-Balladyna

"Balladyna" Juliusza Słowackiego

Romantyzm

"Balladyna"

Tajemnicze spiski, powstania, tęsknota za utraconą ojczyzną; Ludowość, fantastyka (bohaterami literatury są postacie z baśni, legend), ważna rola natury;

"Balladyna" została napisana przez Słowackiego podczas jego pobytu w Szwajcarii w 1834 roku, a wydana w 1839 w Paryżu. Utwór inspirowany był wieloma postaciami i utworami. Najbardziej oczywistym skojarzeniem jest „Makbet” Szekspira. Po zamordowaniu siostry na czole Balladyny pojawia się krwawe piętno (Lady Makbet, po zabójstwie króla Duncana, ciągle się wydaje, że widzi na swoich dłoniach krew). Piętno to jest też nawiązaniem do bratobójczego zabójstwa Kaina z Biblii. Świat fantastyczny przedstawiony w utworze przywołuje z kolei komedię Szekspira „Sen nocy letniej”. Sam motyw zbierania malin zaczerpnął Słowacki z ballady napisanej przez Aleksandra Chodźkę, polskiego poetę doby romantyzmu. Utwór nawiązuje do pradawnych dziejów historycznych, ale ma charakter baśniowy. Realizm i fantastyka współistnieją i wpływają na siebie.

„Balladyna” to utwór o:

• skomplikowanej ludzkiej naturze, podatności na pokusy zła – tytułowej bohaterce najpierw zależy tylko na małżeństwie z Kirkorem, ale później pragnie rządzić niepodzielnie;
• prawach moralnych – Balladyna nie może zbudować państwa prawa, skoro do władzy doszła drogą zbrodni, sprawiedliwość dziejowa jej na to nie pozwoli;
• podstępnej i niszczącej sile, konsekwencjach zbrodni;

Dramat Słowackiego to utwór o władzy, winie i karze (zbrodni i konsekwencji), sprawiedliwości, o ludzkiej naturze. Ten utwór można również wykorzystać, pisząc o miłości, matce, o ludowej moralności, roli przyrody czy o tragizmie.

osoby dramatu

Niezwykłość świata przedstawionego

wynika z obecności postaci fantastycznych (goplana, Skierka, chochlik), ale także z tego, że autor dramatu swobodnie posługuje się różnymi motywami: historycznymi, legendarnymi, romantycznymi.

Które postaci i dlaczego w decydujący sposób wpływają na niezwykłość świata przedstawionego dramatu J. Słowackiego?

Są to postaci fantastyczne: Goplana, Skierka i Chochlik. Goplana ingeruje w życie ludzi, zmieniając całkowicie jego bieg. Uruchamia lawinę wydarzeń, które odsłaniają prawdziwe oblicze ludzi i prowadzą do kolejnych tragedii. Zdruzgotana takim obrotem spraw, którego nie da się ani cofnąć, ani zatrzymać, postanawia ich rozstrzygnięcie pozostawić Bogu. Goplana symbolizuje to, w co wierzyli romantycy – istnienie jakiejś nieokreślonej, irracjonalnej siły kierującej ludzkim losem. Siła ta sprawia, że działania bohaterów przynoszą efekty odmienne od zamierzonych.

funkcjA, jaką pełni przyroda w utworze Juliusza Słowackiego.

Przyroda odgrywa istotną rolę, towarzyszy bohaterom dramatu w codziennym życiu. Ma moc wpływania na ich emocje, buduje mroczny nastrój. Jest świadkiem zbrodni. Balladyna zabija siostrę wśród krzewów malin w lesie. Wiatr goni za mną i o siostrę pyta, Krzyczę: „Zabita – zabita – zabita!” Drzewa wołają: „Gdzie jest siostra twoja?”... Chciałam krew obmyć... z błękitnego zdroja Po zbrodni na czole Balladyny pojawia się czerwona plama, niedająca się zmyć. W ten sposób natura piętnuje zabójczynię. Kiedy na jej zlecenie zostaje zabity Pustelnik, o jego śmierci szepczą drzewa. Balladyna sama na siebie wydaje wyrok, a wykonawcą staje się przyroda – ginie rażona piorunem.

motywy

Porównanie bohaterek Główne bohaterki zostały opisane na zasadzie kontrastu.

alina

Balladyna

jest jak anioł...

Starsza jak śniegi

KIRKOR do Wdowy Słuchajcie, matko! na świat wyjechałem Szukać ubogiej i cnotliwej Żony; Dalej nie jadę, bo tu napotkałem Cudowne bóstwa!

Balladyna za wszelką cenę pragnie spełnić swoje marzenia o awansie społecznym, a później – o utrzymaniu się na tronie. By to osiągnąć, zabija wszystkich, którzy ośmielili się jej przeszkodzić. Stosuje w negatywnym znaczeniu zasadę, że cel uświęca środki.

odczytanie tekstów ikonicznych

Tragedia to utwór dramatyczny o poważnej tematyce, przedstawiający zmagania bohatera, np. z losem, fatum, siłami natury, normami moralnymi, niesprzyjającymi okolicznościami. Tragizm bohatera polega na tym, że znajduje się w sytuacji bez wyjścia, jest uwikłany w tragiczny konflikt. To oznacza, że jakąkolwiek decyzję podejmie, poniesie klęskę, jego życie zaś skończy się katastrofą (zwykle śmiercią).

„Balladyna” jest tragedią, ponieważ: - sam autor w podtytule napisał: „...tragedia w pięciu aktach” - utwór kończy się tragicznie dla bohaterki (ginie na końcu utworu) - istniej konflikt między dążeniami bohatera (zdobycie bogactwa, władzy) a wartościami i siłami wyższymi – prawami moralnymi, czy prawami społecznymi. Nie można tych dwóch wartości pogodzić.

pomyśl, ale nie pisz.

Balladyna po koronacji musi – według odwiecznego zwyczaju – sprawiedliwie osądzić winnych. opowiadanie, w którym przedstawisz jej uczucia i przemyślenia. W swoim wypracowaniu wykaż, że dobrze znasz „Balladynę” Juliusza Słowackiego.