WSPÓŁCZESNOŚĆ

WSPÓŁCZESNOŚĆ

WPROWADZENIE

Ela Szymczak

Współczesność to epoka w dziejach polskiej literatury, do której najczęściej włącza się twórczosć okresu II wojny światowej ( 1939-1945). Epoka ta trwa po dziś dzień, momo wielu nowych zjawisk w literaturze. Obejmuje więc również wydarzeniadziejące się na naszych oczach trudne jeszcze do opisania.

kalendarium epoki - polska

1968

1945

1986

1980

Protesty studentów w Warszawie, fala wystąpień antysemickich

Obrady okrągłegostołu, powstanie III RP

Zakończenie II wojny światowej

Powstanie"Solidarności"

1956

1970

1981

Protesty robotników w Poznaniu, odwilż po okresie stalinowskim

Wprowadzenie stanu wojennego

Strajki robotnicze na wybrzeżu

KLUCZOWE POJĘCIA

SOCREALIZM

NOWOMOWA

CENZURA

KONSUMPCJONIZM

ODWILŻ

GLOBALIZACJA

filozofia

postmodernizm

personalizm

egzystencjalizm

- negacja systemów wartości, które ograniczaja i determinują człowieka- brak możliwości rozstrzygnięcia sporów - przekonaniem, że wszystko zostało już napisane, nikt więc nie zdoła stworzyć oryginalnego dzieła

- egzystencja człowieka nieuchronnie prowadzi do śmierci-człowiek został obdarzony wolnością i ponosi odpowiedzialność za swoje wybory -bunt przeciw złu nadaje sens ludzkiemu życiu

- wszystkie działania sa skierowane na człowieka- człowiek powinien się nastawić na "BYĆ" a nie "MIEĆ"

+ info

+ info

+ info

wiek xxi

wiek xx

- zapowiedź zmierzchu kultury słowa- rozkwit kultury multimedialnej i elektronicznej - dominacja kultury popularnej - literatura fantasy - rozkwit prozy autobiograficznej , dziennikarskie i reportażowej

- totalitaryzm- wojny światowe - holocaust - egzystencjalizm - kryzys ideałów - awangarda - rozkwit cywiliacji technicznej - walki o prawa jednostki

vs

pokolenia literackie

Pokolenie literackie to ugrupowanie artystów, pisarzy, krytyków, urodzonych mniej więcej w tym samym czasie. Czynnikiem spajającym członków danej generacji jest przeżycie pokoleniowe, czyli wydarzenie, które wywarło największy wpływ na ich życie i postrzeganie świata. Przynależność do pokolenia literackiego nie ma charakteru formalnego, opiera się przede wszystkim na poczuciu wspólnoty ideałów artystycznych, podobnym światopoglądzie.

pokolenie pryszczatychsocrealiści

• to nazwa grupy pisarzy urodzonych między 1925 a 1930 rokiem, która na przełomie lat 40. i 50. poparła z zapałem program realizmu socjalistycznego i tworzyła według jego zasad.
• Pryszczaci w swojej twórczości piętnowali przejawy indywidualizmu, kładli nacisk na propagandę i agitacyjną funkcję literatury.
• pochwalali władzę ludową oraz przemiany społeczno-gospodarcze wczesnego PRL
• ideałem twórcy był pisarz zajmujący się tematyką robotniczą, na przykład Majakowski.

pokolenie 56

POKOLENIE WSPOŁCZESNOŚCI (od wydawanego w Warszawie czasopisma „Współczesność”)

To pokolenie poetów i pisarzy debiutujących w okresie przełomu. W gronie debiutantów znajdują się twórcy urodzeni między 1930 a 1935 r. Ich doświadczeniem pokoleniowym stał się październik 1956 roku, a co za tym idzie przemiany kulturalne, swoboda twórcza, działalność klubów młodej inteligencji, możliwość dyskusji o latach minionych, niezależność od socrealistycznych wzorów. Wielu poetów należących do tego pokolenia pisało „do szuflady”, nie chcąc wydawać tomików w czasie nieograniczonej działalności cenzury. Zdecydowali się na tzw. „debiut spóźniony”.

pokolenie 68 ( NoWA FALA)

To poeci i krytycy urodzeni w latach 1945-1950, których doświadczeniem pokoleniowym stały się przede wszystkim wydarzenia marca 1968, a także grudnia 1970 roku. Są to przede wszystkim poeci, którzy za podstawowe zadanie literatury uznali rozpoznanie rzeczywistości. Do pokolenia „Nowej Fali” należą Stanisław Barańczak, Adam Zagajewski, Ryszard Krynicki, Ewa Lipska. Formą wypowiedzi pokolenia były teatry studenckie. Byli moralnie bezkompromisowi, fałsz epoki ujawniali parodiowaniem nowomowy, języka propagandy.

pokolenie 76

To twórcy urodzeni w latach pięćdziesiątych i debiutujący w okresie istnienia drugiego obiegu wydawniczego. Ich przeżyciem pokoleniowym stał się stan wojenny i doświadczenia z nim związane. Wśród twórców tej formacji znajdują się m.in. Tomasz Jastrun, Jan Polkowski, Bronisław Maj, Antoni Pawlak, Paweł Huelle. Ich twórczość jest świadectwem najnowszych przemian społeczno-politycznych w kraju Głosili sprzeciw społecznemu zaangażowaniu poetów, gdyż uważali, że poezja nie posiada reaalnej mocy wpływania na rzeczywistość społeczną.

pokolenie "BRULIONU"

Grupa poetów urodzona ok 1960 r. i skupionych wokół kwartalnika"bruLion".Odrzucali tradycje patriotyczną i kulturową i uznane autorytety. Wyróżnikiem swojej postway uczynili bunt i sprzeciw. Deklarowali, że chcą być poetami, a nie sumieniem narodu. Interesuje ich problematyka egzystencjalna, używają obrazoburczych gestów, nadużywają wulgaryzmów. Przedstawiciele: poeci: Marcin Świetlicki, Jacek Podsiadło, Marcin Baran; prozaicy: Olga Tokarczuk, Magdalena Tulli, Tomek Tryzna i Manuela Gretkowska.

DZIĘKUJĘ