Przedwiośnie

Stefan Żeromski Przedwiośnie

Opracowanie lektury: Radosława Górska

Spis treści

1. Ja, obywatel

2. Obraz rewolucji - tworzymy infografikę

3. Szklane domy - Gra

4. Analiza SWOT - Do Polski?

5. Czaruś i trzy kobiety

6. Powieść o dorastaniu - bohater w podróży

7. Polska widziana oczami Cezarego - metaplan

8. To dopiero nasze przedwiośnie... - debata

9. Źródła

10. Podziękowanie

Ja, obywatel

Rozmowy wokół "Przedwiośnia" według propozycji Weroniki Łucyk

Stwórz plastyczną metaforę dojrzewania. Możesz rysować, drzeć kartki, lepić z plasteliny, używać sznurka czy innych materiałów. Sfotografuj swoją pracę i zdjęcie wklej na czat grupowy.

Przyjrzyj się pracom kolegów i każdej dopasuj jedno skojarzenie. Zapisz je na czacie.

Wróć do swojej pracy i z zebranych słów stwórz definicję dojrzewania – tak, aby wpleść je w zwarty tekst (pełne zdania, nie równoważniki zdań), starając się przy tym użyć również tych skojarzeń, które pozornie nie pasują do pracy, są zaskakujące.

Podyskutujcie o przeprowadzonym ćwiczeniu

Ustosunkuj się do stwierdzeń, odpowiadając TAK lub NIE.

Podyskutujcie o wynikach.

Przeczytaj fragment "Przedwiośnia", zastanów się nad słowami bohatera. Dlaczego nie chce nosić pięknych ubrań? Jaki rodzaj przemocy ma na myśli? Jaką sytuację społeczną komentuje Baryka? Czy te słowa mogą być współcześnie aktualne – w jakim kontekście?

Spróbujcie wspólnie wczuć się w postać Żeromskiego i zastanowić się, jak na stwierdzenia z części TAK/NIE mógłby odpowiedzieć Cezary Baryka, gdyby żył współcześnie.

Przeprowadźcie burzę mózgów. Na rysunku dopiszcie skojarzenia z hasłem „dojrzały obywatel” i stwórzcie mapę myśli.

Podzielcie się na grupy – każda z nich będzie pracować na podstawie wybranej gałęzi. Macie się zastanowić nad konkretnymi sytuacjami, w których przejawiają się wybrane cechy dojrzałego obywatelstwa (pomyślcie o różnych sferach np. publicznej, prywatnej, skali regionalnej etc.

Każda grupa wybiera jedną sytuację z poprzedniego zadania, która będzie tematem sceny

Podyskutujcie o przeprowadzonym ćwiczeniu

Czy nasze społeczeństwo jest Waszym zdaniem dojrzałe i co to wg Was znaczy, że społeczeństwo jest dojrzałe. Czy są społeczeństwa lub społeczności, które za takie uważają?

A teraz kolejno indywidualnie powiedzcie, co Wam się podobało, co nie podobało, czego się dowiedzieliście lub co sobie uświadomiliście.

Cezary Baryka - człowiek naszych czasów?

Tworzymy infografikę

Rodowód nowoczesnego człowieka

Dzieciństwo Cezarego

Cezary wobec wojny i rewolucji

Zadanie dla ambitnych: Dlaczego Baryka wraca jako zombie?

Obraz rewolucji w "Przedwiośniu"

Tworzymy infografikę

Stwórz infografikę na temat rewolucji w "Przedwiośniu". Możesz skorzystać z aplikacji Genial.ly lub Canva. Możesz też wykonać ją tradycyjnie, sfotografować i przedstawić jako zdjęcie.

Co powinna zawierać Twoja praca?

• Hasła rewolucji październikowej
• Krótkie cytaty z powieści przedstawiające obrazy z Baku, Moskwy, Charkowa
• Poglądy na rewoluję Cezarego Baryki (warto ukazać ich ewolucję)
• Poglądy matki Cezarego Jadwigi Barykowej
• Zdanie o rewolucji Seweryna Baryki
• Zdjęcia, ilustracje podporządkowane tematowi

Porównajcie swoje prace i porozmawiajcie, o tym, co sobie przy okazji ich wykonywania uświadomiliście. Zastanówcie się wspólnie, jaką ocenę rewolucji zawarł Stefan Żeromski w powieści.

Szklane domy

Gra

Zmagania z polskością

Analiza SWOT

Analiza SWOT

Mocne strony

Słabe strony

Wciel się w postać Cezarego Baryki i dokonaj analizy SWOT wyjazdu z Rosji do Polski. Weż pod uwagę sytuację Cezarego w Rosji, jego relacje z ojcem oraz jego stosunek do Polski.

Zagrożenia

Szanse

Czaruś i trzy kobiety

Każdej z trzech bohaterek perypetii miłosnych Cezarego Baryki przyporządkuj właściwe informacje.

Przedyskutujcie, czy i w jakim stopniu Cezary Baryka odpowiada za los Karoliny.

Powieść o dorastaniu

Bohater w podróży

Na mapie zaznaczono trasę podróży Cezarego Baryki. Podpisz kolejne miejsca, przesuwając znaczniki i tabliczki.

Charków

Nawłóć

Moskwa

Baku

Warszawa

Przypomnij, jakie doświadczenia Cezarego są związane z tymi miejscami.

Zastanów się, jaki wpływ na osobowość bohatera miały wydarzenia, w których uczestniczył.

Poniższe cechy osobowości przyporządkuj do właściwego etapu rozwoju bohatera.

Obywatel Baryka

Wobec przyjaźni i młości

Młodośćw Baku

staranne wykształcenie

ideowość

uległość

Dzieciństwo

patriotyzm

bunt

rozpasanie

naiwność

wrażliwość

nieodpowiedzialność

odpowiedzialość

lojalość

namiętność

zatracenie w miłości

poczucie sprawiedliwości

odwaga

Polska widziana oczami Cezarego

"Gdzież są Twoje szlane domy?..."

II RP: „KRAJ Z TRZECH POŁÓWEK” ZŁOŻONY

TERYTORIUM 388,6 TYS. KM2 69% B. ZABÓR ROSYJSKI (W TYM B. KRÓLESTWO 31%) 20% B. GALICJA 11% B. ZABÓR PRUSKI LUDNOŚĆ 26,9 MLN (1921) 42% B. KRÓLESTWO POLSKIE (11,2 MLN) 15% WOJ. WSCHODNIE ( 4,1 MLN) 28% B. GALICJA (7,6 MLN ) 15% B. ZABÓR PRUSKI (3,9 MLN)

Wyzwania • Unifikacja i integracja (infrastruktura, struktury) • Redukcja dysproporcji (POLSKA A, B, C) • Industrializacja i unowocześnienie przemysłu Ograniczenia/bariery • Niestabilność polityczna, kontekst międzynarodowy • Kapitał ludzki • Koniunktura i kapitały (inflacja, wielki kryzys)

Metaplan: Polska widziana oczami Cezarego

Cezary Baryka przyjeżdża do Polski, kraju swoich rodziców, z wizją szklanych domów w głowie. Ojciec opowiadał mu o nowej cywilizacji opartej na postępie technicznym. O pięknych, rozwijających się wsiach i miasteczkach, o budowanych szkołach, o kraju ludzi mądrych i dobrych. Czezary szklanych domów nie znalazł. Pomóż bohaterowi dokonać pogłębionej analizy sytuacji w kraju i podjąć decyzję, co powinien robić.

Jak jest?

Jak być powinno?

Dlaczego nie jest tak, jak być powinno?

Co należy zrobić, aby było tak, jak być powinno?

W swoich rozważaniach weź pod uwagę następujące kwestie: marzenia, z jakimi przyjeżdża do kraju - refleksję na pograniczu, w polsko-żydowskim miasteczku - wojenne konstatacje bohatera - obserwacje w Nawłoci - wstrząs w Chłodku - refleksje w dzielnicy żydowskiej w Warszawie - obserwacje pracy Gajowca - nauki wyniesione z zebrania komunistów - moment politycznej decyzji w finale powieści.

To dopiero nasze przedwiośnie...

Debata bohaterów

Wcielcie się w bohaterów "Przedwiośnia" i przedyskutujcie program rozwoju Polski. Pamiętajcie, że aby zaprezentować stanowisko każdej ze stron i podjąć polemikę z pozostałymi uczestnikami debaty.

Szymon Gajowiec

Antoni Lulek

Seweryn Baryka

Cezary Baryka

Źródła

https://wolnelektury.pl/katalog/lektura/przedwiosnie/

https://vod.tvp.pl/website/przedwiosnie,47741997#

https://teatrotekaszkolna.pl/konspekt/detal?id=66

Cecylia Leszczyńska, ROZWÓJ GOSPODARCZY POLSKI 1918-2018

https://ostatnidzwonek.pl/przedwiosnie/

https://culture.pl/pl/tworca/stefan-zeromski

https://www.youtube.com/watch?v=ERyKPZzB0C0

https://www.granice.pl/publicystyka/przedwiosnie-geneza-epoka-analiza-bohaterowie/1232/1

https://lekcjeoczlowieku.pl/lektury/lekcja-9,9