Historia zamku Horeszkow

POWTÓrZENIE.temat:

historia zamku horeszków. ,

Start

Kim jest

Gerwazy rębajło?

wygląd, wiek, zawód

- dawny sluga Horeszków, ostatni z ich dworzan, starzec siwy, z twarzą surową, z licznymi zmarszczkami, posępna, surowa twarz, nosił dawny strój Horeszkow- żoltą kurtę, oprawną galonem, z herbem Półkozic

przydomki

Półkozic- od herbu Horeszkow, ktory widnial na jego stroju;Mopanku- często powtarzal to powiedzenie, Szczerbcem- calą łysine miałw szczerbach, Klucznikiem- sam się tak tytuowal,ponieważ przed laty ten urząd piastowal na zamku, dotąd nosił ze sobą pęk kluczy,

intencje opowieści

cechy

- przywiązany do rodu Horeszkow, wierny i oddany sługa;- nie może pogodzić się ze śmiercią Stolnika; - odpowiedzialnością za śmierć pana obciąża Jacka Soplice i caly ród Spoliców; - żądny zemsty,pamiętliwy; - zawzięty, skory do klotni; - oddany Hrabiemu- spadkobiercy Stolnika Horeszki; - zamknięty w sobie, milczący, wycofany- kiedyś naleza do ludzi wesolych, z czasem zaczał stronić od ludzi;

- opowiada historie zamku Hrabiemu;- chce, aby Hrabia zyskal prawo do zamku, - rozbudza ciekawość Hrabiego;

Stan budowli

Księga 1

O dwa tysiące kroków zamek stał za domem,Okazały budową, poważny ogromem, Dziedzictwo starożytnej rodziny Horeszków; Dziedzic zginąl byl w czasie krajowych zamieszków. Dobra, cale zniszczone sekwestrami rządu, Bezłądnością opieki, wyrokami sądu, W cząstce spadły dalekim krewnym po kądzieli, A resztę rozdzielono między wierzycieli. Zamku żaden wziąć nie chcial, bo w szlacheckim stanie Trudno było wylożyć koszt na utrzymanie;

Sień wielka jak refektarz, z wypuklym sklepieniem Na filarach, podłoga wysłana kamieniem, Ściany bez żadnych ozdób, ale mur chędogi; Sterczały wkolo sarnie i jelenie rogi Z napisami: gdzie,kiedy te łupy zdobyte; Tuż myśliwcow herbowe klejnoty wyryte I stoi wypisany każdy po imieniu; Herb Horeszków, Półkozic, jasnial na sklepieniu;

Strony konfliktu

Hrabia

Sędzia Soplica

- kim jest? - dlaczego ma prawo do zamku? - co go przekonalo do tego, by walczyć o zamek?

- dlaczego chce uzyskać prawo do zamku?

Spór trwa juz dość długo." Zaczęli proces w ziemstwie, potem w glównym sądzie, W senacie, znowu w ziemstwie i w gubernskim rządzie; Wreszcie po wielu kosztach i ukazach licznych Sprawa znowu wrócila do sądów granicznych"

zamek HORESZKÓW WIDZIANY OCZAMI HRABIEGO

Pierwszy raz widzial zamek z rana i nie wierzył,Że to były też same mury, tak odświeżył I upięknił poranek zarysy budowy; Zadziwił się pan Hrabia na widok tak nowy. Wieża zdala się dwakroć wyższa, bo stercząca Nad mgłą ranną; dach z blachy złocił się od slońca, Pod nim blyszczala w kratach reszta szyb wybitych, Łamiąc promienie wschodu w tęczach rozmaitych

Opowiadanie Gerwazego

zamek w przeszłości

okoliczności śmierci magnata

kim był Stolnik Horeszko?

reakcja Hrabiego na opowiadanie Gerwazego

Zamek w przeszłości

- w tym miejscu kiedyś gromadzili się wielcy panowie, a Stolnik godzil spory włościan, opowiadal ciekawe historie;- życiem tętnil rownież dziedziniec, na którym młodzież uczyła się walki mieczem, szablą, - ogromna sień; - miejsce wielu wystawnych uczt, na które spraszano szlachtę ( na rożne okoliczności- sejm, sejmik powiatowy, imieniny pańskie, łowy; - podczas uczt na chorze grala kapela; - wiwaty szlachty za zdrowie króla, prymasa, królowej, szlachty; ostatni toast: Kochajmy się- bądźmy zjednoczeni; - Gerwazy jest zasmucony faktem, że tamte czasy już się skńczyły, nigdy nie wrocą,

- magnat, - "pierwszy pan w powiecie - bogacz, familijant - zwlennik Tadeusza Kościuszki; zbierał szlachtę, aby konfederatom ciągnać z pomocą; - pan potężny, pobożny i prawy

Stolnik Horeszko

- czesto wzywal do zamku Jacka Soplicę- szczegolnie podczas sejmików, ponieważ Jacek miałwpływ na rodzinę Sopliców;- zaskoczony przez Moskali, ktorzy oblegali jego zamek;

- mial jedyna córkę- piękną niczym anioł, do której zalecalo się wielu mlodzieńcow

Okoliczności śmierci Stolnika

Strzelcem był nie kto inny- Jacek Soplica; przerażony Gerwazy wystrzelił w stronę Jacka, ale chybil, Stolnik zmarł; Rosjanie weszli do zamku, na szczeście z odsieczą przybyli Parafianowicz; - prz - prz

- Moskale oblegali zamek, w którym byli jedynie Stolnik, Gerwazy, Pani, kuchmistrz, dwóch kuchcików, proboszcz, 4 hajducy, lokaj- wszyscy rzucili się do okien, by bronić się przed Moskalami;- trzech było strzelców, a wciąż strzelali, wszyscy zaangażowali sie w obronę; - Stolnik, widząc, że Rosjanie się wycofują, zamierzał uderzyć na nich, zawolał Gerwazego i wtedy strzelono w jego kierunku od strony bramy;

VS

reakcja hrabiego

zachwycony faktem, że wtym miejscu wydarzyo się tak wiele ciekawych sytuacji;

snuje plany na przyszlość- odbierze Soplicom zamek, osadzi w nim Gerwazego jako burgrabię'

żaluje, że Gerwazy nie opowiedzial mu tej historii nocą- wtedy opowieść ta bylaby jeszcze bardziej poruszająca

żaluje, że ten Soplica nie ma żony lub corki pięknej, ktorą to w akcie zemsty mogłby pokochać i tym samym uwiklać się w konflikt serce- powinność

Rola opowieści

hrabia

Gerwazy

- zwązany z miejscem, o ktorym opowiada;- mimo upływu czasu przeżywa wydarzenia, ktorych był uczestnikiem- wspomnienie śmierci Stolnika wywołuje w nim silne emocje; - zalamany, żądny zemsy, manifestuje nienawiść do Sopliców;

- traktuje opowieść Gerwazego jako jedną z historii,ktore w życiu slyszal;- wypomina Gerwazemu, że nie ma daru opowiadania; - pierwszy raz syszy w Polsce historię o zdradzie- w Anglii, Szkocji, Niemczech- każdy zamek ma taką historię; - nie do końca rozuie dramat, o ktorym opowiada Gerwazy

Dziękuję