DZIADY UPIÓR

Adam Mickiewicz

Dziady cz.Ii

TEMAT: Analiza ballady "upiór" rozpoczynającej dramat "dziady" cz. II

Agnieszka Gos-Stacherska

geneza:

"Dziady cz. II" to dramat Adama Mickiewicza z okresu wileńsko-kowieńskiego, jedna z czterech części cyklu "Dziadów". Każda z części "Dziadów" podejmuje inną problematykę i stanowi odrębną całość, choć w luźny sposób części są ze sobą powiązane. "Dziady cz. II" zostały wydane w 1823 roku. Mottem dramatu jest cytat z "Hamleta" Williama Szekspira "Są dziwy w niebie i na ziemi, o których ani śniło się waszym filozofom"

czas i miejsce:

Akcja rozgrywa się w opuszczonej kaplicy. Pomieszczenie jest przyciemnione (całuny w oknach), drzwi zamknięte, a przybyli na obrzęd stają w kręgu wokół trumny

czas i miejsce:

Akcja utworu toczy się prawdopodobnie w czasach współczesnych Mickiewiczowi (I połowa XIX w.) Obrzęd „dziadów” odbywa się nocą z 1-go na 2-go listopada (Dzień Zaduszny). Akcja dramatu kończy się wczesnym rankiem po wyprowadzeniu z kaplicy pasterki, za którą podąża ostatnie widm

uporządkuj:

przeczytaj uwtór

WYsłuchaj utworu

w interpreatcji andrzeja stasiuka i zespołu haydamaky

cel powrotu upiora

Odpowiedz na pytanie: dlaczego upiór wraca?

"Umarły wraca na młodości kraje Szukać lubego oblicza."

JEGO WINA:

Wyszukaj odpowiedni cytat

„Podobno zabił sam siebie”

KARA: Znajdź odpowiedni cytat

KARA: co było dla niego karą?

KARA: Coroczne powroty na ziemię, by ponownie spotkać kobietę, którą kochał i przeżyć dawne cierpienie

wnioski

Ballada „Upiór” opiera się na dawnych wierzeniach ludowych, według których samobójca powraca co roku jako upiór, by przeżyć jeszcze raz swoje cierpienia. Nastrój utworu jest tajemniczy i ponury – wydarzenia rozgrywają się na cmentarzu. Bohater powraca zza grobu, by opowiedzieć o wielkiej, nieszczęśliwej miłości i w ten sposób pokutować.

Wiersz Upiór otwiera II cz. Dziadów, będąc do niej swoistym wyjaśnieniem. Tytułowy Upiór to duch powrotnik, powracający z zaświatów duch człowieka, który zmarł w młodym wieku, popełniając samobójstwo. Powodem tej dramatycznej decyzji była odrzucona miłość. Jego pośmiertny los nie jest lepszy -zawieszony pomiędzy światem żywych i światem umarłych, co roku wychodzi z grobu powracając na Ziemię jako Upiór. Snuje się wówczas po krainie swego dawnego życia, by ponownie przeżyć ten cały wielki ból, który nigdy tak naprawdę nie minął. Los ten to kara za popełnione samobójstwo.

cechy ballady:

epicko-liryczny charakter utworu (synkretyzm: liryczny początek, narracyjna część opowiadająca o losach nieszczęśliwej miłości))

tajemniczy nastrój

oparta na wierzeniach ludowych

wiara w pośmiertną sprawiedliwość

przekonanie o współistnieniu dwóch światów: żywych i umarłych

Dziękuję za uwagęAgnieszka gos-stacherska

przygotuj w domu: na podsatawie tekstu dramatu- opisz po kolei duchy, jakie ukazywały się zebranym jakie mają prośby, jakie winy są dla nich charaktertystyczne. Jakie odczucia wzbudza w tobie ich pojawienie się zaznacz fragmenty, zwróć uwagę na wypowiedzi guślarza, dchów i chóru jakie czynności miały miejsce przed wywołaniem, jakie zaklęcia i słowa wypoiadali zebrani na poniedziałek 21.12.2020