Co to jest samorząd?

Czym jest samorząd?

Wiedza o społeczeństwie, klasa 8

Opracowała: Anna Makar

Samorządem nazywa się organizację powołaną do wykonywania zadań związanych z funkcjonowaniem danej społeczności a także pełnienie określonych funkcji o charakterze administracyjnym przez grupę osób wybranych przez tę zbiorowość.

Rozróżniamy m.in. samorządy:

inne

specjalne

terytorialne

Może reprezentować także inne grupy (np. działkowców, mieszkańców osiedla, uczniów danej szkoły).

Zarządzają określonym terytorium (np. gminą, powiatem, województwem).

Należą do nich samorządy zawodowe (np. samorząd adwokacki, lekarski) oraz samorządy gospodarcze (np. rolników).

Samorząd terytorialny

tworzą z mocy prawa mieszkańcy wyodrębnionej jednostki administracyjnej, którzy bezpośrednio lub za pomocą wybranych przez siebie organów zarządzają sprawami społeczności oraz realizują inne zadania w zakresie administracji publicznej, przekazane przez ustawodawcę.

W Polsce organy samorządowe zarządzają określonymi terenami:

gminami

województwami

powiatami

Samorząd terytorialny w obecnej postaci – z podziałem na gminy, powiaty i województwa – istnieje w Polsce od 1999 r. Podstawę jego funkcjonowania stanowią dwie zasady: decentralizacji oraz pomocniczości.

Zgodnie z pierwszą regułą duża część zadań wobec obywateli jest zarezerwowana dla organów samorządu.

Z kolei zasada pomocniczości polega na tym, że organy centralne realizują tylko te sprawy, które wykraczają poza obszar działalności samorządów.

Podział administracyjnyPolski

Obecnie mamy 16 województw (w latach 1975-1998 było ich 49).

Województwa składają się z powiatów.

Powiaty składają się z gmin.

Rozróżniamy gminy:

miejskie

miejsko-wiejskie

wiejskie