Islandia

Islandia – pęknięta wyspa Europy

Wstęp

Czy wiesz, że na wyspie Islandii leży państwo o takiej samej nazwie? Czy wiesz, że mieszka tam 364 134 ludności (2020 r.)? To tyle mniej więcej co u nas w Bydgoszczy. Czy wiesz, że tę wyspę rocznie odwiedza około 1 milion turystów zagranicznych? Co ich tam może ciekawić?

Islandia to wyspa, która ma nietypowe położenie geologiczne. Zacznijmy od elementów budowy geologicznej Ziemi… od litosfery.

Litosfera to zewnętrzna warstwa naszej planety, którą tworzą: skorupa ziemska i leżąca pod nią górna część płaszcza Ziemi. Jej grubość wynosi od 10 do 200 km. Rozróżnia się litosferę typu oceanicznego i kontynentalnego.

Płyty litosfery mogą się od siebie odsuwać = powstaje pęknięcie, przez które może wydobywać się magma. Od momentu wypłynięcia na powierzchnię nazywana jest lawą.

Poniżej litosfery znajduje się gorąca płynna skała – magma.

Płyty litosfery mogą się ze sobą zderzać = wypiętrzenie się gór.

Płyty litosfery przemieszczają się bardzo wolno (kilka cm/rok).

Dlaczego Islandia?

Wzdłuż pęknięcia na Islandii wylewa się lawa, która po zastygnięciu tworzy skałę o nazwie bazalt cechującą się oddzielnością słupową. Bazalty pokrywają 90% powierzchni Islandii .

Wyspa Islandia leży na granicy dwóch płyt litosfery.

Islandia jako nieliczny obszar rozchodzenia się płyt znajduje się ponad powierzchnią wody.

Park Narodowy Vatnajökull

Czarna plaża Reynisfjara

Czarna plaża Reynisfjara

Bazaltowy kanion

Na Islandii znajduje się 25 czynnych wulkanów (w sumie jest ich 130).

Wulkany dzielimy na: czynne drzemiące wygasłe

Gorące źródła

Niewielka odległość gorącej magmy powoduje podgrzanie wód podziemnych i wystąpienie zjawiska gorących źródeł. Wrząca woda wyrzucana pod ciśnieniem to gejzer. Jest ich ok. 30. Największy nazywa się Geysir. To od niego nazwę przejęły wszystkie gejzery świata. Wyrzucana przez niego gorąca woda i para wodna wylatują w powietrze co 7- 8 minut na wysokość około 50 m.

Trzęsienia ziemi

Płyty litosfery przesuwają się skokowo. Przemieszczaniu towarzyszą drgania terenu - trzęsienia ziemi. Trzęsienia ziemi i wybuchy wulkanów występują na styku płyty litosfery, niezależnie, czy płyty te się od siebie odsuwają, czy się zderzają.

Na Islandii można obserwować również barwne zjawisko atmosferyczne - zorzę polarną. Pojawia się ona w górnych warstwach atmosfery ziemskiej w postaci łuków, pasm, serpentyn o różnych kolorach – najczęściej zielonych. Powstanie zorzy polarnej związane jest z aktywnością Słońca i procesami zachodzącymi w jego koronie.

Islandia (ICELAND-kraj lodu) powina nazywać się GREENLAND/Grenlandia-zielona kraina. ​ Sprytni Vikingowie, aby ukryć piękność swojego nowego kraju nadali mu nazwę krainy lodu, co w rzeczywistości się tyczy Grenlandii.​