filozofia baroku

"Człowiek jest szpetny" Antynomie filozofii barokowej.

Wpisz temat do zeszytu

Wiek XVII przyniósł ogromne ozywienie myśli filozoficznej w Europie. Filozofowie tego czasu przypomnieli problematykę scholastyki z okresu jej rozkwitu, odświeżając w szczególności wielkie kwestie metafizyczne, w tym zagadnienia istnienia Boga. Wielu myślicieli baroku miało ambicje osiągnięcia całości zagadnień filozoficznych przez ich systematyczne opisanie, dlatego epoka ta jest także zwana wiekiem systemów filozoficznych.

Mimo, iż od XVI wieku pojawiły się kolejne ważne odkrycia naukowe, filozofowie wciąż snuli refleksje na temat Boga i duszy, a jeśli juz pytali o człowieka i materię, to w odpowiedziach na te pytania przyjmowali założenia religijne.Był to efekt załamania się optymistycznego, antropocentrycznego światopoglądu renesansowego i powrotu filozofii do wielkich pytań egzystencjalnych: o los, o kondycję i sens życia człowieka.

Główne cechy filozofii baroku

PROBLEMATYKA METAFIZYCZNA BÓG, SZATAN, WIECZNOŚĆ, ZBAWIENIE

TEOLOGICZNA SPEKULATYWNOŚĆ ANALIZA ABSTRAKCYJNYCH PROBLEMÓW RELIGIJNYCH

MATEMATYCZNA SYSTEMATYCZNOŚĆ ZAPIS FORMALNY, PORZĄDEK LICZBOWY

ANTYNOMIE

RACJONALIZM METODY WNIOSKOWANIE LOGICZNE, RACJONALNA ARGUMENTACJA

PRZECIWIEŃSTWA ( ANTYNOMIE), KTÓRE UJAWNIAŁA FILOZOFIA BAROKU, TO Z JEDNEJ STRONY POZAROZUMOWY, POZAZMYSŁOWY, PRZEDMIOT DOCIEKAŃ- RZECZYWISTOŚĆ METAFIZYCZNA; Z DRUGIEJ: ROZUM JAKO NARZĘDZIE POZNANIA. BYŁ TO JEDNAK ROZUM NAKIEROWANY NA KWESTIE METAFIZYCZNE ( KIERUNEK W GÓRĘ, POZA ŚWIAT), A NIE SPJUSZNIK ZMYSŁÓW W DOŚWIADCZANIU I OBSERWACJI RZECZYWISTOŚCI. NAJPOPULARNIJESZA METODA FILOZOFICZNA TEJ EPOKI ŁĄCZY ZAŚ ZNANĄ ŚREDNIOWIECZNĄ SPEKULACJĘ Z MATEMATYCZNĄ SYSTEMATYCZNOŚCIĄ WYKŁADU.

FILOZOFOWIE BAROKU

KARTEZJUSZ- RENE DESCARTES 1596- 1650

1. metoda prostych rozwiązań i koncepcji była włąściwa i prowadziła do prawdy; 2. zmysły ograniczają człowieka i dlatego nie jest on nieomylny i nie powinien być nizego pewien; 3. każda myśl pochodzi od Boga, to człowiek jednak ją wytwarza; 4. dusza i ciało sąwoceb siebie przeciwstawnymi wartościami, nie łącza się; 5. idee- wrodzone, nabyte, stworzone przez nas samych; 6. na nasz świat zewnętrzny wpływa nasza dusza, w któej dzieją się: podziw, miłość , nienawiść, pożądanie, radość, smutek--- emocjei odczucia rzadzą naszym swiatem zewnętrznym;

Cogito, rego sum- myślę, więc jestem.

BLAISE PASCAL 1623- 1662

najsłynniejszy w jego systemie był tzw. zakład Pascala: rozumowanie przedstawione w "Myslach" miało dowodzić, że warto wierzyć w Boga. 2 przypadki: a. Bóg isnieje i nagradza za wiarę- życiem wiecznym, b. Bóg nie istnieje i nie istnieje życie wieczne; Warto wierzyć, bowiem dzięki temu można uzyskać życie wieczne, natomiast nawet jeśli Bóg nie istnieje- niczego nie tracimy; łączył racjonalizm z irracjonalizmem;

BENEDYKT SPINOZA 1632- 1677

celem państwa jest zapewnienie wolności i bezpieczeństwa;społeczeństwo stanowiło władzę absolutną; wolność przekonań to naturalne i niezbywalne prawo każdego człowieka; dobro publiczne ponad dobrem rządzących; rozdziela państwo od kościoła; panteizm Spinozy- pogląd, w którym Bóg utożsamiany jest z naturą, światem jako całość ( Deus, silve natura- Bóg, czyli przyroda); ludzka wiedza może pochodzić od: usłyszanych/przeczytanych wiadomości, doświadczeń, intuicji; wszystko, co istnieje jest w Bogu i bez niego nie może istnieć i być zrozumiane;

GOTTFRIED WILHELM LEIBNIZ 1646-1716

żyjemy na najlepszym z możliwych światów; optymistyczna filozofia głosiłą, że to, co stworzył Bóg jest optymalną wypadkową wszelkich możliwości; świat to harmonia, ujęta regułami, nie można ich zatem naruszyć stwarzając następne rzeczy i zjawiska; świat- dzieło najlepsze, jakie mogło powstać; godzenie sprzeczności, szukanie wspólnych płaszczyzn- racjonalizm z metafizyką; jednostka jest odrębna i niezależna;

DZIĘKUJĘ