Hobbit - charakterystyka

„ W pewnej norze mieszkał sobie pewien hobbit…”- charakterystyka Bilba Bagginsa.

POCHODZENIE BILBA BAGGINSA

• Bilbo Baggins pochodzi z zamożnego rodu, cieszącego się poważaniem.
• Jest synem Bunga Bagginsa i Beladonny Tuk.

MIESZKANIE BILBA BaGGINSA

• Bilbo mieszkał w pięknej, hobbickiej norze zbudowanej przez swojego ojca. Była to nora z wygodami, dobrze urządzona. Miała kilka sypialni, łazienek, spiżarni, pokoi przeznaczonych wyłącznie na ubrania, kuchni, jadalni. W norze nie było schodów.

WYGLĄD BILBA BAGGINSA

• Niski wzrost,
• Skłonny do tycia, ma wypięty brzuch
• Kolorowy ubiór (najczęściej zielono-żółty)
• Brak obuwia (stopy opatrzone twardą podeszwą, porośnięte ciemnym, brunatnym włosem)
• Długie, zręczne palce
• Poczciwa twarz

TRYB ŻYCIA

Po powrocie z wyprawy

W trakcie wyprawy

Przed wyprawą

Wygoda Dostatek Niechęć do zmian Przywiązanie do domu i dotychczasowych nawyków

Powrót do dawnych nawyków Gotowość do zmian Podejmowanie niedalekich wypraw

Nieustanne przemieszczanie się z miejsca na miejsce Niewygody Niedojadanie Zburzony spokój

ZAJĘCIA, UMIEJĘTNOŚCI

Po powrocie z wyprawy

W trakcie wyprawy

Przed wyprawą

Pisanie pamiętnika Opowiadanie o przeżytych przygodach Wydawanie pieniędzy, zwłaszcza na prezenty dla krewnych Przyjmowanie gości i odwiedzanie znajomych

Palenie fajki Przygotowywanie smacznych posiłków Gromadzenie zapasów Jedzenie Czytanie Przyjmowanie gości Spokojne zabawy

Zdobywanie żywności Posługiwanie się bronią Prowadzenie walk Stawanie się niewidzialnym dzięki znalezionemu w grocie pierścieniowi

CECHY OSOBOWOŚCI

W trakcie wyprawy

Po powrocie z wyprawy

Przed wyprawą

Lenistwo Wygodnictwo Wesołe usposobienie Gościnność Łakomstwo Poczciwość Ufność Lękliwość Tchórzliwość

Odwaga Spryt Pomysłowość Ciekawość Czujność Odporność na trudy życia Rozwaga Bystrość umysłu

Hojność Gościnność Otwartość Serdeczność

PRZEMIANA BILBA

Bilbo w czasie wędrówki ulega przemianie – wyrasta na mądrego, odważnego wodza. Krasnoludy nabierają do niego szacunku, zaczynają go traktować jak swojego dowódcę. Hobbit i krasnoludy po wspólnie przeżytych przygodach stają się przyjaciółmi, są gotowi poświęcić swoje życie jeden za drugiego.

CO O BILBIE POWIEDZIELIBY INNI BOHATEROWIE?

Gandalf: Ten niepozorny hobbit sprawił, że krasnoludy szczęśliwie dotarły na miejsce. Lubię Bilba, bo wiem, że można na nim polegać. Niektórym może się wydawać nieco tchórzliwy, czy dziwaczny, ale to pozory. Bilbo wiele razy jeszcze nas zaskoczy… Balin, jeden z krasnoludów: Zdziwiony byłem, kiedy czarodziej Gandalf zaproponował hobbita jako naszego kompana. Cóż, muszę nawet przyznać, że na początku nie lubiłem tego malca. Wydawał się tchórzliwy i mało sprytny. Całe szczęście, że się myliłem. Gdyby nie on, nie dotarlibyśmy do celu naszej wyprawy. Gollum: On i te jego zagadki! Podstępem zagarnął mój największy skarb, mój urodzinowy prezent. Jak ja sobie teraz poradzę bez czarodziejskiego pierścienia? Nienawidzę tego hobbita!

Zadanie domowe W oparciu o zebrane materiały (karta pracy) napisz charakterystykę Bilba Bagginsa. Uwzględnij przemianę bohatera (2-3 zdania). Pamiętaj o trójdzielnej budowie i akapitach.

Co to jest narracja?

NARRACJA

To wypowiedź prezentująca elementy świata przedstawionego utworu. Typy narracji:

1. Pierwszoosobowa/pamiętnikarska (narrator wypowiada się w 1 osobie)
2. Trzecioosobowa/autorska (narrator wypowiada się w 3 osobie)

NARRATOR

Narrator to osoba mówiąca w utworze epickim i prezentująca świat przedstawiony. To właśnie dzięki narratorowi poznajemy wydarzenia ukazane w utworze. Możemy wyróżnić:

1. Narratora wszechwiedzącego (trzecioosobowego)/autorskiego, wypowiadającego się w 3 osobie, np. „widziano”, „widział”. Nie uczestniczy on w wydarzeniach, ale ma pełną wiedzę o zdarzeniach i postaciach. Cechuje go najczęściej obiektywizm.
2. Narratora pierwszoosobowego/pamiętnikarskiego, wypowiadającego się w 1 osobie, np. „widziałem”. Jest on uczestnikiem lub świadkiem przedstawionych wydarzeń i ma ograniczoną wiedzę o świecie przedstawionym. Cechuje go najczęściej subiektywizm.

W jaki sposób zaznacza swoją obecność narrator w „Hobbicie…”?

W JAKI sposób narrator „Hobbita…” zaznacza obecność odbiorcy?

Ponad gór omglony szczyt Lećmy, zanim wstanie świt, By jaskiniom, lochom, grotom Czarodziejskie wydrzeć złoto! Już krasnali działa czar; W ciszę młotów dźwięk się wdarł, Tam, gdzie mrok pod skałą władnie I gdzie dziwy drzemią na dnie. Dawnych elfów możny ród Z tu zgromadził w bród I w podziemnych kuźniach młotem Z kruszcu miecze kował złote. Ponad gór omglony szczyt Lećmy, zanim wstanie świt, By jaskiniom, lochom, grotom Zapomniane wydrzeć złoto!

W zeschłych wrzosach hulał wichr, W lesie już i powiew cichł, W lesie cienie dniem i nocą, Ciemne dziwy z traw migocą. Wiatr się stoczył z zimnych gór, Grzmiał jak gromów groźny chór, Jękły drzewa w leśnej głuszy, Liść w gałęziach stulił uszy. Wiatr znów zaczął dąć na wschód – W lesie cicho jak i wprzód.

Upieczemy, uwarzymy, Udusimy, usmażymy. Piórka już skwierczą, Oczka już szkliste, Będą ptaszki na pieczyste. Tłuszczyk się topi, chrupią kości, My tańczymy już z radości. Krasnoludów banda ginie, My hulamy po dolinie. Ja hej! Ja harri hej! Ja hoj!

DO JAKIEGO GATUNKU literackiego należy utwór Tolkiena?

„Hobbit, czyli tam i z powrotem” to powieść fantasy z elementami baśniowymi.

Cechy charakterystyczne powieści fantasy:

1. Tematykę czerpie z baśni, mitów i legend.
2. Występują zjawiska nadprzyrodzone i magia.
3. Główny bohater to najczęściej nieustraszony wojownik lub ktoś niepozorny, komu zostaje powierzona niezwykła i niebezpieczna misja.
4. Występują postaci fantastyczne, np. elfy, krasnoludy, smoki oraz przedmioty fantastyczne, np. magiczny pierścień, różdżka Gandalfa.
5. Świat przedstawiony ma własną geografię, język, system społeczny, religię.
6. Często realia nawiązują do epoki średniowiecza.

BAŚŃ

• Baśń to utwór o treści fantastycznej, należący do epiki. Opowiada o cudownych wydarzeniach rozgrywających się w nieokreślonym czasie. Uczestniczą w nich postacie fantastyczne (wróżki, czarownice, smoki itd.) oraz występują magiczne przedmioty (cudowne lampy, czarodziejskie różdżki, czapki niewidki). W baśni toczy się walka dobra ze złem.

Motywy baśniowe pojawiają się często w powieściach fantasy.

DOBRA KSIĄŻKA INSPIRUJE.

ADAPTACJA

Adaptacja utworu literackiego to odpowiednia przeróbka tego utworu, tak by mógł być odbierany w innej formie (np. nie tekstu, lecz filmu) albo przez inne grono odbiorców (np. nie wyłącznie przez dorosłych, lecz także przez dzieci). Adaptacja nie jest wiernym odzwierciedleniem danego utworu, a wręcz przeciwnie – jest wizją jej autora!

EKRANIZACJA

Ekranizacja to filmowa forma pierwowzoru literackiego (również gry komputerowej czy komiksu). Założeniem ekranizacji jest wierne przeniesienie utworu na ekran.

KOMIKS

KOMIKS

Komiks to rodzaj sztuki łączącej literaturę z plastyką. Wydarzenia przedstawione w nim są w formie serii obrazków z wypowiedziami bohaterów (dialogi i monologi są ujęte w tzw. dymkach). Wypowiedzi narratora znajdują się zazwyczaj na górze strony, w osobnej ramce.

AKCJA

AKCJA

Akcja to łańcuch zdarzeń przedstawionych w utworze, które kształtują losy bohaterów, powiązane następstwem chronologicznym i regułami przyczynowo-skutkowymi.

FABUŁA

FABUŁA

Fabuła to opisane w utworze wszystkie wydarzenia, powiązane ze sobą przyczynowo-skutkowo. Składa się z akcji i wątków. Wyróżniamy fabułę jedno- i wielowątkową. Wątek to wydarzenia związane z jednym bohaterem lub kilkoma bohaterami. Jeżeli wątek dotyczy głównych bohaterów, jest to wątek główny. Jeżeli dotyczy innych bohaterów, jest to wątek poboczny. W niektórych utworach występuje tylko jeden wątek, a w niektórych – wiele wątków. Mówimy wtedy, że akcja jest jednowątkowa lub wielowątkowa.

PROŚCIEJ MÓWIĄC 

• Na fabułę składają się wszystkie wydarzenia, które miały miejsce w danym utworze. Mogą to być również wspomnienia czy retrospekcje (przywoływanie wcześniejszych wydarzeń).
• Akcja to wydarzenia, które mają ciąg przyczynowo-skutkowy, dotyczące wyłącznie tego, co doświadczamy „bezpośrednio” w trakcie czytania.

AKCJA FRAGMENTU UTWORU (zad. 1 str 331)

BOHATEROWIE

MIEJSCE

ZDARZENIA

1. Odwiedziny Gandalfa i krasnoludów.
2. Określenie celu spotkania.
3. Omdlenie Bilba.
4. Rozmowa o wyprawie.
5. Przekazanie mapy i klucza Thorinowi.

dom Bilba

Bilbo Baggins Gandalf krasnoludy

FABUŁA FRAGMENTU UTWORU

Bohaterowie

Miejsce

Zdarzenia

Jak wyżej oraz 6. Opowieść Thorina.

Jak wyżej oraz Góra

Jak wyżej oraz Thror, smok Smaug

CECHY LITERATURY FANTASY

Bohaterowie fantastyczni: hobbit, krasnoludy, Gandalf, Smaug Wydarzenia fantastyczne: zagarnięcie skarbu przez Smauga, zrabowanie miasta Dal, odczytywanie znaków runicznych Magiczna przestrzeń: miasto Dal, Góra. Główny bohater to ktoś niepozorny, komu zostaje powierzona niebezpieczna misja.

LEKTURA W PUDEŁKU

Instrukcja:

1. Do pudełka (np. po butach) włóż wszystko, co kojarzy Ci się z lekturą . Mogą to być na przykład rysunki, postacie wykonane z plasteliny, nakrętek, papieru, przedmioty występujące w lekturze. Zgromadź co najmniej 10 przedmiotów.
2. Na wieczku napisz krótkie streszczenie lektury.
3. Napisz list do wybranego bohatera lektury (minimum 150 słów).
4. Dołącz plakat reklamujący powieść.
5. Pamiętaj, aby Twoja „Lektura w pudełku” była barwna i estetyczna! 

Termin: 4 grudnia 2020.