Treny

"Treny" Jana Kochanowskiego - cykl lekcji

Click here to edit this text

Temat: Renesans - epoka nauki i sztuki

Zapoznajcie się z podstawowymi informacjami na temat epoki renesansu, oglądając prezentację. Następnie wykonajcie w zeszytach zadania.

1. Uzupełnij notatkę. Renesans obejmował przede wszystkim wiek ............ i ............ . Narodził się we ..................................... . Polska nazwa epoki jest tłumaczeniem francuskiego słowa renaissance, rozumianego jako ........................ sztuki i filozofii ................................. .

2. Przyporządkuj nazwy do odpowiednich definicji

Humanizm

ANTROPCENTRYZM

REFORMACJA

a) Główny prąd epoki renesansu, charakteryzujący się zainteresowaniem antykiem i człowiekiem.

b) Pogląd stawiający człowieka i wszystko, co z nim związane, w centrum zainteresowania.

c) Ruch dążący do odnowy chrześcijaństwa, który przyczynił się do powstania wyznań protestanckich.

3. Wyjaśnij, jak rozumiesz renesansowe motto Człowiekiem jestem i nic, co ludzkie, nie jest mi obce. Swoją odpowiedź zapisz w zeszycie w formie przynajmniej 3 zdań.

4. Połącz odpowiednio imiona z nazwiskami i napisz, kim były dane osoby. Podaj, jakie były ich największe osiągnięcia

Luter Kolumb Gutenberg Kopernik

Mikołaj Jan Marcin Krzysztof

Obejrzyj film dokumentalny na temat twórczości Jana Kochanowskiego i sporządź w zeszycie notatkę na temat twórcy.

Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing elit, sed diam nonummy nibh euismod tincidunt ut laoreet dolore magna aliquam erat.

Write a title here

Informacje o życiu poety możesz znaleźć również

TUTAJ

Temat: Sytuacja liryczna w Trenie I Jana Kochanowskiego

Zapoznaj się z treścią Trenu I

Wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe I lamenty, i skargi Symonidowe, Wszytki troski na świecie, wszytki wzdychania I żale, i frasunki, i rąk łamania, Wszytki a wszytki zaraz w dom sie mój noście, A mnie płakać mej wdzięcznej dziewki pomoście pomoście, Z którą mię niepobożna śmierć rozdzieliła I wszytkich moich pociech nagle zbawiła. Tak więc smok, upatrzywszy gniazdo kryjome, Słowiczki liche zbiera, a swe łakome Gardło pasie; tym czasem matka szczebiece Uboga, a na zbójcę co raz sie miece. Prózno, bo i na samę okrutnik zmierza, A ta nieboga ledwe umyka pierza. «Prózno płakać» — podobno drudzy rzeczecie. Cóż, prze Bóg żywy, nie jest prózno na świecie? Wszystko prózno; macamy, gdzie miękcej w rzeczy, A ono wszędy ciśnie: błąd wiek człowieczy. Nie wiem, co lżej: czy w smutku jawnie żałować, Czyli sie z przyrodzeniem gwałtem mocować.

Wersy I - VIII - część I

Wersy 9-14 - część II

Wersy 15-20 - część III

Wykonaj poniższe polecenia. Notatkę zapisz w zeszycie

1. Omów sytuację liryczną w wierszu

2. Wskaż adresata tekstu

3. Wyodrębnij obrazy poetyckie w wierszu

4. Odszukaj i nazwij środki stylistyczne występujące w tekście

Temat: Portret Urszuli Kochanowskiej piórem poety nakreślony. Tren V

Przeczytaj słowa otwierające cykl Trenów, epitafium dla Urszuli Kochanowskiej

ORSZULI KOCHANOWSKIEJ, WDZIĘCZNEJ, UCIESZONEJ, NIEPOSPOLITEJ DZIECINIE, KTÓRA CNÓT WSZYTKICH I DZIELNOŚCI PANIEŃSKICH POCZĄTKI WIELKIE POKAZAWSZY, NAGLE, NIEODPOWIEDNIE, W NIEDOSZŁYM WIEKU SWOIM, Z WIELKIM A NIEZNOŚNYM RODZICÓW SWYCH ŻALEM ZGASŁA, JAN KOCHANOWSKI, NIEFORTUNNY OCIEC, SWOJEJ NAMILSZEJ DZIEWCE ZŁZAMI NAPISAŁ. NIE MASZ CIĘ, ORSZULO MOJA.

Zapoznaj się z treścią Trenu V

Przeanalizujmy tekst utworu

1. Omów sytuację liryczną w wierszu.

2. Wskaż adresata wypowiedzi.

3. Opisz obrazy poetyckie występujące w tekscie

4. Ustal, jakie środki stylistyczne zostały zastosowane w tekście i jakie są ich funkcje.

Temat: Uczucia ojca wyrażone w Trenie VII

Wysłuchaj tekstu Trenu VII

1. Omów sytuację liryczną w wierszu.

2. Wskaż adresata tekstu

3. Wyodrębnij i opisz obrazy poetyckie w Trenie VII

4. Wypisz i nazwij środki stylistyczne

Temat: Dwa obrazy domu w Trenie VIII Jana Kochanowskiego

Wysłuchajmy fragmentu Requiem Krzysztofa Pendereckiego. Jest to rodzaj mszy żałobnej.

Zapoznajmy się z treścią Trenu

TREN - gatunek literacki

Tren VIII

Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, Moja droga Orszulo, tym zniknienim swoim. Pełno nas, a jakoby nikogo nie było: Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło.

Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała,Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała. Nie dopuściłaś nigdy matce sie frasować Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, To tego, to owego wdzięcznie obłapiając I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając.

TREN - GATUNEK LITERACKI

Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu, Nie masz zabawki, nie masz rośmiać sie nikomu. Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, A serce swej pociechy darmo upatruje.

Subtitle

TREN - gatunek literacki

Tren VIII

Wielkieś mi uczyniła pustki w domu moim, Moja droga Orszulo, tym zniknienim swoim. Pełno nas, a jakoby nikogo nie było: Jedną maluczką duszą tak wiele ubyło.

Tyś za wszytki mówiła, za wszytki śpiewała,Wszytkiś w domu kąciki zawżdy pobiegała. Nie dopuściłaś nigdy matce sie frasować Ani ojcu myśleniem zbytnim głowy psować, To tego, to owego wdzięcznie obłapiając I onym swym uciesznym śmiechem zabawiając.

TREN - GATUNEK LITERACKI

Teraz wszytko umilkło, szczere pustki w domu, Nie masz zabawki, nie masz rośmiać sie nikomu. Z każdego kąta żałość człowieka ujmuje, A serce swej pociechy darmo upatruje.

Subtitle

1. Sytuacja liryczna

2. Adresat

3. Obrazy poetyckie

4. Środki stylistyczne

Praca domowa

Opisz w siedmiu zdaniach obraz "Jan Kochanowski nad zwłokami Urszulki"

Temat: PoTRenujmy z Janem Kochanowskim

1. Wykonajmy zadania egzaminacyjne związane z Trenami

Zadanie 1. a) Podaj imię i nazwisko autora oraz tytuł utworu, z którego pochodzi poniższy fragment. Nieszczęsne ochędóstwo, żałosne ubiory Mojej namilszej cory! […] Ujął ją sen żelazny, twardy, nieprzespany… Już letniczek pisany I uploteczki wniwecz, i paski złocone, Matczyne dary płone. Nie do takiej łożnice, moja dziewko droga, Miała cię mać uboga Doprowadzić! Nie takąć dać obiecowała Wyprawę, jakąć dała Giezłeczkoć tylko dała a lichą tkaneczkę; Ojciec ziemie brełeczkę W główki włożył. – Niestetyż, i posag, i ona W jednej skrzynce zamkniona! ..............................................................................................................................................................

Zadanie 2. "sen żelazny" to: a) metafora b)apostrofa c) zdrobnienie d)epitet

Tr

TREN V Jako oliwka mała pod wysokim sadem[2] Idzie[3] z ziemie[4] ku górze macierzyńskim szladem[5], Jeszcze ani gałązek, ani listków rodząc, Sama tylko dopiro[6] szczupłym prątkiem[7] wschodząc; Tę, jesli ostre ciernie[8] lub rodne[9] pokrzywy Uprzątając, sadownik[10] podciął ukwapliwy[11], Mdleje[12] zaraz, a zbywszy[13] siły przyrodzonej[14], Upada przed nogami matki ulubionej. Takci sie mej namilszej Orszuli dostało: Przed oczyma rodziców swoich rostąc[15], mało Od ziemie sie co[16] wznióswszy, duchem zaraźliwym[17] Srogiej śmierci otchniona[18], rodzicom troskliwym[19] U nóg martwa upadła. O zła Persefono[20], Mogłażeś tak wielu łzam[21] dać upłynąć płono[22]?