części zdania klasa 6

Części zdania - przypomnienie i uzupełnienie wiadomości

Części zdania

Orzeczenie - nazywa wykonywaną czynność; co robi?

• orzeczenie czasownikowe - wyrażone czasownikiem, np. Mama idzie do sklepu.

Części zdania

Orzeczenie - nazywa wykonywaną czynność; co robi?

• orzeczenie imienne - składa się z łącznika (być, stać się, zostać, wydawać się, okazać się - w formie osobowej) i orzecznika (innej części mowy), np. Wczoraj zrobiło się zimno.

Części zdania

Podmiot - wskazuje na wykonawcę czynności; kto? co?

• podmiot gramatyczny - wyrażony częścią mowy w mianowniku, np. Ania poszła na spacer.

Części zdania

Podmiot - wskazuje na wykonawcę czynności; kto? co?

• podmiot szeregowy - wskazuje na więcej niż jednego wykonawcę czynności, np. Tomek i Andrzej grają w piłkę.

Części zdania

Podmiot - wskazuje na wykonawcę czynności; kto? co?

• podmiot zbiorowy - mówi o zbiorowości, np. Dzieci bawią się na podwórku.

Części zdania

Podmiot - wskazuje na wykonawcę czynności; kto? co?

• podmiot logiczny - wyrażony w dopełniaczu lub celowniku, np. Zabrakło cukru.

Części zdania

Podmiot - wskazuje na wykonawcę czynności; kto? co?

• podmiot domyślny - możemy go określić na podstawie formy orzeczenia lub kontekstu, np. Poszliśmy do szkoły (podmiot: my).

Części zdania

Przydawka - zawsze określa rzeczownik, wskazuje na jego cechy; jaki? który? czyj? ile? np. Dwa koty leżą na wygodnym łóżku.

ile?

jakim?

Części zdania

Dopełnienie - uzupełnia treść przekazywaną przez orzeczenie; odpowiada na pytania przypadków zależnych (oprócz mianownika i wołacza), np. Chłopcy grają na komputerze.

na czym? (Msc)

Części zdania

Okolicznik - określa orzeczenie, daje nam dodatkowe informacje o wykonywanej czynności; kiedy? gdzie? jak? po co? dlaczego? np. Marcin dzisiaj ćwiczył.

kiedy?

Określanie części zdania krok po kroku

1. Znajdź ORZECZENIE (czynność).2. Wskaż PODMIOT (wykonawcę czynności - kto coś robi).

Określanie części zdania krok po kroku

3. Określaj kolejne wyrazy po kolei a) znajdź słowo, z którym wybrany wyraz się łączy, b) sprawdź, czy jest to orzecznie, c) jeśli wyraz nie łączy się z orzeczeniem, jest PRZYDAWKĄ, d) jeśli łączy się z orzeczeniem, zadaj pytanie, na które ten wyraz odpowiada, e) jeśli odpowiada na pytanie któregoś z przypadków, jest DOPEŁNIENIEM, f) jeśli nie odpowiada na pytanie żadnego z przypadków, jest OKOLICZNIKIEM.