Makina zehatza

Makina zehatza

Digestioa

Arnasketa

Zirkulazioa

Iraizketa

Lokomozioa

Nerbiosoa

Endokrinoa

Ugalketa

EBALUAZIOA

itzultzailea: @inmaculadaun

@eboixader

EBALUAZIOA

Erantzunen orria

Ebaluazioan, ematen duzun erantzun bakoitzak klabe bat emango dizu.Ebaluazioa amaitzen duzunean, klabea irakasleari eman.

Arnas aparatua

Digestio-apar.

Zirkulazio-apar.

Iraitz-aparatua

Lokomozio-apar.

Nerbio-sistema

Sist. endokrinoa

Ugal-aparatua

GRAZILA

BIZEPS

BULARREKO MUSKULU HANDIA

ADUKTOREA

DELTOIDEA

TRAPEZIOA

Azaleko muskulua, laua, toraxaren goialdean kokatua.

KOADRIZEPS

TRIZEPS

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSOA

KOKZIXA

SOLEOA

1. KLABEA

1. klabea G letra da

Hurrengoa

Lokomotorea

1. KLABEA

1. klabea Y letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

Zenbat gihar daude zerrendan?

GRAZILA

BIZEPS

ADUKTOREA

BULARREKO MUSKULU HANDIA

DELTOIDEA

TRAPEZIOA

KOADRIZEPSA

TRIZEPSA

11

10

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSOA

12

KOKZIXA

SOLEOA

2. KLABEA

2. klabea X letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

2. KLABEA

2. klabea A letra da

HURRENGOA

Lokomotorea

GRAZILA

BIZEPSA

ADUKTOREA

BULARREKO MUSKULU HANDIA

DELTOIDEA

TRAPEZIOA

KOADRIZEPSA

TRIZEPSA

Sorbaldako muskulu bat da. Kono erdihuts baten forma du, sorbaldaren artikulazioa inguratzen duena eta sorbalda-gerria diafisi humeralarekin lotzen duena.

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSOA

KOKZIXA

SOLEIOA

3. KLABEA

3. klabea F letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

3. KLABEA

3. klabea V letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

Muskulu hau azalekoa da, baina eskapularen aurka zanpatzen duen faszia gogor batez estalia dago. Eskapularen hobi azpiespinosoaren bi herenetan sortzen da, eta humeroaren tuberositate handienean txertatzen da, muskulu supraespinosoaren atzetik.

GRAZILA

BIZEPSA

ADUKTOREA

BULARREKO MUSKULU HANDIA

DELTOIDEA

TRAPEZIOA

KOADRIZEPSA

TRIZEPSA

IPURMASAILEKOA

INFRAESPINOSO

KOKZIXA

SOLEIOA

4. KLABEA

4. klabea J letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

4. KLABEA

4. klabea P letra da

HURRENGOA

Lokomotorea

Muskulu horietako zenbat daude kraneo edo lepoan?

DORTSALA

SARTORIOA

FRONTALA

BULAR GIHARRA

PRONATZAILEA

TRAPEZIOA

KOADRIZEPSA

MASETERO

11

10

ESTERNOKLEIDO MASTOIDEOA

ORBIKULARRA

12

TEMPORALA

SOLEOA

5. KLABEA

5. klabea Q letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

5. KLABEA

5. klabea W letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

Luzera handiko hezurra, "S" italiar formakoa, toraxaren goialdean kokatua. Eskapularekin batera, sorbalda-gerria osatzen dute. Bere luzera osoan haztatu daiteke, eta bularrezurretik eskapularen akromionera hedatzen da, alboko eta atzeko norabide zeiharra jarraituz. Goiko gorputz-adarraren eta toraxaren arteko lotura-bide bakartzat hartzen da.

MASAILEZURRA

METAKARPOA

FEMURRA

TIBIA

FALANGE

PERONEA

BELAUNEZUR

KUBITOA

HUMEROA

TARTSOA

BULARREZURRA

LEPAUZTAIA

6. KLABEA

6. klabea L letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

6. KLABEA

6. klabea K letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

Hezur horietako zenbat daude gorputz-adarretan?

MASAILEZURRA

HUMEROA

TIBIA

BELAUNEZURRA

TARTSOA

SAIHETS HEZURRA

ERRADIOA

METAKARPOA

11

10

FALANGEA

FEMURRA

12

KUBITOA

PERONEA

7. KLABEA

7. klabea M letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

7. KLABEA

7. klabea O letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

Hankako hezurren eta metatartsiarren artean dagoen oinaren atzealdea; zazpi hezur ditu, bi ilaratan jarriak, astragaloa eta kareduna lehenengoan, eta eskafoideak (orain navicular deritzona), kuboideak eta hiru ziriak bigarrenean. Oinaren zati bat hartzen dute, eta, horrela, haren kanpoko atalei jarraipena egiten diete

MASAILEZURRA

METAKARPOA

FEMURRA

TIBIA

PERONEA

FALANGEA

BELAUNEZURRA

KUBITOA

HUMEROA

TARTSOA

BULARREZURRA

LEPAUZTAIA

8. KLABEA

8. klabea U letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

8. KLABEA

8. klabea Z letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

Hezur hauetako zenbat daude garezurrean?

MASAILEZURRA

HUMEROA

TIBIA

BELAUNEZURRA

TARTSOA

SAIHETS HEZURRA

ERRADIOA

METAKARPOA

11

10

FALANGEA

FEMURRA

12

PERONEA

KUBITUA

9. KLABEA

9. klabea C letra da.

HURRENGOA

Lokomotorea

9. KLABEA

9. klabea S letra da.

SIGUIENTE

Lokomotorea

Besaurrearen alboko edo kanpoko aldean dagoen hezur bat da. Morfologia dela eta, hezur luzea da, prisma formakoa eta pixka bat kurbatua. Goiko muturra edo mutur proximala, biribilagoa, ukondoaren artikulazioarekin lotzen da, eta behekoa edo distala, lauagoa, eskumuturraren artikulazioarekin, erpurutik hurbilen dagoen aldean.

MASAILEZURRA

METAKARPOA

FEMURRA

ERRADIOA

FALANGEA

PERONEA

BELAUNEZURRA

KUBITUA

HUMEROA

TARTSOA

BULARREZURRA

LEPAUZTAIA

10. KLABEA

10. klabea T letra da.

Lokomotorea

10. KLABEA

10. klabea E letra da.

Lokomotorea

Klaneko bizilagun batek HUMEROA hautsi du

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Sorbalda ukondoarekin lotzen duen besoaren goiko aldeko hezurra

HURRENGOA

Gure klaneko meatzari batek DELTOIDEA lesionatuta dauka

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Deltoidea sorbaldako muskulu bat da. Erdikono huts baten forma du, sorbaldaren artikulazioa inguratzen duena eta sorbalda-gerria diafisi humeralarekin lotzen duena.

HURRENGOA

Atzo, Maria entrenatzen ari zela, lesio bat izan zuen KUBITUAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Ukondoa eskuarekin lotzen duten bi hezurretatik hezur luze eta lodiena

HURRENGOA

Gaur goizean, jolastokian jokatuz, Rubenek KOADRIZEPSEAN lesioa egin du.

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Muskulu kuadrizeps femorala giza gorputz osoko muskulu indartsuena eta handiena da. Gure pisuari eusten dio, eta ibiltzeko, esertzeko eta korrika egiteko aukera ematen digu. Lau muskulu-buru dituelako deitzen zaio kuadrizeps. Femurraren aurreko aldean dago.

HURRENGOA

Gaur goizean Pau jaiki denean, min handia zuen ESTERNOCLEIDOMASTOIDEOAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Lepoaren aurreko aldean eta alboko aldean dago, eta buruaren errotazioan, flexioan eta inklinazioan esku hartzen du; itxura luze eta sendokoa da, bularrezurraren heldulekuaren atzeko aldean dago, eta lepauztaiaren barneko herena eta goiko aldean mastoide apofisiaren barne-aurpegian, eta goiko kurba okzipitalean.

HURRENGOA

Atzo Rosak kolpe bat izan zuen eta gaur medikuak esan diot pitzadura bat duela PERONEAN.

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Belauna oinarekin lotzen duten bi hezurretatik kanpoaldean dagoena eta meheagoa dena.

HURRENGOA

Klaneko medikuak BIZEPS BRAKIALA garatzeko ariketak gomendatu dizkio Juleni

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Bizeps brakiala besoaren aurreko aldeko muskulu bat da, humeroaren gainetik dagoena, besoaren mugikortasuna ahalbidetzen duena, eta ukondoa tolesten du beste muskulu batzuekin batera.

HURRENGOA

Soniak goiz osoa eman du lanean eta etxera iristean min handia zuen TRAPEZIOAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Muskulu trapezioa lepoaren eta enborraren atzealdean dagoen muskulu bat da. Bere izena, mahai bat konpararazi dion forma lautuari zor dio.

HURRENGOA

Atzo arratsaldean, etxera itzultzen ari zela, Ikerrek kolpe bat jaso zuen PELBISEAN.

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Hezur koxala (aldaka latinez), bikoitia, laua eta belakitsua den hezurrezko pelbisa, forma helikoidala du, hiru enbrioi-hezurrez osatua: Ilion, pubis eta iskion. Bi alde ditu: kanpokoa eta barnekoa; lau ertz: goikoa, behekoa, aurrekoa eta atzekoa, eta lau angelu

HURRENGOA

Kutxa bat altxatzen ari zela, Noak lesio bat izan zuen TRIZEPS BRAKIALEAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Besoaren atzealdean dagoen muskulua besaurrearen hedagailu nagusia da ukondoaren artikulazioan, eta, beraz, humeroa ere zabaldu dezake. Sorbaldaren gainean, hedapen-ekintza sinergiko bat egiten du

HURRENGOA

Zalditik erortzean, FEMURRA hautsi zuen Noeliak

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Femurra izterreko hezurra da, beheko gorputz-adarraren bigarren segmentua. Giza gorputzaren eta ugaztun gehienen hezurrik luzeena, indartsuena eta handiena da.

HURRENGOA

Ikerrek SARTORIOA hautsi zuen futbolean jokatzean.

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Sartorio muskulua izterraren aurreko aldeko muskulu bat da, azalekoena, izter osoa diagonalean barrurantz eta beherantz zeharkatzen duen zinta forma du. Gorputzeko muskulurik luzeena da, 55 cm ingurukoa, garaiera ertaina duen heldu batengan.

HURRENGOA

Nayra txikia zenean, txirristan hautsi zuen TIBIA

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Tibia, ornodunetan, belaun azpiko bi hezurretatik indartsuena da. Belauna orkatilako hezurrekin lotzen du. Gorputzeko karga-hezurrik indartsuena bezala ezagutzen da.

HURRENGOA

A zer ezustekoa hartu zuen Adamek ERRADIOA hezur bat zela jakin zuenean!

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Erradioa (radius) besaurrearen alboko edo kanpoko aldean dagoen hezur bat da, kubituarekiko paraleloa. Morfologia dela eta, hezur luzea da, prisma formakoa eta pixka bat kurbatua. Goiko muturra edo mutur proximala, biribilagoa, ukondoaren artikulazioarekin lotzen da, eta behekoa edo distala, lauagoa, eskumuturraren artikulazioarekin, erpurutik hurbilen dagoen aldean.

HURRENGOA

BIKIAK, anaiez gain, muskulu batzuk dira. Benetako izena gastroknemio muskulua da, hala ere.

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Muskulu gastroknemioa, muskulu gastrocnemius ere bikiak ere deitua (bi zatitan banatuta dagoelako), hankaren atzealdean dago eta zangoaren giharrik azalekoena da. Soleo-muskuluaren gainean dago, eta kondilo femoraletatik (goiko zatia) kare-tendoiraino (beheko zatia) hedatzen da. Tamaina handikoa, obala eta lautua da, eta bi buru ditu: "Ertaina" eta "albokoa". Muskulu biartikularra dela esaten da, bere ibilbidean bi artikulazio zeharkatzen baititu, belaunekoa eta orkatilakoa.

HURRENGOA

Raulek kolpe bat jaso zuen MASAILEZURREAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Masailezurra (beheko masailezurra ere deitua) hezur bakoitia, laua, erdikoa eta simetrikoa da, ferra-formakoa, masailaren aurrealdean, atzealdean eta behealdean kokatua. Aztertzeko, erdiko zati bat edo gorputz bat eta alboko bi mutur edo goranzko adar ditu, gorputzaren bi alboetan. Aurpegiko hezurrik trinkoena eta nabarmenena da

HURRENGOA

Ireneri kutxa bat erori zitzaion TARSOAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Tartsoa, hankako hezurren eta metatartsiarren artean dagoen oinaren atzealdea da; zazpi hezur ditu, oro har tarsiarrak deituak, bi ilaratan jarriak, astragaloa eta kalkaneoa lehenengoan, eta eskafoideak (orain navikarra deritzona), kuboideak eta hiru ziriak bigarrenean. Oinaren zati bat hartzen dute, eta, horrela, haren kanpoko atalei jarraipena egiten diete.

HURRENGOA

Atzodanik, Carlosek min du IPURMASAILEKO GIHARREAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Pelbisaren atzealdean dago. Zuntzak beheranzkoak dira. Bi plano ditu, bata azalekoa eta bestea sakona. Behealdean, batez ere, ipurmasail ertaina dago. Forma lodi eta zabala du, erronboidala. Giza gorputzeko muskulu handi eta indartsuenetako bat da

HURRENGOA

Makurtzean, Elenari ziztada bat eman dio BIZKARRALDEKO GIHAR ZABALEAN

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Bizkarreko muskulu zabala enbor osoko muskulu handiena, zabalena eta indartsuena da, eta besoaren atzealdetik dago. Dortsal zabalak trapezioak estalita hasten ditu bere txertaketak, toraxeko azken ornoetako prozesu arantzatsuen erpinean; erdiko lerrotik gandor sakratu ertaineraino jarraitzen da, eta alboetan, gandor ililiakoraino eta beheko lau saihetsetako kanpoko aurpegiraino. Handik, zuntzak, humeroaren hurrengo muturreraino hedatzen dira, non, azkenean, tuberkuluarteko ildaskaren zoruan finkatzen diren. Besoa barrurantz biratzen duen aduktore-muskulu bat da. Bere puntu finkoa besoan hartzen duenean, enborra eta aldi berean azken lau saihetsak igotzen ditu.

HURRENGOA

Erortzean, Bittorrek METAKARPIANO hezur bat hautsi du

Arrastratu puntua dagokion lekura

EBAZPENA

Metakarpoa eskuaren hezurrak osatzen dituzten hiru zatietako bat da, eta bost hezur metakarpiarrek (Ossa metakarpalia) osatzen dute, meheak eta pixka bat luzatuak direnak eta eskuaren ahur osoa hartzen dutenak.

HASIERA

Organo honetan mugimendu peristaltikoak gertatzen dira, elikagaiak urdailera iristen laguntzen dutenak

1. BONBA

HESTE MEHEA

HESTEGORRIA

HESTE LODIA

PANKREA

Organo honetan mugimendu peristaltikoak gertatzen dira, elikagaiak urdailera iristen laguntzen dutenak

Erantzun zuzena HESTEGORRIA da

Prozesu horren bidez, erradialki simetrikoak diren uzkurdura eta erlaxazio batzuk gertatzen dira digestio-hodian zehar, zentzu anterogradoan. Bere funtzioa digestio-aparatuaren bidez elikagaiak mugitzea da. Muskulu-zuntz lauak dira ekintza fisiologiko horren erantzuleak.

BOOM

Organo honetan mugimendu peristaltikoak gertatzen dira, elikagaiak urdailera iristen laguntzen dutenak

Prozesu horren bidez, erradialki simetrikoak diren uzkurdura eta erlaxazio batzuk gertatzen dira digestio-hodian zehar, zentzu anterogradoan. Bere funtzioa digestio-aparatuaren bidez elikagaiak mugitzea da. Muskulu-zuntz lauak dira ekintza fisiologiko horren erantzuleak.

Erantzun zuzena HESTEGORRIA da

OSO ONDO

Bereziki organo horretan gertatzen da mantenugaien xurgapena

2. BONBA

HESTE MEHEA

HESTEGORRIA

HESTE LODIA

PANKREA

Bereziki organo horretan gertatzen da mantenugaien xurgapena

Mantenugaien xurgapena hainbat prozesu entzimatikok egiten dute, eta prozesu horiek desberdinak dira kontsumitutako mantenugai bakoitzaren arabera. Mantenugaien xurgapenaren eraginkortasuna handia da helduen dieta batean, hau da, kontsumitutako karbohidratoen, koipeen eta proteinen % 5 baino gutxiago iraizten dira.

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

OSO ONDO

Bereziki organo horretan gertatzen da mantenugaien xurgapena

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

Mantenugaien xurgapena hainbat prozesu entzimatikok egiten dute, eta prozesu horiek desberdinak dira kontsumitutako mantenugai bakoitzaren arabera. Mantenugaien xurgapenaren eraginkortasuna handia da helduen dieta batean, hau da, kontsumitutako karbohidratoen, koipeen eta proteinen % 5 baino gutxiago iraizten dira.

BOOM

Organo honetan urin gastrikoa sortzen da.

3. BONBA

GIBELA

HESTE LODIA

AHOA

URDAILA

Organo honetan urin gastrikoa sortzen da.

Urin gastrikoa azaleko zelula epitelial espezializatuen eta urdaileko guruinen jariakinen nahasketa bat da. Konposizio kimikoa: ura, azido klorhidrikoa, potasio kloruroaren arrastoak, sodio kloruroa, bikarbonatoa, entzimak eta mukia. Urin gastrikoaren eraginez, elikadura-boloak gai oretsu bat eratzen du, kimoa, zeina hesteetara igarotzeko prest dagoen.

Erantzun zuzena URDAILA da

OSO ONDO

Organo honetan urin gastrikoa sortzen da.

Erantzun zuzena URDAILA da

Urin gastrikoa azaleko zelula epitelial espezializatuen eta urdaileko guruinen jariakinen nahasketa bat da. Konposizio kimikoa: ura, azido klorhidrikoa, potasio kloruroaren arrastoak, sodio kloruroa, bikarbonatoa, entzimak eta mukia. Urin gastrikoaren eraginez, elikadura-boloak gai oretsu bat eratzen du, kimoa, zeina hesteetara igarotzeko prest dagoen.

BOOM

Hurrengo organoetatik bat ez da digestio-hodikoa.

4. BONBA

GIBELA

HESTE LODIA

HESTEGORRIA

URDAILA

Hurrengo organoetatik bat ez da digestio-hodikoa.

Erantzun zuzena GIBELA da

OSO ONDO

Digestio-hodiari erantsita dagoen guruin exokrinoa da. Bere jariakina duodenora isuriko da.

Hurrengo organoetatik bat ez da digestio-hodikoa.

Erantzun zuzena GIBELA da

BOOM

Digestio-hodiari erantsita dagoen guruin exokrinoa da. Bere jariakina duodenora isuriko da.

Behazuna jariatzen duen guruina

5. BONBA

PAROTIDA

GIBELA

BEHAZUN XIXKUA

PANKREA

Behazuna jariatzen duen guruina

Behazuna jariakin likidoa da, horixka edo oliba berde kolorekoa eta zapore mingotsa duena, ornodun askoren gibelak sortua . Digestio-prozesuetan esku hartzen du gantz-azidoen emultsionatzaile gisa (hau da, digestio-urinek errazago eraso diezaieketen tanta oso txiki bihurtzen dute). Behazun-gatzak, proteinak, kolesterola, hormonak eta ura ditu.Bere jariaketa etengabea da gibelari esker, eta digestio arteko aldietan behazun-xixkuan biltegiratzen da, eta duodenoa askatzen da elikagaiak jan ondoren. Jaten dugunean, behazuna behazun-bidetik heste mehera ateratzen da xixkutik, eta elikagaien koipeekin nahasten da

Erantzun zuzena GIBELA da

OSO ONDO

Behazuna jariatzen duen guruina

Behazuna jariakin likidoa da, horixka edo oliba berde kolorekoa eta zapore mingotsa duena, ornodun askoren gibelak sortua . Digestio-prozesuetan esku hartzen du gantz-azidoen emultsionatzaile gisa (hau da, digestio-urinek errazago eraso diezaieketen tanta oso txiki bihurtzen dute). Behazun-gatzak, proteinak, kolesterola, hormonak eta ura ditu. Bere jariaketa etengabea da gibelari esker, eta digestio arteko aldietan behazun-xixkuan biltegiratzen da, eta duodenoa askatzen da elikagaiak jan ondoren. Jaten dugunean, behazuna behazun-bidetik heste mehera ateratzen da xixkutik, eta elikagaien koipeekin nahasten da

Erantzun zuzena GIBELA da

BOOM

Zenbat listu-guruin ditugu?

6. BONBA

Zenbat listu-guruin ditugu?

Hiru listu-guruin ditugu: parotida(1), masailpekoa(2) eta mihipekoa(3)

OSO ONDO

Zenbat listu-guruin ditugu?

Hiru listu-guruin ditugu: parotida(1), masailpekoa(2) eta mihipekoa(3)

BOOM

Hauetatik, zein EZ da digestio-aparatuko guruin erantsi bat?

7. BONBA

PAROTIDA

URDAILA

PANKREA

GIBELA

Hauetatik, zein EZ da digestio-aparatuko guruin erantsi bat?

Erantzun zuzena URDAILA zen

Urdaila digestio-hodiaren zatia da (hortik igarotzen dira elikagaiak). Digestio-hodia honako hauek osatzen dute: ahoa, faringea, hestegorria, urdaila, heste mehea eta heste lodia.

OSO ONDO

Hauetatik, zein EZ da digestio-aparatuko guruin erantsi bat?

Urdaila digestio-hodiaren zatia da (hortik igarotzen dira elikagaiak). Digestio-hodia honako hauek osatzen dute: ahoa, faringea, hestegorria, urdaila, heste mehea eta heste lodia.

Erantzun zuzena URDAILA zen

BOOM

Zer organo dagokio 12 zenbakiari?

8. BONBA

URDAILA

BEHAZUN XIXKUA

PANKREA

GIBELA

Zer organo dagokio 12 zenbakiari?

Erantzun zuzena PANKREA da

Gizakiengan abdomeneko barrunbean dago, urdailaren atzean. Guruin exokrinoa eta endokrinoa da. Endokrino gisa, hainbat hormona garrantzitsu odolera isurtzen du, horien artean intsulina eta glukagoia. Exokrino gisa urin pankreatikoa isuriko du duodenora.

BOOM

Zer organo dagokio 12 zenbakiari?

Erantzun zuzena PANKREA da.

Gizakiengan abdomeneko barrunbean dago, urdailaren atzean. Guruin exokrinoa eta endokrinoa da. Endokrino gisa, hainbat hormona garrantzitsu odolera isurtzen du, horien artean intsulina eta glukagoia. Exokrino gisa urin pankreatikoa isuriko du duodenora.

OSO ONDO

Zer organotan xurgatzen da ur gehien?

9. BONBA

HESTE MEHEA

URDAILA

HESTE LODIA

HESTEGORRIA

Zer organotan xurgatzen da ur gehien?

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

Mantenugaiak xurgatzeko prozesua, batez ere, heste meheko hormetan gertatzen da, eta oso eraginkorra da. Horman xurgatzen dira ura, alkohola, azukreak, mineralak eta bitamina hidrosolubleak, bai eta proteinak, koipeak eta karbohidratoak digeritzean sortutako produktuak ere.

OSO ONDO

Zer organotan xurgatzen da ur gehien?

Erantzun zuzena HESTE MEHEA da

Mantenugaiak xurgatzeko prozesua, batez ere, heste meheko hormetan gertatzen da, eta oso eraginkorra da. Horman xurgatzen dira ura, alkohola, azukreak, mineralak eta bitamina hidrosolubleak, bai eta proteinak, koipeak eta karbohidratoak digeritzean sortutako produktuak ere.

BOOM

Zer organo dagokio 9. zenbakiari?

10. BONBA

MIHIPEKO GURUINA

FARINGEA

LARINGEA

HESTEGORRIA

Zer organo dagokio 9. zenbakiari?

Erantzun zuzena FARINGEA da

Ahoa hestegorriarekin lotzen duen mintzadun hodi muskulutsua; gizakiarengan, digestio-hodiaren parte da, eta arnasketari eta fonazioari laguntzen die, sudur-barrunbeekin, Eustakioren tronpekin eta laringearekin lotzen baititu

OSO ONDO

Zer organo dagokio 9. zenbakiari?

Erantzun zuzena FARINGEA da

Ahoa hestegorriarekin lotzen duen mintzadun hodi muskulutsua; gizakiarengan, digestio-hodiaren parte da, eta arnasketari eta fonazioari laguntzen die, sudur-barrunbeekin, Eustakioren tronpekin eta laringearekin lotzen baititu

BOOM

Arnas aparatua

Aurkitu luparekin ezkutatuta dauden argibideak denbora amaitu baino lehen eta asmatu azken galdera

HASI

LEHEN ARGIBIDEA

ARGIBIDEA AURKITU ETA KLIK EGIN BERTAN!

01 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

BIGARREN ARGIBIDEA

02 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

HIRUGARREN ARGIBIDEA

03 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

LAUGARREN ARGIBIDEA

04 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

AZKEN ARGIBIDEA

05 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

GALDERA

Arnas aparatuko zein atalez ari gara?

Laringea

Faringea

Ahoa

Albeoloa

Sudurra

Bronkioa

Trakea

Birikia

Bronkioloa

OSO ONDO!

Zorionak, asmatu duzu

HURRENGOA

HUTS EGIN DUZU!

SAIATU BERRIRO

LEHEN ARGIBIDEA

ARGIBIDEA AURKITU ETA KLIK EGIN BERTAN!

01 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

BIGARREN ARGIBIDE

02 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

HIRUGARREN ARGIBIDEA

03 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

LAUGARREN ARGIBIDEA

04 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

AZKEN ARGIBIDEA

05 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

GALDERA

Arnas aparatuko zein atalez ari gara?

Laringea

Faringea

Ahoa

Albeoloa

Sudurra

Bronkioa

Trakea

Birikia

Bronkioloa

OSO ONDO!

Zorionak, asmatu duzu

HURRENGOA

HUTS EGIN DUZU!

SAIATU BERRIRO

LEHEN ARGIBIDEA

ARGIBIDEA AURKITU ETA KLIK EGIN BERTAN!

01 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

BIGARREN ARGIBIDEA

02 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

HIRUGARREN ARGIBIDEA

03 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

LAUGARREN ARGIBIDEA

04 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

AZKEN ARGIBIDEA

05 ARGIBIDEA

¡Arrastatu lupa!

GALDERA

Arnas aparatuko zein atalez ari gara?

Laringea

Faringea

Ahoa

Albeoloa

Sudurra

Bronkioa

Trakea

Birikia

Bronkioloa

OSO ONDO!

Zorionak,asmatu duzu

HASIERA

HUTS EGIN DUZU!

SAIATU BERRIRO

Nerbio sistema

Nerbio-sistema seinale elektrikoak gidatzen espezializatutako zelula multzo antolatu bat da. Animalia guztien nerbio-sistemaren oinarrizko zelula neurona da. Nerbio-sistemak inguruneko estimuluak (kanpoko estimuluak) edo organismo bereko seinaleak (barneko estimuluak) jasotzen ditu, informazioa prozesatzen du eta erantzun desberdinak sortzen ditu egoeraren arabera. Ikuspegi anatomikotik aztertzeko, nerbio-sistema zentralean eta periferikoan banatu da. Funtzioaren ikuspuntutik, somatikoa eta autonomoa bereizten dira.

Neurona

Zentzumenen organoak

Somatiko-Periferikoa

HASIERA

Eraiki Neurona

Itzuli

Eraiki Neurona

Itzuli

Zentzumenen organoak

ITZULI

Organo bakoitzean klikatu

Ikusmena

Ondo kokatu begiaren atal bakoitza

Humore beirakara

Erretina

Fobea

Kristalinoa

Irisa

Esklerotika

Pupila

Humore urtsua

Kornea

Zuzenketa

Ikusmena

Ondo kokatu begiaren atal bakoitza

Humore beirakara

Kornea

Pupila

Fobea

Humore urtsua

Kristalinoa

Irisa

Erretina

Esklerotika

ITZULI

Entzumena: jarri atal bakoitza dagokion lekuan

Nerbio bestibularra

Kanpo-entzunbidea

Eustakioren tronpa

Tinpanoa

Koklea

Mailua

Leiho biribila

Ingudea

Barrunbe tinpanikoa

Estriboa

Hodi erdizirkularrak

Kanpo-belarria

Entzumen-nerbioa

Zuzenketa

ITZULI

usaimena

galderak

HASI

Zer egoeratan daude usaimenaren hartzaileek detektatzen dituzten substantziak?

Solidoa

Gasa

Likido eta gasa

Solido eta likidoa

Likidoa

OSO

ONDO!

HURRENGO GALDERA

Substantzia gaseosoak bakarrik detektatzen ditu

OH

EZ!

HURRENGO GALDERA

Pertsona bat hotzeria eta kongestio handia duenean, ezin ditu zaporeak osasuntsu balego bezala hauteman. Zer du kaltetuta?

Mihia

Usaimena

Entzumena

Gustua

oso

oNDO!

HURRENGO GALDERA

Usaimena, ikusmena eta dastamena zaporearekin erlazionatzen dira

OH

EZ!

HURRENGO GALDERA

Zenbat usaimen hartzaile ditugu gizakiok, batez beste?

10.000

>100.000

<1.000

Sudur-barrunbearen goialdean, posta zigilu baten tamainako epitelioaren bi gunetan, 10 milioi usaimen hartzaile daude. Hartzaile bakoitzak 20 bat zilio ditu (ileak). Arnasa hartzean, molekulak muki urtsuan disolbatzen dira eta zilioekin bat egiten dute

OSO

ONDO!

HURRENGO GALDERA

Sudur-barrunbearen goialdean, posta zigilu baten tamainako epitelioaren bi gunetan, 10 milioi usaimen hartzaile daude. Hartzaile bakoitzak 20 bat zilio ditu (ileak). Arnasa hartzean, molekulak muki urtsuan disolbatzen dira eta zilioekin bat egiten dute

OH

EZ!

HURRENGO GALDERA

Usaimenaren zentzumenak hurrengo atalak ditu: sudur-hobiak, pituitarioa, usaimen-erraboila eta sudur-trenkada. Egitura horrek, oro har, usaimen-funtzioa betetzen du, baina bada zati zehatz bat, usainak interpretatzen dituen garunean dagoena. Hau da:

Pituitaria

Usaimen-erraboila

Burmuina

Usaimen-erraboila ornodunen garuneko eskualdea da, non usainek estimulatutako hartzaileen nerbio-akaberetatik datozen usaimen-inpresioak prozesatzen eta interpretatzen diren.

OSO

ONDO!

ITZULI

Usaimen-erraboila ornodunen garuneko eskualdea da, non usainek estimulatutako hartzaileen nerbio-akaberetatik datozen usaimen-inpresioak prozesatzen eta interpretatzen diren.

OH

EZ!

ITZULI

DASTAMENA

HASI

1. GALDERA

NON KOKATZEN DA DASTAMENA?

AMIHIAN

BAHOAN

2. GALDERA

Nola esaten zaie zaporeak identifikatzen dituzten zelulei?

ondo!

ADastamen papilak

BZaporearen zelulak

CZaporearen botoiak

3. galdera

Zapore mingotsa hautematen duten papilei esaten zaie...

ONDO!

DHOSTODUNAK

CFILIFORMEAK

BKALIZIFORMEAK

AFUNGIFORMEAK

4.GALDERA

Papila fungiformeak: mingainaren aurrealdean eta alboko ertzetan banatuta daude. Zapore gozo, azido eta gaziekiko sentikorrak dira. Bere itxura da ...

ondo!

AKARRATUA

DKOPA

EONDDOA

CALDAKORRA

BZIRKULUA

5. GALDERA

papila filiforme edo konikoek filamentu forma dute eta mihiaren puntan eta alboetako ertzetan daude. antzematen duten zaporea ...

ondo!

AGoxoa

EBat ere ez

FUmami

BGazia

CMikatza

DAzidoa

zorionak txapeldun!

Papila fungiformeek (zapore gozo, azido eta gaziak detektatzen dituztenak) eta kaliziformeek (zapore mingotsak detektatzen dituztenak) ez bezala, ez dute gustu-funtziorik, ukimen-hartzaileak baino ez dira eta tenperatura hartzen dute.

itzuli

UKIMENA

HASI

01. GALDERA

Larruazala organotzat har dezakegu?

EGIA

GEZURRA

02. GALDERA

Meissnerren korpuskuluek detektatzen dute

BEROA

HOTZA

UKIPEN LEUNA

03.GALDERA

Hauetako zein ez da tenperatura-hartzailea?

MEISSNERREN KORPUSKULUAK

KRAUSEREN KORPUSKULUAK

RUFFINIREN KORPUSKULUAK

04. GALDERA

Larruazaleko geruza honen funtzioa bakterioen eta onddoen hazkuntzatik eta eguzkiko izpi ultramore eta erradiazioetatik babestea da. Baita larruazaleko orbanak eta azaleko minbizia saihesteko, besteak beste

DERMISA

EPIDERMISA

HIPODERMISA

05. GALDERA

Larruazaleko zein geruzatan gordetzen da koipea?

EPIDERMISA

DERMISA

HIPODERMISA

ZORIONAK!

ITZULI

ELEMENTUAK ARRASTAKA ERAMAN DAGOKION LEKURA

Begi-ninia itxi

Arineketan egin

Listua sortu

Ziztatzean hatza kendu

AUTONOMOA

SOMATIKOA

Bihotzaren taupadak

Jatean urin gastrikoa jariatu

Jan

Oina kendu erretzean

Mugimendu peristaltikoak

Arnasketa

ZUZENKETA

ARRASTRA LOS ELEMENTOS A SU CONJUNTO

Begi-ninia itxi

Arineketan egin

Listua sortu

Ziztatzean hatza kendu

Bihotzaren taupadak

AUTONOMOA

SOMATIKOA

Jatean urin gastrikoa jariatu

Jan

Oina kendu erretzean

Mugimendu peristaltikoak

Arnasketa

ITZULI

Sistema endokrinoa

Hormonak jariatzen dituzten organo eta ehunen multzoak osatzen du. Substantzia horiek odolera askatzen dira eta organismoaren hainbat funtzio erregulatzen ditu. Nerbio sistemarekin antzekotasunak ditu baina nerbio bulkaden ordez odolera isurtzen diren seinale kimikoen bidez (hormonen bidez) funtzionatzen du soilik. Hormonek funtzio asko erregulatzen dituzte organismoetan, besteak beste, hazkunde-abiadura, ehunen funtzioa, metabolismoa, sexu-organoen garapena eta funtzionamendua eta jokabidearen zenbait alderdi.

Hormonak

Guruinak

Kokatu bere lekuan

Timo

Guruin pineala

Giltzurrun gaineko guruinak

Tiroide guruina

Pankrea

Obulutegia

Hipofisia

Barrabila

Zuzenketa

Guruin pineala

Hipofisia

Tiroide guruina

Timo

Giltzurrun gaineko guruina

Pankrea

Obulutegia

Barrabila

Itzuli

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Metabolismoa erregulatzen duten hormonak sortzen dituen guruina

Hormona horren defizitak insomnioa eta depresioa eragiten ditu

Hipofisiaren hormonen askapena erregulatzen du, gorputzeko tenperatura mantentzen du eta jokabideak antolatzen ditu

HIPOFISIA ere deitzen da

Portaerarekin eta kognizioarekin lotutako hormona

Zuzenketa

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Metabolismoa erregulatzen duten hormonak sortzen dituen guruina

Hormona horren defizitak insomnioa eta depresioa eragiten ditu

Hipofisiaren hormonen askapena erregulatzen du, gorputzeko tenperatura mantentzen du eta jokabideak antolatzen ditu

HIPOFISIA ere deitzen da

Portaerarekin eta kognizioarekin lotutako hormona

Hurrengoa

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Odoleko glukosa zeluletara sartzen laguntzen du

Glukosaren ekoizpena handitzen du

Aktibazioaren hormona gisa hartzen da, eta emozio handiak izaten diren egoera biziekin lotzen da

Zuzenketa

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Odoleko glukosa zeluletara sartzen laguntzen du

Glukosaren ekoizpena handitzen du

Aktibazioaren hormona gisa hartzen da, eta emozio handiak izaten diren egoera biziekin lotzen da

Hurrengoa

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Umetokia zigoto ernaldua jasotzeko prestatzen du

Hormona honek bigarren mailako ezaugarri maskulinoak agertzea eragiten du, hala nola bizarra edo ahotsaren tonua

Esnearen jariaketa estimulatzen duen hormona, bularreko guruinean zuzenki eraginez

Zuzenketa

Non dago? Eraman zenbaki bakoitza dagokion lekura

Umetokia zigoto ernaldua jasotzeko prestatzen du

Hormona honek bigarren mailako ezaugarri maskulinoak agertzea eragiten du, hala nola bizarra edo ahotsaren tonua

Esnearen jariaketa estimulatzen duen hormona, bularreko guruinean zuzenki eraginez

ITZULI

Hasiera

UGAL APARATUA

FEMENINOA

MASKULINOA

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

ZAKILA

ESKROTOA

Zuzenketa

ONDESTEA

PREPUZIOA

HODI DEFERENTEA

PUBIS HEZURRA

ZAKIL MOKOA

UZKIA

EPIDIDIMOA

PUXIKA

URETRAREN IREKIDURA

PROSTATA

GURUIN BULBOURETRALA

SEMEN BESIKULA

GORPUTZ LEIZETSUA

BARRABILA

HODI EIAKULATZAILEA

KOLONA

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

Hurrengoa

KOLONA

PUXIKA

ONDESTEA

PUBIS HEZURRA

SEMEN BESIKULA

HODI EIAKULATZAILEA

PROSTATA

GURUIN BULBOURETRALA

ZAKILA

UZKIA

GORPUTZ LEIZETSUA

HODI DEFERENTEA

ZAKIL MOKOA

EPIDIDIMOA

PREPUZIOA

BARRABILA

URETRAREN IREKIDURA

ESKROTOA

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

Falopioaren tronpa

Zuzenketa

Obulutegia

Pubisa

Baginako fornixa

Kolona

Uretra

Ondestea

Umetokia

Ezpaina

Klitorisa

Puxika

Bagina

Uzkia

Umetokiaren lepoa

Kokatu organo bakoitza dagokion lekuan

ITZULI

Obulutegia

Falopioren tronpa

Kolona

Umetokia

Puxika

Baginako fornixa

Pubisa

Umetokiaren lepoa

Ondestea

Uretra

Klitorisa

Uzkia

Ezpaina

Bagina