2. Wzór ascety - św. Aleksy

Średniowieczny ideał ascety

Legenda o świętym Aleksym

Pamiętaj o pulsujących elementach :)

Po dzisiejszej lekcji powinieneś umieć:

• przedstawić wizytówkę utworu: genezę, gatunek literacki, rolę utworu,
• opowiedzieć biografię świętego Aleksego,
• wiedzieć, co to jest hagiografia i asceza,
• udowodnić, że utwór ma parenetyczny charakter,
• omówić, na czym polega dyskusyjność postawy tego świętego,
• wskazać różnice w pojmowaniu ascezy przez św. Aleksego i św. Franciszka,
• wyliczyć toposy zawarte w utworze.

Poznaj bohatera dzisiejszej lekcji - świętego Aleksego

Wizytówka utworu

gatunek literacki

Przecytaj poniższy tekst utworu albo co najmniej fragmenty z podręcznika.

geneza

TEKST

rola utworu

Znasz już zamieszczony w podreczniku fragment Legendy o świętym Aleksym. Przeczytaj teraz omówienie utworu zawarte w podręczniku. Odpowiedz na poniższe pytania lub zrób zadanie:

Pomyśl - jaką rolę w życiu Aleksego odgrywała miłość?

Średniowieczna literatura hagiograficzna

hagiografia - żywotopisarstwo; opisywanie życia świętych

Żywot świętego jako forma literacka ma specyficzną budowę

• Prolog – czyli wypowiedź autora, mówi on o przyczynach, dla których opisuje żywot świętego, prosi o pomoc i wyrozumiałość.
• Opis narodzin świętego.
• Cudowne dzieciństwo (pierwsze objawy zdradzające niezwykłą osobowość).
• Młodość świętego (coraz wyrazistsze ujawnianie się licznych cnót).
• Małżeństwo (często związane ze ślubem czystości).
• Ucieczka ascety z domu.
• Cuda czynione przez świętego za życia.
• Prześladowanie, umartwianie.
• Pasja – męczeńska śmierć świętego.
• Miracle – cuda czynione po śmierci.

bohater

Średniowieczny ideał acety

Legenda o św. Aleksym to przykład żywotu świętego

Utwór prezentuje parenetyczny wzorzec ascety.

Dyskusyjność postawy św. Aleksego

Z punktu widzenia człowieka współczesnego całość dokonań Aleksego, wybór jego drogi do Boga, wydaje się niezrozumiały.

Uzasadnienie tych decyzji

Decyzje św. Aleksego

Zauważ, że jest to bezkompromisowa, heroiczna, nieakceptująca świata droga do świętości.

Inne dyskusyjne kwestie:

Innym średniowiecznym ascetą był św. Franciszek.Ich postawy wobec świata różnią się jednak.

Typ ascezy Aleksego realizuje surowy model wschodni, franciszkanizm zwiastuje zachodnioeuropejskie zaakceptowanie świata.

Popatrz na tę historię z punktu widzenia Famijany - żony św. Aleksego

karta pracy

Tu wejdź dopiero po samodzielnym zrobieniu zadań.

Toposy zawarte w Legendzie o świętym Aleksym

Topos porzucenia domu rodzinnego, rezygnacji z wielkiego dziedzictwa, tułaczka.

Legenda o świętym Aleksym

Motyw ślubowania czys­tości.

Motyw skrajnej ascezy, cierpień ciała doznawanych przez pokutnika.

Motyw cudownych zdarzeń po śmierci bohatera.

I to już wszystko ;)

Źródło:

https://aleklasa.pl/liceum/c323-bohater-literacki/swiety-aleksy