I sekretarz KC KP Słowacji i członek Prezydium KC KPCz; 1968–1969 I sekretarz KC KPCz; gł. realizator reform w partii i państwie, zwanych praską wiosną 1968.

objął urząd I sekretarza KC KPZR (od 1966 sekretarza generalnego KC KPZR). Funkcję tę pełnił do śmierci w 1982 roku.

Podbój kosmosu

Jurija Gagarina, Neila Armstronga

+ Info

+ Info

VIDEO

VIdeo II

Sprawdź się

Dziękuję!