ENTROIDO EN GALICIA

O ENTROIDO EN GALICIA

COMEZAR

Escolas Católicas de Galicia

A. Hermáns 2020

Compañía de María - Ferrol

O ENTROIDO EN GALICIA

TRADICIÓN

PERSONAXES

GASTRONOMÍA

ORIXE

RECURSOS

ENTROIDOS

O ENTROIDO EN GALICIA

TRADICIÓN

Entroido é por definición a festa máis subversiva do ano. Unha festa na que os costumes se relaxan, os roles se inverten e un pode rir de todo. O Entroido galego (tamén chamado Antroido ou Introido, entre outras denominacións), é ademais unha celebración de longa tradición popular, sobre todo na provincia de Ourense. E hoxe goza de moi boa saúde, aínda que algúns ritos e peculiaridades xa se perderon e outros estean en proceso de recuperación. Non hai que esquecer que Galicia foi unha das poucas rexións de España que continuou celebrando o carnaval a pesar da prohibición. Hoxe a importancia do Entroido é tal que sete entroidos galegos exhiben con orgullo a cualificación oficial de “Festa de Interese Turístico”. Unha celebración por todo o alto á que calquera se pode unir, iso si, sempre que vaias disfrazado se non querer acabar cheo de fariña e de formigas.

O ENTROIDO EN GALICIA

ORIXE

Tal e como o coñecemos hoxe en día, o entroido ou carnaval galego é unha tradición de orixe de países cristiáns. Foi a Igrexa a que atribuíu esta tradición lúdica o seu nome de carnevale ou carnavale e que facía referencia a época durante a que o pobo podía disfrutar dunha dieta rica en carne antes de comezar un período de 40 días de abstinencia, coñecido polos católicos como coresma. O nome de antroido ven do término latino introitus, momento de introdución á misa que, podería aplicarse neste ámbito da festa,como o período anterior a coresma. No século XVIII xa hai documentos que recollen a celebración do entroido en varios municipios galegos, sendo Ourense unha das provincias que amosa maior paixón e amor polo entroido. Durante a ditadura estivo prohibido pero, en Galicia, se seguíu celebrando de forma diferente nos pobos e nas vilas. Nos pobos conservando o carácter máis primitivo desta festa e nas cidades e vilas como bailes de disfraces nas sociedades veciñais.

O ENTROIDO EN GALICIA

ENTROIDOS

Un é Festa de Interese Turístico Internacional: o Entroido de Xinzo de Limia (coas pantallas). Outro é Festa de Interese Turístico Nacional: o Entroido de Verín (cos cigarróns). Sete delas teñen o recoñecemento de Festas de Galicia de Interese Turístico: o Entroido de Cobres (coas damas e os galáns), o Entroido de Laza (cos seus peliqueiros), o Entroido de Viana do Bolo (no que o personaxe central é o boteiro e que comparte protagonismo coa promoción do produto gastronómico da androlla), o Folión Tradicional do Entroido de Manzaneda (coas mázcaras), os Xenerais do Ulla, o Entroido de Maceda (cos felos) e o Entroido de Vilariño de Conso (co boteiro coma personaxe estelar).

O ENTROIDO EN GALICIA

PERSONAXES

Os personaxes máis salientables do Entroido en Galicia son os seguintes

PANTALLAS

Xinzo de Limia

FOLIÓNS

Varios lugares

MÁZCARAS

Manzaneda

CIGARRÓN

Verín

XENERAIS

Entroido do Ulla

MADAMAS E GALÁNS

Cobres

FELO

Maceda

BOTEIRO

Viana do Bolo

PELIQUEIRO

Laza

O ENTROIDO EN GALICIA

GASTRONOMÍA

Se a boa mesa é un dos sinais de identidade de Galicia, o Entroido non o é menos. Por iso cando se unen, Entroido e gastronomía forman unha parella irresistible que dá as mellores festas do ano. A cociña tradicional do Entroido galego xira en torno aos atractivos do porco. Despois da matanza en novembro e dun par de meses de curación, as chacinas alcanzan o seu punto óptimo coincidindo co Entroido. Para os máis larpeiros, o Entroido sabe a gloria. Un non sabe por onde comezar: filloas doces ou salgadas, soas ou cun toque de mel, chocolate, castañas... Tamén, orellas, flores, bica... E imprescindibles, uns bos groliños de xastré e de licor café. Que non falte nada! En Galicia a abundancia é unha norma de cortesía.

FEIRA DO COCIDO

Lalín

FESTA DO BOTELO

O Barco de Valdeorras

LACÓN CON GRELOS

Cuntis

FESTA DA FILLOA

Lastedo

FESTA DA ANDROLLA

Viana do Bolo

SOBREMESAS

Larpeiradas varias

O ENTROIDO EN GALICIA

RECURSOS

Aquí vos deixamos material para que traballedes e disfrutes co Entroido.

INFANTIL

SECUNDARIA

RECEITAS

PRIMARIA

• Os Bolechas: "O Entroido"

• Brincaletras do Entroido

• Vídeo: Alma de Peliqueiro

• Facendo freixós

• Caza do Tesouro: O Entroido

• U.D: Os Xenrais do Ulla

• U.D: O Entroido

• Facendo orellas

• Actividades: Os Bolechas

• Cocido Galego

• U.D: O Entroido

• Vídeo: Os boteiros

• Cantigas de Entroido

• Bica branca de Laza

• Xogo: A correr o Entroido

• Conferencia de X.R. Mariño Ferro.

• Varias: Os Bolechas

• Xogo: Do Entroido

• Documentais: O sons do Entroido

• Actividades: Os Bolechas

• Cantigas de Entroido

• U.D: As Regueifas

• Cantigas de Entroido

O ENTROIDO EN GALICIA

SOBREMESAS

Todo o mundo coñece que é durante a época do Entroido cando os produtos da matanza están no seu tempo para ser comidos despois de pasar uns meses curando ao frío. Cocido, lacón con grelos, androlla ou botelo son as estrelas gastronómicas deste tempo pero non debemos menosprezar o que ven despois. Unha variedade de sobremesas que, de seguro, fará as delicias dos maiores e tamén dos máis pequenos.

BICA BRANCA

TORRADAS

FREIXÓS

ORELLAS

ROSQUILLAS

FLORES

O ENTROIDO EN GALICIA

CANTIGAS DE ENTROIDO

En Galicia non hai festa se non hai música e o Entroido non vai ser menos.

AS REGUEIFAS

ENTROIDO

Antonio Luz

A regueifa é unha cantiga improvisada entre dúas ou máis persoas que seguen un mesmo cantar ou son durante o tempo que dura unha disputa sobre un tema determinado. Ademais, ten a característica de que cada regueifeiro canta unha estrofa de catro versos octosílabos nos que riman os pares e quedan libres os impares.

É TEMPO DE ENTROIDO

Isabel Fdez. Reviriego

REGUEIFAS

Pinto d´Herbón e Luís "O Caruncho"