Anaruk -Arktyka - Grenlandia

GRENLANDIa I JEJ MIESZKAŃCy

GRENLANDIa I JEJ MIESZKAŃCy

na podstawie lektury Czesława centkiewicza

na podstawie lektury Czesława centkiewicza

Anaruk, chłopiec z grenlandii

Anaruk, chłopiec z grenlandii

Magda Sroczyńska

Zdjęcie satelitarne

Morze Grenlandzkie

odległość 3.368 km

Oto Grenlandia, największa wyspa świata. Jest tu bardzo zimno. Wyspa ta leży w Arktyce, niedaleko bieguna północnego. Zamieszkują ją Kalallici. Należą do ludu Inuit, my zaś nazywamy ich Eskimosami. Zamieszkują wybrzeża, które są skute lodem prawie przez cały rok. Przez cztery miesiące trwa tam ciemność. Dopiero w marcu pojawia się tam słońce.

GRENLANDIA to największy ląd polarny. Jej wnętrze pokryte jest lodową skorupą. Nieliczni mieszkańcy Grenlandii żyją tylko na wybrzeżach. Są to przede wszystkim Eskimosi i nieco rybaków, wielorybników, także uczonych ze stacji naukowych, meteorologów. Panuje tu mroźny, surowy klimat. Grenlandia nie jest osobnym (autonomicznym) państwem, należy do Królestwa Danii.

Zimą słońce jest położone bardzo nisko nad horyzontem. W niektórych zakątkach znika na okres kilku miesięcy.

Jeżeli nie ma chmur można zobaczyć gwiazdę polarną.

Nikt nie mieszka w głębi wyspy, gdyż znajduje się tam ogromny lodowiec.

„Na ciemnym niebie,roziskrzonym setkami gwiazd, ukazywaly się nagle, barwne,ruchliwe smugi swiatła...”

W maju zaczyna się dzień polarny i trwa bez przerwy przez przez pięć miesięcy. Słońce wtedy nie zachodzi. Ziemia pokryta jest grub warstwą śniegu, a morze zaczyna się uwalniać od lodu.

Najsurowszy klimat panuje w środkowej części Grenlandii. Temperatura na tym obszarze w zasadzie nigdy nie przekracza 0°C. Średnia temperatura powietrza w lutym wynosi tam -47°C, zaś w lipcu -12°C. Najniższa zanotowana na wyspie temperatura to −74°C. Najkorzystniejszy klimat panuje na wybrzeżach, zwłaszcza w południowo - zachodniej części wyspy. Średnia temperatura w tym rejonie w styczniu wynosi -7°C, zaś lipcu +10°C.

ICEBERGI są to ogromne góry lodowe, które oderwały się od lodowca i pływają po morzu.

grenlandia ciekawostki

W wodach przy Grenlandii żyją rekiny, który żywią się niedźwiedziami polarnymi i mogą dożyć 200 lat.

grenlandia ciekawostki

Park Narodowy Grenlandii jest większy niż 163 kraje. Park Narodowy Grenlandii jest największym narodowym parkiem na świecie. Co ciekawe zimą na terenie parku przebywa jedynie ok. 30 osób. Na fotografii: Lodowiec Stopa Słonia

grenlandia ciekawostki

Lipiec to jedyny miesiąc, w którym temperatury wynoszą powyżej 0.

grenlandia ciekawostki

Mimo iż piłka nożna jest sportem narodowym w Grenlandii, Football Association of Greenland nie jest częścią FIFA, ponieważ Grenlandia nie ma możliwości wyhodowania naturalnej trawy na boiska.

grenlandia ciekawostki

Mimo nazwy „Greenland” tylko 15% kraju pokrytych jest zielenią. Reszta kraju to jeden wielki zlepek lodu. Warto jednak zauważyć, że krajobraz Grenlandii sprawia niesamowite wrażenie.

grenlandia ciekawostki

W Grenlandii praktycznie nie ma dróg i linii kolejowych.Na całej wyspie znajduje się jedynie 150 km dróg, a najczęstszą formą transportu jest samolot, łódki oraz psie zaprzęgi.

ZWIERZĘTA GRENLANDII

FOKA WĄSATA

PARDWA

MEWA

NIEDŹWIEDŹ POLARNY

RENIFER

MORS

WILK

SOWA ŚNIEŻNA

LIS POLARNY

<iframe width="560" height="315" src="https://www.youtube.com/embed/D2_IgH22L4k" frameborder="0" allow="accelerometer; autoplay; clipboard-write; encrypted-media; gyroscope; picture-in-picture" allowfullscreen></iframe>

GDZIE MIESZKAJĄ ESKIMOSI? CZYM SIĘ ZAJMUJĄ? JAKIE SĄ ZAJĘCIA DZIECI? JAKIMI LUDŹMI SĄ ESKIMOSI?

Inuit - znaczy człowiek.

Eskimosi mieszkają w Arktyce od tysięcy lat. Za pożywienie służą im upolowane morsy, foki i wieloryby. Tradycyjny sposób życia Eskimosów zmienił się wraz z dotarciem na Arktykę nowoczesnych środków transportu i sposobów budowania domów.

Myśliwi budują sobie chatkę z lodu: igloo. Piłą wycinają w śniegu duże kawałki lodu, które układają w formę skorupki ślimaka.

Dawniej do tego celu używano noża zrobionego z kości.

Stwardniały śnieg chroni od zimna i wiatru. Przezroczyste igloo przepuszcza światło, dlatego jest w nim bardzo jasno. Mały otwór w górnej części służy za wywietrznik. Zimą eskimosi mieszkają w domkach lodowych, a latem w namiotach.

Eskimosi chroniąc się przed zimnem wkładają dwie pary długich butów, spodnie i futrzany kaftan ze skóry niedźwiedzia, foki lub karibu (renifera).

Z okazji świąt kobiety ubierają się w strój złożony z bluzki i z pelerynki, zrobionej z porcelanowych koralików. Młode kobiety noszą białe buty z cholewami, a najstarsze –czerwone buty.

Trudnią się przede wszystkim rybołówstwem i polowaniem. Z trudemi zdobywają pożywienie. Jedzą suszone lub gotowane mięso albo rybę, tłuszcz foki, ryż. Aby mieć wodę, topią lód w wiadrach. Zimowe wieczory spędzają w domu. Mężczyźni sporządzają harpuny, dzieci bawią się, kobiety wyprawiają skóry.

W zimie topią śnieg na wodę do picia i czasem, dosyć rzadko, gotują jedzenie - na lampie. Lampy takie robią z wydrążonych kamieni. Do wydrążenia nalewają tłuszczu foki, morsa lub wieloryba i zanurzają w nim knot zrobiony z wysuszonej trawy. Jak wszystkie dzieci na świecie lubią się bawić. Tak jak ich rodzice nie kłócą się, ani nie biją.

Dzieci uczą się od rodziców różnych praktycznych rzeczy, przygotowują się do samodzielnego życia w trudnych warunkach. W lecie zbierają i suszą trawy,mchy, nawóz ptaków i renów.

To doskonali myśliwi, wytrwali, zręczni i odważni. Dokładnie orientują się w terenie, potrafią pięknie rysować i rzeźbić. Są bardzo ufni i gościnni wobec innych. Kochają swój kraj.

Eskimosi są bardzo skromni, nie przechwalają się, nie kłamią, nie obmawiają się.

ESKIMOSI (nazwa oznacza jedzących surowe mięso). Są niewysocy, krępi, mają skośne, ciemne oczy.

Tradycyjnie ubierali się w skóry, mieszkali w lodowych domach lub namiotach ze skór. Mają własny język, oryginalne wierzenia, legendy. Zmiany zachodzące w świecie spowodowały, że coraz mniej Eskimosów żyje tak, jak Anaruk i jego najbliżsi.

CZESŁAW CENTKIEWICZ, Alina centkiewicz "ANARUK, CHŁOPIEC Z GRENLANDII"

Pierwsze wydanie – 1937 rok.

CZESŁAW CENTKIEWICZ

Był uczestnikiem wielu wypraw polarnych i autorem książek poświęconych Arktyce i Antarktydzie. Miał szczęście żyć w czasach, kiedy odkrywanie tajemnic okrutnych, zimnych biegunów było dużo łatwiejsze niż kilkaset lat wcześniej. Polarnicy mogli tam dotrzeć samolotem i zamieszkać w stacji badawczej.

UZUPEŁNIJ Lekturnik