Ład Światowy

Ład Międzynarodowy

Ład międzynarodowy

Ład (porządek) międzynarodowy to ustalony układ sił pomiędzy państwami. Może mieć charakter rywalizacji, podporządkowania, współpracy, równorzędności.

Decydującą rolę odgrywają mocarstwa, czyli państwa, które przewyższają inne pod względem militarnym, gospodarczym czy demograficznym.

Typy ładu międzynarodowego

ład imperialny

ład hegemoniczny

ład równowagi sił

Ład integracyjny

Ład imperialny - Pax Romana

Pierwszy trwały ład, obejmujący większość Europy, Część Afryki i Azji stworzyło 2 tysiące lat temu Imperium Rzymskie. Okres dominacji rzymskiej nazywamy Pax Romana - (łac. "pokój rzymski")

ład równowagi sił wielobiegunowy-porządek wiedeński

W wyniku upadku Napoleona w 1815 roku mocarstwa europejskie postanowiły ukształtować trwały ład na kontynencie. W wyniku kongresu wiedeńskiego 5 mocarstw: Wielka Brytania, Francja, Rosja, Prusy i Austria zobowiązały się do utrzymania równowagi między sobą.

Ład jałtański - zimna wojna

Po II wojnie światowej wykształciły się dwa supermocarstwa, światowe potęgi, które rywalizowały o władzę nad światem: USA i ZSRR. Po stronie USA stał cały demokratyczny zachód, natomiast w sojuszu z ZSRR były uzależnione od niego kraje europy wschodniej. Supermocarstwa rywalizowały o wpływy na całym świecie.

vs

rywalizacja supermocarstw to również walka modeli ustrojowych i gospodarczych: komunizmu z kapitalizmem

Pax Americana

Rywalizacja USA I ZSRR zakończyła się zwycięstwem Stanów Zjednoczonych i upadkiem ZSRR w 1991 roku. Od tego czasu jedynym supermocarstwem zostało USA, a na niektórzy badacze, nazywają powstały ład mianem "Pax Americana" na wzór rzymskiego Pax Romana. USA na przełomie XX i XXI wieku zyskały dominującą pozycję militarną, gospodarczą i technologiczną na świecie.

Czy to koniec dominacji USA na świecie?

Na naszych oczach obecnie obserwujemy kryzys w jakim znalazły się Stany Zjednoczone. Wyzwanie dominacji amerykańskiej rzuciły Chiny. Chińska Republika Ludowa pod względem rozwoju gospodarczego dogania Stany Zjednoczone, i dąży do ich zastąpienia w roli światowego supermocarstwa. Czy jesteśmy świadkami początku nowej zimnej wojny?

Xi Jimping - Prezydent Chińskiej Republiki Ludowej

USA

Chiny

1,3 mld

332 mln

mieszkańców

mieszkańców

27 bln $

21 bln $

261 mld $

732 mld $

PKB wg parytetu siły nabywczej

PKB wg parytetu siły nabywczej

wydatki na zbrojenia

wydatki na zbrojenia

19 tys $

64 tys $

2,64 bln $

2,51 bln $

PKB per capita (na mieszkańca)

PKB per capita (na mieszkańca)

wartość eksportu

wartość eksportu