pisownia rz i ż

Temat:

Ortograficznyzawrót głowy

Pisownia rz i ż

"Rz" piszemy:

* gdy wymienia się na "r"

dworzec - dworca wzorzysty - wzór morze - morski

"Rz" piszemy:

* po spółgłoskach b,p,d,t,g,k,ch,j,w

drzwi, chrzan, wrzask, dojrzewać, grzeczny, trzask, brzeg, przezorny, krzak

Wyjątki: kształt, bukszpan, pszenica, pszczoła, Pszczyna, wszyscy, gżegżółka

"Rz" piszemy:

* w wyrazach zakończonych na -arz i -erz oraz -mistrz i -mierz

młynarz, nietoperz, zegarmistrz, wodomierz

Wyjątki: garaż, pejzaż, bandaż, papież, bagaż, makijaż

"Rz" niewymienne:

Są również takie wyrazy, których pisownię należy zapamiętać, a w razie wątpliwości skorzystać ze słownika ortograficznego.

warzywa, rzepa, porzeczka, orzechy, obwarzanki

zad. 2/131

Jakich liter brakuje w poszczególnych słowach?

pa_rzysty - do pa_y napisy na mu_e - mu_ z napisami wzo_ysty dywan - wzo_y na dywanie

fut_ana czapka - czapka z fut_azachmu_one niebo - chmu_y na niebie skó_ana torba - torba ze skó_y

zad. 3/131

Muruje domy. Drukuje gazety. Robi meble. Hoduje pszczoły. Leczy ludzi. Gra w piłkę. Leczy zwierzęta. Tańczy. Tworzy rzeźby.

Kto wykonuje podane czynności?

Czyści kominy.Pływa na statkach. Piecze chleb. Pracuje w aptece. Pisze książki. Maluje obrazy.

"Ż" piszemy:

* kiedy wymienia się na: g,dz,h,z,ź,s

drużyna - druhmosiążny - mosiądz wyżej - wysoko

"Ż" piszemy:

* po literach: r,l,ł,n

Elżbieta, małżeństwo, drżeć, oranżada, inżynier

"Ż" piszemy:

* na początku wielu wyrazów oraz w niektórych słowach, których pisownię trzeba zapamiętac

żart, żółty, żubr, żaglówka, abażur, pożar, mżawka

"Ż" piszemy:

* w zakończeniach "-eż" i "-aż" niektórych rzeczowników rodzaju żeńskiego

kradzież, straż, odzież, młodzież

Wyjątki: twarz, macierz

zad. 9/132

W lodziarni za __ można kupić pyszne rożki. Lepiej nie podchodź bliżej, nie ma sensu stać tak__.

Uzupełnij zdania. Na jakie litery wymieniło się "ż"?

Tu nie możesz wjeżdżać - ten znak to zakaz __. W tym sklepie jest __, ale w tamtym jest jeszcze drożej.

zad. 9/132

Uzupełnij zdania. Na jakie litery wymieniło się "ż"?

Mamo, znalazłem pieniążek! Może jak trochę tu poszukam, to znajdę więcej__.

Twój pies właśnie liże czerwony __, który upuściła tamta dziewczynka.

Znajdź wyrazy, w których następuje wymiana "ż".

obraża mrożonka drużyna przewożę

śnieżka wstążka mężczyzna Paryż

wyk. Dorota Babiej

Dziękuję!

Do zaobaczenia na następnych zajęciach