Czasownik prezentacja

Prezentuje: Gabriela Bartyzel

START

Czasownik

Czasownik informuję nas o tym co ktoś robi i w jakim stanie się znaduje, co się z nim dzieje lub co się z nim będzie działo. Nazywa czynności i stany.

* w formie osobowej pełni w zdaniu funkcję orzeczenia.

Czasownik to odmienna część mowyWystępuję w formie osobowej(np:będziemy czekali,piłem) oraz w formie niesobowej(np:stojąc, patrzeć)

• orzekający(mówię)
• rozkazuący(mów)
• przypuszczający(mówiłabym)

Tryby

Czasownik podlega Koniugacji, czyli odmienia się prez:

Rodzaje

• męski
• żeński
• nijaki
• męskoosobowy i niemęskoosobowy(tylko w czasie przeszłym oraz w czasie przyszłym złożonym)

Czasy

• teraźniejszy(ja śpiewam)
• przeszły(ja śpiewałam)
• przyszły(ja zaśpiewam)

Osoby i liczby

• Trzy osoby w liczbie pojedyńczej i trzy w liczbie mnogiej.
• 1os.l.p- ja mówię
• 2os.l.p- ty mówisz
• 3os.l.p- on/ona/ono mówi
• ------------------------
• 1os.l.m- my mówimy
• 2os.l.m- wy mówicie
• 3os.l.m- oni/one mówią

Jeśli podmiotem w zdaniu staje się coś, co czynności ulega, mamy do czynienia ze stroną bierną np:Kawa jest pita przez Marka.

Jeśli przedmiot jest jednocześnie wykonawcą czynności mamy do czynienia ze stroną czynną np:Marek pije kawę.

Strona jest formą czasownika, która wskazuje zależności między wykonawcą czynności a jej przedmiotem.

Czasownik może występować w zdaniu w stronie czynnej lub biernej.

Strona Czasownika

Strona Czynna

Strona Bierna

*UWAGA nie zawsze zaimek zwrotny "się" wskazuję na stronę zwrotną, np:śmieję się, boi się.

Strona zwrotna

Jeśli wykonawca czynności wykonuje ją na sobie, czasownik występuje w stronie zwrotnej np:Karolina się czeszę.

!!!

Do nieosobowych form czasownika zaliczamy:

- bezokoliczniki (forma czasownika, która wyraża czynność lub stan w sposób abstrakcyjny, zazwyczaj bez określania czasu, rodzaju, liczby, osoby, trybu, strony i aspektu np: chodzić, trzymać)- imiesłowy- formy zakończone na -no lub -to np: otworzono, wybudowano.

informują, czy czynność trwa lub będzie trwała oraz czy zakończy się lub zostanie zakończona.

Aspekty czasownika

:)

"NIE" Z CZASOWNIKAMI PISZEMY ZAWSZE ODDZIELNIE!!!

Dziękuję za uwagę :)