cz. mowy kl8

części mowy klasa 8

1. Obok podanych niżej stwierdzeń wpisz P (prawda) lub F (fałsz). a) Liczebniki to odmienne części mowy. b) Istnieją dwa niezależne podziały liczebników. c) Funkcją liczebnika jest określanie cech rzeczowników. d) Liczebniki główne odmieniają się przez osoby, liczby i rodzaje. e) Liczebniki zbiorowe łączą się z rzeczownikami nieodmiennymi. f) Liczebników ułamkowych używamy wyłącznie na matematyce.

2. Zastąp cyfry słowami. Nazwij typ utworzonego liczebnika. a) W moim domu wymieniono (5) ....................................drzwi b) Mariusz zajął (2) ……………………………… miejsce w olimpiadzie matematycznej. c) Na półce brakuje (15) ……………………………………………………….książek. d) Zjadłam (¼) ……………………………………………… tabliczki czekolady.

3. Popraw błędy w zdaniach. a) Do Afganistanu wysłano dwóch tysięcy siedemset pięćdziesiąt trzy żołnierzy. ……………………………………………………………………………………………………………… b) Zabrakło mi dwieście czterdzieści jeden złotych na zakup komputera. ……………………………………………………………………………………………………………… c) Stu piętnastu dzieci zostało przyjętych do przedszkola. ………………………………………………………………………………………………………………… d) W szafie mam pięć spodni. …………………………………………………………………………………………………………………… e) Cztery chłopcy grali w piłkę………………………………………………

4. Ile zaimków zawiera podana wypowiedź. Podkreśl je. Tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono. Mówię to wam ze swego nieznanego serca. a) 5 b) 7 c) 8. d) 4

5. Podane niżej zaimki podziel na zaimki dzierżawcze, wskazujące, osobowe, nieokreślone. ten, ktokolwiek, coś, ów, jego, nasza, ja, oni, kiedyś, ty, ich, tam zaimki dzierżawcze ……………………………………………………………., wskazujące……………………………………………………………………….., osobowe ………………………………………………………………………….., nieokreślone ………………………………………………………………………

6. Dokończ zdanie. Dłuższej formy zaimków używamy: – ………………………………………………………………………………………….. – ………………………………………………………………………………………… – ………………………………………………………………………………………….. – ………………………………………………………………………………………….. – …………………………………………………………………………………………..

7. Podkreśl zdania, w których zastosowano poprawną formę zaimków. a) Kupię sobie tę sukienkę. b) Pożycz mi tą książkę. c) Widzisz te drzewo. d) To niemowlę wygląda rozkosznie.

8. Który z podanych wyrazów jest przysłówkiem? a) słuchanie c) marzenie b) dokładnie d) bliskie

9. Wstaw przysłówki zamiast elementów podanych zwrotów wyróżnionych pochyłym drukiem. a) gapić się jak sroka w gnat – ……………………………………………………… b) ruszać się jak słoń w składzie porcelany – …………………………………. c) rosnąć jak na drożdżach – ……………………………………………………… d) odpowiadać ni w pięć ni w dziesięć – …………………………………………

10. Do podanych przysłówków dopisz antonimy – także przysłówki. a) wrogo – ……………………………………………………………………………………. d) dobrze – …………………………………………………………………………………… b) szybko – …………………………………………………………………………………… e) blisko – …………………………………………………………………………………….. c) nisko – ……………………………………………………………………………………… f) poprawnie – ………………………………………………………………………………..

11. Który zestaw wyrazów zawiera spójniki? a) i, oraz, a, czy b) lub, bądź, jaki, ów c) ale, -że, -bym, ni d) więc, albo, ani, zatem

12. Wzmocnij partykułami podane zdania. a) Chcesz iść na lody? – ………………………………………………………….. b) Zrób to porządnie. – ……………………………………………………………. c) Zgadzam się. – ……………………………………………………………………. d) Czy nie mówiłem ci?! – ……………………………………………………….. e) Będę o tym pamiętać. – ………………………………………………………..

13. Który zestaw wyrazów zawiera wykrzykniki? a) Nie, oj, brzdęk. b) Siup, chlup, bęc. c) Halo, oj, –że. d) Jak, to, ćwir.

14. Do podanych przyimków dopisz dowolne rzeczowniki. Obok zapisz, jakim przypadkiem rządzi dany przyimek. a) zza …………………………………………………….. – ………………………………… a) między ……………………………………………….. – ………………….......……… a) nad ……………………………………………………. – ………………………………… a) ku ……………………………………………………… – ………………………………..

15. Nazwij części mowy: Uff, wkrótce kończę klasę trzecią gimnazjum i nie wiem do jakiej dobrej szkoły ponadgimnazjalnej się wybrać. Uff – ……………………………………………………………….. wkrótce – ……………………………………………………………….. kończę – ……………………………………………………………….. klasę – ……………………………………………………………….. trzecią – ……………………………………………………………….. gimnazjum – …………………………………………………………………

i – ………………………………………………………………… nie – ………………………………………………………………… wiem – ………………………………………………………………… do – ………………………………………………………………… jakiej – ………………………………………………………………… dobrej – ………………………………………………………………… szkoły – ………………………………………………………………… ponadgimnazjalnej – ………………………………………… się – ………………………………………………………………… wybrać. – …………………………………………………………………

16. Połącz nazwę części mowy z jej funkcją, podaj po jednym przykładzie każdej części mowy:

a) modyfikuje, wzmacnia wypowiedź b) nazywa wszystko, co nas otacza, włącznie z nami c) nazywa cechy d) nazywa czynności i stany e) określa ilość lub kolejność f) spaja wyrazy i zdania g) występuje zamiast, w celu m.in. uniknięcia powtórzeń h) służy wyrażaniu emocji i) określa wzajemne położenie np. przedmiotów j) określa m.in. sposób wykonania czynności

A. rzeczownik……………………………… B. czasownik………………………………. C. przymiotnik…………………………….. D. przysłówek…………………………….. E. liczebnik………………………………… F. zaimek………………………………….. G. spójnik…………………………………. H. przyimek……………………………….. I. wykrzyknik……………………………… J. partykuła……………………………….

17. Podkreśl tylko odmienne części mowy: a) graliśmy b) mecz c) dobrze d) pierwszy e) ten f) brzdęk

18. Podkreśl tylko niesamodzielne części mowy: a) ale b) przed c) jasny d) czy e) huk f) hu, hu

19. Zaznacz tylko nieosobowe formy czasownika. a) zamknięto b) świecący c) trzeba d) myśląc e) zrób f) biec

20 . Zaznacz formy fleksyjne, którymi określamy rzeczownik. a) przypadek b) czas c) tryb d) rodzaj e) stopień f) liczba

26. Formy fleksyjne czasownika być to: a) 1 os., l.poj., r.ż, cz. ter., a. dok, tryb rozk., str. czynna b) 3 os., l.mn., r. męskoos., cz. przeszły, a. ndk, tryb przyp., str. bierna c) 2 os., l.mn., r. –, cz. przyszły, a. dk, tryb – rozk, str. czynna d) os. –, l. –, r. –, cz. –, a. –, tryb –, str. –

27. Przysłówki odprzymiotnikowe znajdują się w szeregu: a) miło, groźnie, dobrze, blisko b) starannie, wyniośle, w domu, na tarasie c) ufnie, czujnie, tam, daleko d) na boisku, wczoraj, długo, tak

28. Przymiotniki, które stopniują się w sposób nieregularny występują w szeregu a) słomiany, drewniany, szklany, metalowy b) dobry, zły, mały, duży c) miękki, przyzwoity, staranny, puszysty d) bohaterski, uroczysty, wyniosły, chory

29. W której grupie wyrazów jest błąd? A. nie zrobiono, nie drugi, niedobrze, nie najszczęśliwszy, B. nieumyty, nie lepiej, nieład, nieprzeczytawszy, C. nie biegnąc, nieznający, nieodgadniony, nieszczęśliwy, D. nieszczery, nie ja, nie najniższy, nierozumiejąc.

30. Partykułę nie piszemy razem z: A. rzeczownikami, liczebnikami, czasownikami i zaimkami; B. czasownikami, przymiotnikami w stopniu wyższym i przysłówkami w stopniu równym; C. imiesłowami przysłówkowymi, przymiotnikami w stopniu równym i przysłówkami odprzymiotnikowymi w stopniu równym; D. rzeczownikami, imiesłowami przymiotnikowymi, przymiotnikami w stopniu równym i przysłówkami odprzymiotnikowymi w stopniu równym;

31. Które z podanych zdań jest prawdziwe? A. Partykuły należą do odmiennych, ale niesamodzielnych części mowy. B. Partykułę nie piszemy łącznie tylko z rzeczownikami. C. Partykułę li piszemy z czasownikami oddzielnie. D. Partykuły są nieodmienne.

32. Za pomocą partykuły czy nadajemy zdaniu charakter: A. rozkazu; B. przeczenia; C. pytania; D. życzenia

33. Popraw błędy w poniższych zdaniach: A. Swoje żale kierował na adres szkoły. ……………………………………………………………………………………………………………… B. Przyszli wszyscy za wyjątkiem Marcina. ……………………………………………………………………………………………………………… C. Za czym stoisz w kolejce? ………………………………………………………………………………………………………………

34. Napisz słowami liczebniki podane w nawiasach. A. W szpitalu leżało (25) …………………………………................ pacjentów. B. W bibliotece mamy ponad (3000)……………………… książek, z czego (1138) ……………………………………………………………jest wypożyczonych. C. (4) ………………………………………………szczeniąt biegało po podwórku, a (5) ………………………………………………………………kurcząt dziobało ziarno. D. W szpitalu znalazło się (23) ……………………………………………chłopców, (8) …………………………………………..dziewcząt i (2) ………………………………………niemowląt chorych na żółtaczkę.

E. Razem ze (121) …………………………………………………………………………………………innymi dziewczynami uczestniczyłam w warsztatach literackich. F. Uwagi dotyczyły (35) ………………………………………………………uchybień. G. To cytat z „Księgi (1001) ……………………………………………………nocy”! H. (2)…………………………………………………………….drzwi pomalowano na biało, (3) ………………………………………………………………………………….na niebiesko. I. W naszej firmie zatrudnionych jest (658) …………………………………………………………………………………………..robotników.

J. Na zebranie przyszedł ze (100)……………………………………...... ulotkami. K. To się wydarzyło w (1821) ……………………………………………………………………………………………………….roku. L. Na placu zabaw bawiło się (121) …………………………………………………………..……………………………………..dzieci. Ł. (1789)………………………………………………………….………………………...............................studentów otrzymało stypendium.

35. Zdanie „Rodzice kupili upominki dla swoich (5) ………………………………………………………………………. dzieci” można uzupełnić: A. liczebnikiem zbiorowym B. liczebnikiem porządkowym C. liczebnikiem głównym D. żadna z tych możliwości

36. Który z liczebników jest liczebnikiem porządkowym: a) piętnaścioro b) piętnasty c) piętnaście

37. Popraw podane zdania a) na ile dziś masło? ……………………………………………………………………………… b) zaprowadzić na komisariat …………………………………………………………………… c) pracuje na zakładzie …………………………………………………...………………………… d) napotykać na przeszkody ………………………………………………………… e) co pod tym rozumiesz? ……………………………………………………………………….. f) w oparciu o doświadczenie …………………………………………………………………..

38. Podziel i nazwij następujące formy nieosobowe czasownika: Formy zakończone na -no, -to – Bezokolicznik – Imiesłów przymiotnikowy czynny – Imiesłów przymiotnikowy bierny – Imiesłów przysłówkowy współczesny – Imiesłów przysłówkowy uprzedni –

zrozumiano jadący, uśmiechnięty, poznawszy, szczekać, poszedłszy, mówiąc, zaczęty, pobito, czyniący.

39. Spośród podanych wyrazów nazwij: czasowniki w formach osobowych, bezokoliczniki, imiesłowy, formy zakończone na -no, -to: przyniósłszy …………………………. móc ………………………………… palący …………………………………. myślelibyśmy …………………….. czytając ……………………………….. weźcie ……………………………… rozpocząć …………………………….. niesiono …………………………… idźcie …………………………………… będzie wiedział ………………….. rozumieć ……………………………….. wymagający ………………………. ułożony …………………………………. przyjęto …………………………….. wybite …………………………………… zachęcony ………………………….

59. Wyrazy określające jabłko podziel na przymiotniki i imiesłowy przymiotnikowe: czerwone, niedojrzałe, okrągłe, smaczne, dobre, podniesione, pachnące, soczyste, zerwane, duże

42. Podane zdania z czasownikami w stronie czynnej zamień na stronę bierną: A. Jego psa otruli złodzieje. …………………………………………………………………………………………. B. Legia Warszawa pokonała Wisłę Kraków. …………………………………………………………………………………………. C. Krzysztof Kolumb odkrył Amerykę w 1492 roku. …………………………………………………………………………………………

43. Od podanych niżej wyrazów utwórz imiesłowy przymiotnikowe bierne: A. przepisać B. pokryć C. ogolić D. dopasować

45. W zdaniu: „Gdybyś się więcej uczył, miałbyś lepsze oceny” podkreślony czasownik został użyty w: A. trybie oznajmującym B. trybie przypuszczającym C. trybie rozkazującym D. żadnym z wymienionych trybów

47. Zaznacz literą X czasowniki, od których można utworzyć stronę bierną: a) spać b) biegać c) malować d) podskakiwać

52. Połącz części mowy z wyrazami powyżej. nie, dobro, źle, czyta, oraz, my, śpiewając, gorący, ponad, halo A. przyimek ……………………………., B. partykuła ……………………………, C. rzeczownik …………………………., D. czasownik……………………………, E. przysłówek …………………………., F. wykrzyknik ………………………….., G. zaimek ……………………………….., H. imiesłów ………………………………, I. spójnik …………………………………., J. przymiotnik ……………………………,

57. Wskaż zaimki i spójniki, wpisując literę (Z) lub (S) w miejsca zakropkowane: (Z. zaimek, S. spójnik) kto ………., nasz………., tak………., i………., lub ………., tyle ………., nic……….., albo……….., więc…….., oraz…., on ……….., wy ………….

61. Dopisz do każdego wyrazu formę stopnia wyższego i najwyzszego. A. trudny ………………………………………………… B. blady ………………………………………………… C. łysy ……………………………………………………. D. stalowy ……………………………………………… E. męski …………………………………………………. F. zły …………………………………………………….

63. Przymiotnik najcięższe stopniuje się: A. opisowo B. regularnie C. nieregularnie 64. Wyraz, który nie jest przymiotnikiem to: a) blaszany b) dziwaczny c) gorący d) wiodący

65. Od bezokolicznika „iść” możemy utworzyć: A. imiesłów przymiotnikowy czynny B. imiesłów przysłówkowy uprzedni C. imiesłów przymiotnikowy bierny D. imiesłów przysłówkowy współczesny

67. Połącz w pary wyrazy i odpowiadające im części mowy. spoza oraz ojej! niech ktokolwiek bardzo A. spójnik ……………………………………………. B. partykuła …………………………………………. C. przysłówek ………………………………………. D. przyimek …………………………………………. E. zaimek ……………………………………………. F. wykrzyknik ………………………………………..

71. Z jakich przyimków prostych powstały następujące przyimki złożone? A. sponad ……………………………………………………………………………………………….……… B. spomiędzy ……………………………………………………………………………………………..…… C. zza ………………………………………………………………………………………………………………

Wpisz w wolne miejsca odpowiednie formy wyrazów umieszczonych w nawiasach. a) Poszedłem do kina ze swoimi ………………………...(bracia). b) Ta dziewczynka ma dwa..................................... (imię) . c) W Krakowie jest wiele.................................... (licea). d) Nie lubię tłustych (oko)……………………….. w rosole.

Rozmawiam z mamą o swoich ....................................... (przyjaciel). Chwyciła garnek za oba ................................ (ucho). Gościmy sześciu ............................................ (Amerykanie). Kolega odmroził sobie oboje ................................... (ucho)